1941 жылы соғыстың ауыр жылдарында Жезді аңғарының марганец кені инженер геолог Қ.И. Сәтбаевтың басшылығымен жедел барланып, өндіріс іргесі қаланды. Кенішті ашуға жан-жақтан өзге ұлт өкілдері, олардың ішінде Украина мен Ресейден келген инженер - техниктер, Солтүстік Қазақстан, Қызылорда, Қарағанды, Ақмола облыстарынан келген еріктілер, жер аударылып келген неміс, шешен және басқа да өзге ұлт өкілдері келді.
26 сен 2024