Pskom'a yaklaştığımızda, yolda Cumhuriyetimizin farklı bölgelerinden turistlerin geldiğine tanık olduk. Yolda durup Abdullokh Ansari'nin türbesinin nerede olduğunu sorduğumuzda yöre sakinleri maalesef burada türbe yok cevabını verdiler ve bu yerlerde sadece Nefrit Gölü'nün olduğunu ve tüm turistlerin Nefrit Gölü'ne geldiğini söylediler.. Meşhur Nefrit gölüne yaklaştığımızda, yöre halkının büyüklerine Abdullah Ansari türbesinin nerede olduğunu sorduğumuzda, şans eseri bir vatandaş Pskom köyünün son adresinde bir mezar ve türbe olduğunu söyledi ve bu adrese doğru yolumuza devam ettik.
Abdullah Ansari İslam dünyasının ünlü tarihi şahsiyetlerinden biridir, tam adı Ebu İsmail Abdullah ibn Muhammed'dir, 1006 yılında Hirat'ta doğdu, mesleği kunduracılıktır. 9 yaşından itibaren ünlü Hirat alimlerinden hadis ve tevsir öğrendi. Babası mutasavvıflardandır ve oğlunu tarikat yolunda yetiştirir. Daha sonra Nişapur, Tus, Bistam ve Bağdat'ta şeriat ve tarikat ilimlerini okumuştur.
Piru, kemal mertebesine ulaşır, şeyhülislam ünvanını hak eder ve din davasına hizmet eder. Piru Khirat adını alan Şeyh'in günümüze ulaşan eserleri güvenilir kaynaklar olarak kabul edilmektedir. Özellikle "Tabakat us-Sufiya" adlı eseri, tarikat dünyasında ender bulunan bir kaynak olarak kabul edilmektedir. Abdullah Ensari 1089 yılında Hirat şehrinde vefat etmiştir.
Birçok kişi tarafından tanınan ve Taşkent'te yüksek bir makamda bulunan Hazreti Yusuf Khamadoni, Abdullah Ensari'nin en büyük takipçisi olarak kabul edilir. Ülkemizde Yassaviya da dahil olmak üzere farklı mezhepler bu insana aittir ve 13-16. yüzyıllarda ülkemizde yaygınlaşmıştır. Pskom'daki bu ışıklı sembolik tapınağın kutsal kabul edilmesinin nedeni de budur. Abdullah Ensari'nin ayak izlerinin dokunduğu bu kutsal mekana bir atfedilen kabir yükseltilmiştir.
1098'de vefatından sonra Hirat'taki mezarının Sünni mezhebine mensup Müslümanların ziyaret yeri olduğunu öğrendim. Bir süre sonra mezarın üzerine bir taş konur. 1425-1427'de Amir Temur'un oğlu Shakhrukhmirza'nın girişimiyle bu yere bir türbe inşa edildi. Bu türbe, Timurlular döneminde inşa edilen türbeler arasındadır.
30 сен 2024
