#BirBax #şəkər #diabet
#ДИАБЕТ
Şəkər xəstələrinin 25 faizinin bu xəstəliyə yaxalandıqlarından xəbərsiz olduğunu bilirdiniz? Məhz buna görə bu gün diabetin, yəni şəkər xəstəliyinin ilkin əlamətləri haqqında danışmaq istəyirəm. Siz də videonu yaxınlarınıza göndərin ki, qeyd edəcəyim əlamətlər onlarda da varsa, xəstəlik vaxtında aşkarlansın. Diqqət ekrana.
Diabet mədəaltı vəzinin kifayət qədər insulin istehsal etməməsi səbəbindən qanda şəkərin yüksəlməsilə özünü göstərən bir xəstəlikdir. İnsulin qanda şəkərin səviyyəsini normallaşdıran, mədəaltı vəzinin zülal hormonudur. Bədən kifayət qədər insulin istehsal etmirsə və ya orqanizmdə insulin müqaviməti baş verirsə, hüceyrələrin həyati vacib şəkər ilə təminatında problemlər yaranır. Qanda şəkər səviyyəsinin yüksəlməsi diabetin simptomlarının baş qaldırmasına, getdikcə də ağırlaşmasına səbəb olur. Lakin bunu xoşbəxtlikdən öncədən təyin etmək mümkündür. Bu gün elə ondan danışacam.
Diabetin 2 növü var.
“I tip diabet”. Daimi insulin qəbulu tələb edən xroniki xəstəlikdir. Bədənin özünü məhv etdiyi avtoimmun xəstəlikdir. Bu tip şəkərli diabetdə immun sistemi mədəaltı vəzinin insulin hormonu istehsal edən hüceyrələrini məhv edir. İnsulini həb kimi qəbul etmək mümkün deyil. Çünki mədə-bağırsaq sistemində bu ferment parçalanır. İnsulini yeməklə eyni vaxtda şprislə vurmaq lazımdır. Həmçinin, tez həzm olunan karbohidratlı, şəkərli yeməklər, şirniyyatlar daxil olmayan ciddi pəhrizə əməl etmək lazımdır.
“II tip diabet.” II tip diabet tədricən inkişaf edir, çünki insulin, az da olsa, var. Ancaq bədənin ehtiyacları üçün kifayət deyil. Xəstəliyin inkişafı kökəlməklə paralel irəliləyir. Hüceyrələr qida maddələrilə həddindən artıq yüklənirlər. Nəticədə, insulinə qarşı həssaslıqlarını itirirlər. Simptomlar o qədər də aydın görünmür, xəstəlik hiss olunmadan davam edir. II tip diabet, əksərən, təsadüfi qan və ya sidik analizi zamanı aşkar edilir. Xəstəlik özünü infeksiyalar, xüsusilə, sidik yolları infeksiyaları və həddindən artıq susuzluq kimi simptomlarla da göstərir. Qəfil arıqlamaq da mümkündür, lakin kök insanlarda bu, nəzərə çarpmaya da bilər.
Diabetin ilkin əlamətləri.
Dünyada şəkərli diabet xəstələrinin sayı hər il artır. Buna görə də, xəstəliyin inkişafını göstərən ilk əlamətlərə vaxtında diqqət yetirmək vacibdir. Nəzarətsiz diabet sonradan hiperqlikemiyanın inkişafına və qan şəkərinin yüksəlməsinə səbəb olur. Bu, bədənin bir çox sistemlərində ciddi problemlərə yol açır. Xəstəlik sinir sistemi və qan damarları üçün ən böyük təhlükə yaradır.
Əlamətlər bunlardır:
1. Görmə qabiliyyətinin pozulması. Qanda şəkər səviyyələrində kəskin sıçrayışlar tez-tez gözdə dəyişikliklərə və gözün yuxarı qabığının torlu qişasının spesifik zədələnməsi səbəbindən görmə funksiyasının pozulmasına səbəb olur. Şəkərli diabetin inkişafı müvəqqəti miyopiyanın yaranmasına və artmasıma səbəb ola bilər. Vaxtında müalicəyə başlansa və qanda şəkərin səviyyəsi sabitləşsə, görmə funksiyaları da normallaşacaq. Adətən, görmə problemləri şəkərli diabetin orta və ağır formaları olan xəstələrdə daha çox müşahidə edilir. Bəzi hallarda bu, korluğa qədər gətirib çıxara bilər.
2. İdarəolunmayan əhval dəyişikliyi və qəzəb tutmaları. Qan şəkəri səviyyəsindəki balanssızlıq insanın ruh halına da təsir edir. Xəstəliyin erkən mərhələlərində olan insanlar və ya xəstəliyin varlığından belə, xəbəri olmayanlar daimi əhval dəyişikliyi ilə qarşılaşa bilər. İzah olunmayan qəzəb və ya depressiya hücumları yaşayanlar endokrinoloq müayinəsindən keçsələr, yaxşı olar.
3. Gec sağalan yaralar. Şəkərli diabetin inkişafı ilə zədələnmiş toxumanın bərpası prosesi yavaşlayır. Bunun əsas səbəbi lazımi maddələrin zədələnmiş nahiyəyə çatdırılmasının pozulmasıdır. Toksik və zərərli maddələrin bədəndən çıxarılması prosesi də yavaşlayır. Nəticədə, xəstənin zəifləmiş bədəni patogenlərin mənfi təsirlərinə effektiv müqavimət göstərə bilmir. Bu da infeksiya və yaraların irinləməsi ehtimalını artırır.
4. Bədən çəkisinin kəskin azalması. Bədən çəkisi sağlamlığın əsas göstəricilərindən biridir. Çəkidə ani dəyişikliklər, hətta normal həddə olsa belə, müəyyən problemlərin mövcudluğunu göstərə bilər. I tip diabetdə bədən istifadə oluna bilməyən artıq qlükozanı effektiv şəkildə çıxarmaq üçün sidik ifrazını artırır. Bununla yanaşı, faydalı qida birləşmələri də bədəni tərk edir. Bundan əlavə, orqanizmin hüceyrələri aclıq çəkir. Xəstəlik inkişaf etdikdə qlükoza toxumalara daxil olmur; bu da xəstənin bədənini yağ və əzələ toxumasını enerji mənbəyi kimi istifadə etməyə məcbur edir. Müalicə dərhal başlamazsa, 1 ay ərzində bədən çəkisi 15 kiloqram azala bilər. Kilo itkisi tez-tez ümumi zəiflik, güclü aclıq hissi və başgicəllənmə ilə müşayiət olunur.
4 окт 2024
