Ертеде бір елдің басында үлкен қиыншылық болды. Елі айрылып, халқы күңіренген кезде, әркім өз күнін көріп, қайғылы тағдырға тап болды. Бұл елдің бұрынғы бірлігінен тек аңыздар ғана қалған. Бір кездері бұл елде халық тату-тәтті өмір сүрген. Олар ортақ құндылықтар мен мақсаттарды көздеп, бір-біріне қолдау көрсетіп, бірге еңбек ететін. Елдің басшысы әділ патша болып, ол халықтың мұң-мұқтажын тыңдап, елге дұрыс жол сілтеп отырды. Елдің бар байлығы мен бірлігі патшаның әділ басқаруында еді. Бірақ бір күні көрші елдер осы байлық пен бірлікті көре алмай, елді бөліп-жарып, әлсіретуге шешім қабылдады. Олар ішінен іріткі салу үшін айлакерлікпен түрлі кедергілер жасап, елдің сенімін бұза бастады. Елдің ішіндегі кейбір пысықайлар мен бақайшылы адамдар сыртқы жаулардың айтағына еріп, ел ішінде алауыздықты туғызды. Патша бұл жағдайды көріп, елдің бірлігін сақтап қалуға тырысты. Бірақ ел ішінде күдік пен сенімсіздік күшейіп, халық арасындағы достық пен бауырмалдық жоғала бастады. Адамдар бұрынғыдай ортақ мақсатқа жұмыс істемей, тек өз басының қамын ойлады. Ел екіге бөлініп, әр бөліктің өз басшылары пайда болды. Олар бір-бірімен соғысып, бұрынғы татулықты ұмытып, халықты тек қасіретке душар етті. Бөлінген елдің байлығы азайып, қарапайым халықтың өмірі қиындады. Көп жылдар өткен соң, ескі дәстүрлер мен бірлікті аңсайтын дана адамдар жаңа ұрпаққа аңыз айтып жүрді. Олар: "Ел айырылған күйі - қайғылы жағдай, бірақ одан сабақ алып, бірлік пен татулықты қастерлеу керек," - деп үйретті. Осы аңыздан кейін елдің жаңа ұрпағы бірлік пен татулықтың қаншалықты маңызды екенін түсініп, қайтадан бірігіп, бұрынғыдай бай да берекелі елге айналды. Бұл аңыздан әркім өз сабағын алып, бірліктің қадірін біліп, елін қорғауға ант етті.
@@Zz-xw4ih Есбайдың күйі деп те, Халық күйі деп те атай береді. Негізі Атыраудың тумасы Есбай күйшінің күйі. Ия, қазақ пен ноғайдың айырылуынан туған күй ғой
@@Zz-xw4ih жоқ, күй қағаны Рысбай Ғабдиевтің өзі айтқан осы күйдің шығу тарихын, сұхбатында бар. "Жұрт бұл күйді халық күйі деп кетті, негізі күйдің авторы күйші Еспай" делінген сұхбатында. Еспай күйші де сол кездегі қазақ пен ноғайдың айырылуын зар күй ретінде жеткізген, естіген деректері бойынша.
Аллага шукир бул куйдин маганысы улкен ел айырылган Ногай мен Казак айырылып Казак болып болинип шыккан кездеги куй ойлансан Казакбиз деп ел курдык Казактарга Ногай косылмаймыз деп Ногай куши жуздин руы бари Алшынга жатады ози ел курды Казак егемендик алды Ногай али алган жок Аллагын калауымен булда ойга асар Ногай ели болар
Ау сонда қазақ пен ноғай айырылғанда туған күй деп айтылатын хәм қобызбен тартылатын "Ел айырылган" күйі қайда...???. негізгі бізде екі оқиғаға қатысты екі " Ел айырылган " бар. Бірінші Қазақ пен Ногай айырылгандағы, екінші 1723 жылғы қазақ пен жоңғар соғыс кезіндегі қазақ босып, туған жерден айырылгандағы. Енді , жарайды бұл Естайдікі болсын, ал атақты Қазақ пен Ногай айырылган кездегі " Ел айырылган " -қайда.....???
Сол осы күй ғой енді. Қазақ пен ноғай айырылғандағы Қазтуғанның жыры ғой, Еділді тастап кетіп бара жатқандағы жыры ғой ол "алаң да алаң алаң жұрт" деген.
