ағайынның малға, жайылым жерге, жесірге қызығып,ағайынның өсек аяңына сеніп Ақ қарасына жетпей, өлімге кескендер қандай жиіркенішті еді, бәрі күншілдік пен өсектің кесірі
Әуезов Абайды бейнелеп алып шығу үшін осындай құрбандыққа барып отыр. Оны өзі де өз өмірбаянында айтып кінәсін мойындайды. Шынында Құнанбай ұлы тұлға, елінің ұйытқысы күзетшісі бола білді. Құнанбай қатігез надан болса Абайдай ұл туылмас еді. Мұхтардың өмірбаянын көруге кеңес беремін
Абай емес Мұхтар Әуезов жазған. Құнанбай нашар адам болған деп айтыдғанымен, Мұхтар ССР кезеңінде тұтқындалмас үшін бұрмалап, нашар адам ретінде танытқан. Бірақ роман керемет жазылғаны сөзсіз
Не деп тұрсыңдар білмей жатып... тарихи шындықпен әдеби шындықтың арасы жер мен көктей..уятсыз қодар мен қамқа оқиғасы тарихи шындық.осы уақиғаны арқау етіп ұлы роман шықты емес па..төрт рет роман жөндеуден өзгертуге мәжбүр болған.Құнанбайды құрбандыққа шалу керек болды, Абайды биіктету үшін.адамның адамы негізі Құнанбай..Абай туылмай тұрғанда 10 жылдай бұрын болған қодар қамқа оқиғасы
