(Кейинги қисм) - подём салаги, давай просипаемся, жвеее жвее Йўл чарчоғидан қотиб ухлаётгандим, вахшийларча бақириқдан чўчиб уйғониб қарасам тўртта айиқкелбат кўзлари кўк ўзлари сариқ сержантлар бақириб, турмаган болаларни туртиб - туртиб уйғотишарди. Ҳмм, духиммизни синдириш учун бақиришларини бу ерга келишимдан олдин айтишганди, қўрқма, присяга (қасамёд) қабул қилмагунимизча хатто чертиша ҳам олмайди дея ўзимга ўзим тасалли бериб кийина бошладим. Ўзим кийинаяпману бошқаларни кузатаяпман, гавдалари менга учта чиқадиган девкелбат земляклар ҳам қўрқувдан довдирашаётгани кўзларида намоён бўлганди: - хой, қўрқманглар, булар бақиришни билишади холос, биз аҳил бўлишимиз керак, ҳаммамиз битта бўлсак буларни қўлидан ҳеч нарса келмайди дея атрофимдагиларга баланд овозда гапирдим. - чё ты пи.... диш тут, говори по русски, ато пи... юлей получиш. Рўпарамда турган кўк кўз сариқ "айиқ" оғзидан тупук сачратиб менга қараб турарди. - пошел ты на ..... й понял? я узбек, как хочу так и говорю дедим бўш келмай. "айиқвой" пишқириб мени урмоқчи эди атрофимдаги ўзбеклар бирданига "айиқвойни" ўраб қўлларини мушт қилиб олишди. "айиқвойни" ранги оқариб қўрқув босди ва шериклари ҳам бир зумда ўзларига келиб: - пацаны, ненадо так, все нормально будеть, давайте пойдем на завтрак, ато опаздаем дея яхши гапира бошлашди. Йигирма кун карантин яхши ўтди, бизга сал давления бўлса 28 киши бирлашардик ва ҳаммаси жойига тушарди. Аҳиллигимизни кўриб сержант Қобилжон ҳам мулойим бўлиб қолганди аммо биз билан мулоқот қилгани ёнидаги ўрис сержантлардан қўрқарди. Қасамёд қабул қилдик ва бизларни бўлимларга бўлиб ташлашди, бизлар энди фақат шанба ва якшанба куни кўришардик холос. Бошқа кунлари эрталабда ишга кетиб кечки пайт чарчаб кўришишга имконият бўлмасди. Кунлардан бир куни бошқа бўлимдаги палончи палончиларни ўрислар уриб пол ювдирибди деган хабар бизни ғазаблантирди ва ишдан сўнг разбор бўладиган бўлди. Ишдан келиб кечки овқатдан сўнг тўпландик ва ўша пол ювганларни чақириб сабабини суриштирдик. - сержантлар ва анави ростовлик ўрислар бирлашиб бизни уриб пол ювдирди, кучимиз етмади, у ҳам етмагандек этиклариниям тозалашга мажбур қилишди. Шундоқ гавдалари билан йиғламсираб хасрат қилишлари ҳам жаҳлимизни чиқарар ва ҳам рахмимизни келтирарди. - хой ахмоқ қўрқоқлар, шундоқ гавдаларинг билан нега қўрқасанлар, ахир шу холатинг билан икки йил чмо бўлиб юрасанларку дея росса гапирдик. Кимлар землякларимизни хўрлаганини аниқлаб якшанба куни разбор қилишни режалаштириб тарқалдик. Якшанба, офицерлардан фақатгина навбатчи офицер қолган, у ҳам эрталабдан ичиб хонасида ухлаётган эди. Зўровон ўрисларни разборга чақирдик, анчагина бақириб чақириб даҳанаки урушдик ҳам: - бу ер армия, миллатчилик қилмайлик, ким эпласа зўр яшасин, ким чмоликни ўзига раво кўрса пуст чмо бўлиб яшайверсин. Ахир бизни миллатниям чмоларини сенлар ишлатаяпсанларку, биз ғиринг демаяпмиз, энди сизлар ҳам бизга эътироз қилмангларда. Ўрисларнинг бу гапи бизга ёқмади: - йўқ, келиша олмаймиз, биз ўзбеклармиз, землякларимизни хўрлашингларга йўл қўймаймиз, мободо яна шу холат такрорланса бу сафар разбор ўлим билан тугаши мумкин, номусимиз жонимиздан кўра қиммат туради. - ну, понятно, агар ўша землягинг ўзи пол ювишга ва этикларимизни тозалашга рози бўлсачи? - рози бўлмайди, сенлар кўпчилик бўлиб уриб мажбур қилаяпсанлар, тамом, гапимиз гап. Разбор тугади, ҳамма тарқалди, землякларга қўрқмасликни яна қайта тушунтириб биз ҳам тарқадик. Орадан кунлар ўтди, бир куни кечаси Зокир деган землягим бошқа бир землякни сўкиб судраб келди. - ҳа, тинчликми, нима бўлди? - қарамайсанми, манави чёрт яна бировни этигини яширинча тозалаётган экан кўриб қолдим. Хўкиздай гавдасини букчайтириб ерга қараб турган землякни кўриб асаб бузилди: - ўтган сафар санга нима дегандик, нимага яна чмолик қилдинг. "Хўкиз" ердан кўзини узмаган холда: - уйимга соғ саломат боришим керак, сизлар доимо ёнимизда эмассизлар, калтак еганимдан кўра индамай ўшаларни айтганини қилиб юрганим тинчроқ.