Απόσπασμα από εκπομπή της ΕΡΤ1 ''Μουσικοί Δρόμοι της Ελλάδας'' Επιμέλεια Νίκος Μπαζιάνας - Δόμνα Σαμίου.
Τραγουδά ο Παναγιώτης Λάλεζας σε ηλικία 13 ετών και η Χορωδία του Βασίλη Νόνη.
Συμμετέχουν οι μουσικοί :
Κυριάκος Κωστούλας - κλαρίνο
Παντελής Καβακόπουλος - βιολί
Ανδρέας Γιακουμάκης - τουμπελέκι
Ο θάνατος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, αρχιστρατήγου της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, μετά από πολλές προδοσίες, ενέδρες και εχθρικά βόλια από τις άπειρες άνισες μάχες που έδωσε, κατάφερε να επιβιώσει και ν’ αναδειχθεί ως, ο οραματιστής, ο πρωτεργάτης και ο Αρχιστράτηγος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Ακόμη και μετά την απελευθέρωση, επανειλημμένα αντιμετώπισε την απειλή του θανάτου, όταν πέρασε έξι μήνες φυλακισμένος στο υγρό και σκοτεινό κελί του φρουρίου στο Ναύπλιο και όταν παρά λίγο να δεχθεί την λαιμητόμο (καρμανιόλα), όπου τον είχαν καταδικάσει οι δικαστές της κυβερνήσεως του Κωλέττη.
Άφησε τα εγκόσμια, απολαμβάνοντας την Ελευθερία της Ελλάδας, μετά από φυσικό θάνατο στις 4 Φεβρουαρίου 1843 στο σπίτι του στην Αθήνα, ανώδυνα, ειρηνικά και ανεπαίσχυντα, από εγκεφαλική συμφόρηση.
Ο θάνατος του δεν συγκλόνισε μόνο τη μικρή τοπική κοινωνία των Αθηνών, αλλά και ολόκληρη την Ελλάδα.
Η μορφή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη είχε ταυτιστεί στη πανελλήνια συνείδηση, ως η μορφή του αγώνα για την απελευθέρωση.
Ολόκληρος ο Ελληνικός λαός τον θρήνησε και η λαϊκή μούσα ακόμη περισσότερο με το παρακάτω δημοτικό τραγούδι που το συναντάμε σε διάφορες παραλλαγές στο στίχο.
''Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΥ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ''
1. Ένα πουλάκι ξέβγαινε μέσα από την Αθήνα,
στην Κόρθο κάνει κολατσιό και στο Άργος μεσημέρι,
στο Παλαμήδι πέταξε στης φυλακής την πόρτα.
Φυλακωμένοι το ρωτούν, κατάδικοι του λένε:
Σαν τι μαντάτα ήφερες πεσκέσι απ' την Αθήνα;
2. Ένα πουλάκι ξέβγαινε, ’πο μέσα την Αθήνα,
μέρα και νύχτα περιπατεί, νύχτα και μέρα τρέχει,
στην Κόρθο κάνει κολατσιό και στ’ Άργος μεσημέρι,
στ’ Ανάπλι πήγε κι έκατσε, στης φυλακής την πόρτα.
Φυλακισμένοι το ρωτούν, κατάδικοι του λένε:
Πες μας, πουλί, πουλάκι μου, κάνα καλό χαμπέρι!
Παιδιά, σα με ρωτήσατε, απόκριση σας δίνω,
συννεφιαστήκαν τα βουνά κι οι κάμποι μαραθήκανε,
Κολοκοτρώνης πέθανε, στο γάμο του Κολίνου.
3. Ένα πουλάκι ξέβγαινε, μέσ’ από την Αθήνα,
νύχτα και μέρα περιπατεί, πετάει μέρα νύχτα,
στην Κόρινθο γευμάτισε και στ’ Άργος δειλινίζει
και μέσα στην Τριπολιτσά, στη μέση της πλατείας,
τα γράμματα διάβαζαν, κι οι εφημερίδες λένε,
Κολοκοτρώνης πέθανε, στο γάμο του Κολίνου.
Το βράδυ τρωγόπινε, στου βασιλιά το μπάλο.
Το θάνατό του γνώρισε, που θελε ν’ αποθάνει
και του Γενναίου μίλησε και του Γενναίου λέγει:
Που είσαι Γενναίε, στρατηγέ; Κολίνο σπουδασμένε!
Ελάτε, πάρτε την ευκή, με τριγυρίζει ο Χάρος.
Σώπα πατέρα, μην το λες, μη λες πως θα πεθάνεις,
κι έχουμ’ οχτρούς και χαίρονται και φίλους και λυπόνται.
Ελάτε πάρτε την ευκή και να είσθε μονιασμένοι,
φιλήστε και τ’ αγγόνια μου, που να ’χουν την ευκή μου!
4. Εσύ πουλί των Αθηνών, πουλάκι της Αθήνας,
για δε μας λες τι γίνεται, μέσα εις την Αθήνα;
Πολλά κανόνια πέφτουνε και θλιβερά βροντάνε,
πολλοί άνθρωποι φαίνονται, πολλ’ είναι μαζωγμένοι.
Μην είναι εθνική γιορτή, μην είν’ του βασιλέως;
Κολοκοτρώνης πέθανε και πάνε να τον θάψουν.
(Από το άρθρο του ερευνητή τη Ηλειακής λαογραφίας, Ηλία Τουτούνη)
10 сен 2024
