بسم الله الرحمن الرحيم
Аса қамқор, Ерекше мейірімді Алланың атымен бастаймын.
اسلام عليكم ورحمةالله وبركاته
Ассалаумағалайкум уа рахметуллахи уа баракатух.
Арафа күні. Арафа күнгі ораза.
• Арафа күні .Арафа күнг...
Ташриқ тәкбірі.
• Ташриқ такбірі
Құрбан айт. Құрбан айт намазы.
• Құрбан айт Құрбан айт...
Құрбандық шалу.
• Құрбандық шалу
Қажылық дұғалары мен орындары.
• Қажылық дұғалары мен о...
ЗҰЛХИЖЖА АЙЫНДАҒЫ АЛҒАШҚЫ 10 КҮННІҢ АРТЫҚШЫЛЫҒЫ
Алла Тағала пенделерінің ізігілік амал атқарып, көбірек сауап істер жасауы үшін кейбір күндер мен түндерді басқаларынан артық етіп қойды. Сондай мұсылман баласының Жаратушысының кешіріміне бөленуге тырысып, ізгі амалдарға ерекше ынта танытуы керекті уақыттың бірі - зұлхижжа айының алғашқы он күні.
Зұлхижжа айы мұсылмандар үшін аса құрметті де және ардақты айлардың бірі. Бұл айдың алғашқы он күнінде жасалатын ғибадаттардың қадірі өте жоғары. Алла Тағала қасиетті Құранның «Фәжр» сүресінің алғашқы екі аятында:
وَالْفَجْرِ، وَلَيالٍ عَشْرٍ
«Таң шапағына серт. Және (мүбәрәк) он түнге серт», - деп айтқан.
Ибн Аббас (Алла оған разы болсын) аталмыш аятты: «Бұл аятта зұлхижжа айының алғашқы он күніне байланысты айтылған», - деп тәпсірлеген. Алла Тағаланың қасиетті Құранда қандай да бір затпен ант етуі - сол заттың маңыздылығын білдіреді. Ендеше бұл аят зұлхижжа айының он күнінің ерекшелігі мен артықшылы айтылып тұр.
Ардақты Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын):
مَا مِنْ أَيامٍ العَمَلُ الصَّالحُ فِيها أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ مِنْ هذِهِ الأَيَّامِ قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ وَلا الْجِهادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ؟ قَالَ: وَلاَ الجِهَادُ فِي سبِيلِ اللَّهِ، إِلاَّ رَجُلٌ خَرَجَ بِنَفْسِهِ، وَمَالِهِ فَلَمْ يَرجِعْ مِنْ ذَلِكَ بِشَيءٍ
«Алла Тағалаға осы (он) күнде істелген игі істен жақсырақ амал жоқ», - деді. Сахабалар: «Уа, Алланың Елшісі! Сонда Алла жолындағы күресу де оған тең келмей ме?» - деп сұрады. Алла Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Алла жолында күресу де оған тең келмейді. Тек жанымен әрі малымен күресіп, кері қайтпаған адамның жағдайы бөлек», - деп жауап берді (имам Бұхари).
Ғалымдарымыз: «Рамазан айының соңғы он күніне қарағанда Зұлхижжа айының алғашқы он күні артығырақ. Ал Рамазан айынының соңғы он түні Зұлхижжа айының он түнінен артығырақ. Себебі, Рамазан айының соңғы он түнінде түндердің ұлысы болған Қадір түні бар болса, ал Зұлхижжа айының алғашқы он күнінде күндердің ең ұлысы болған арапа күні мен құрбан айты бар», - деген.
Бұл күндерді ізгілікпен өткізу Алла Тағалаға жақындататыны сияқты, бұл күндерде күнә істеу пендені Жаратушысынан алыстатып, оның мейірімінен мақрұм етеді. Сол себепті де Зұлхижжа айының алғашқы он күнінде мұсылман жұртшылығы мынадай құлшылықтар атқаруға мән беруі қажет:
Бірінші: Қажылық
Қажылық «әл-хажжу» (الحج) деп айтылып, тілдік мағынасы - ұлық тұтқан нәрсеге талпыну және ниеттену, оны мақсат тұту дегенді білдіреді. Терминдік мағынасы: «Шариғат тарапынан белгіленген уақытта арнайы құлшылық рәсімдерін атқару үшін Қағбаны ғана мақсат етіп жолға шығу», - дегенді білдіреді. Алла Тағала қасиетті Құранның «Әли Имран» сүресі, 97-аятында:
وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ
«Алланың үйін зиярат етуге шамасы келетін әрбір адам үшін қажылыққа бару - оның мойнындағы Алланың ақысы. Ал егер кімде-кім күпірлік етіп, қажылықты жоққа шығарса, біліп қойыңдар, Алла ешкімге мұқтаж емес, керісінше бүкіл ғалам Оған мұқтаж», - деп айтқан.
Қажылық - бес парыздың бірі. Алла Тағала оны атқаруға шамасы келетін мұсылманға парыз етті. Үлкен қажылық тек зұлхижжа айында жасалатын болса, кіші қажылықты жылдың кез-келген мезгілінде жасауға болады.
Ардақты Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) қажылықтың сауабы турасында:
مَنْ حَجَّ، فلَمْ يَرْفُثْ، وَلم يَفْسُقْ، رَجَعَ كَيَوْمَ وَلَدْتُهُ أُمُّهُ
«Бұл үйге (Қағбаға) қажылық жасаушы кісі төсек қатынасына түспесе, сондай-ақ бұзық іс істемесе, анасынан туған күндегідей оралады», - деген (имам Бұхари).
Яғни, Алла Тағаланың разылығын тілеп, біліп және білмей жасаған күнәларына шынайы ықыласпен кешірім сұрап, жәннатты үміт етіп қажылық амалдарын толық орындаған адам күнәдан жаңа туған сәбидей таза болып қайтады.
Екінші: Арапа күні ораза тұту
«Арапа» сөзі тілдік тұрғыда «ға-ра-фа» делінген етістіктен туындап, «білу», «түсіну» деген мағыналарды білдіреді. Бұл күннің арапа аталуының себебі, зұлхижжа айының сегізі күні Ибраһим пайғамбар (оған Алланың сәлемі болсын) баласы Исмайылды құрбандыққа шалу жайында түс көреді. Алғашқыда көрген түсін ол жәй түс екен деп ойлайды. Алайда ертесінде әлгі түсті тағы көреді. Осыдан кейін оның Алладан келген аян екенін біледі. Осы себепті бұл күн «арапа» деп аталды деген пікір бар.
Арапа күнінің уақыты - зұлхижжа айының тоғызы, яғни құрбан айттан бір күн бұрын.
Жалғасы комментарииде 👉
16 окт 2024
