1449 жылы Есен тайшы бастаған ойрат-моңғол тайпалары Мин әскерін Туму деген жерде тас-таслқан етіп жеңеді. Осы соғыстан кейін ойрат тайпалары Әбілхайыр ханның иелігіне басып кірген болатын. Инста: / tarixmankz
Алейкумассалам, сен неге асығып жатсың 😁бұл жерде тарихшылар бір-бірімен қырылысып жатыр бірі Мангол болған десе екіншісі ол кезде болмаған деп, бәрі шетінен историктер 😄😄
Одар жоқ болып кеткен жоқ қазіргі Қалмақия солардың ұрпағы, кезінде Ресейді оларды пайдалана отырып Ноғайларды күйреткен. Қалмақтар қазір Кавказда мекен етеді Республика Калмыкия Ресейдің құрамында
@@serikjanbergen8209 Арабтардың көмегімен , Осы кезден Ислам тарады . Қараханидтер мемлекеті. Түркі елдері ұлтты сақтаудағы Ислам ролін түсінбейді. Ежелгі түріктердің ескі сенімі осыған кедергі. Біз , түрікше сөйлеп кеткен Иран тілді Скифтердің ұрпақтарымыз( Оған тәжік кіреді) . Жүсіп Баласағұн Қарахан Ата, Әулие Атаға Кеңесші болған кезде ежелгі ұйғыр ьілінде Құтты білік кітабын жазды. Сөйтіп түркі тілін сақтап қалды . Оған дейін жазу сызу парсыша болған. Бұл түркі жазуы дамуына үлес қосты. Екінші жағынан ежелгі түркілік сенім қабаттасып, Қазақ жерінде мұсылмандықтың Шариғат жолымен тарауына кедергі жасады. Қазақ әлі мұсылманмын дегенмен ескі сенім нанымдарды қабаттастыруда. Бұл , қытайлану қаупін тулырады. Шыңғыс хан ,қазақ деушілер, Муфтиятты негізсіз сынаушылардың көбі солар. Ал, өзбек көшпелі өзбек пен тәжіктің араласуынан пайда болғасын Оларда мұсылмандық ілім Бізге қарағанда басым . Қазақтар Талас шайқасында Қазақ руларын айтады, ал ұйғыр , арабтарды айтпайды. Мұсылман көшпелі өзбектердің қазақ екендігін жазғысы келмейді. Өзбек хан Орта Жүз жерінде хандық құрғаны тарихи шындық. Бүқар Жырау да Бұқарада туылған. Бірақ, Ол аруаққа табынған Абылайға Шариғат жайлы айтқан ба? Тарих бұған үнсіз. Шариғатта 4 әйелге дейін үйленуге болады . Ал, Аьылайда. Жоңғардан әйел алуға Шариғат рұқсат бере ме? Жоңғардың сенімі Дін деп есептелмейді. Өзбек хан қарындасын Москва Князіне берген
@@user-nd9cs4fz6z Пекинді қоршамаған . Бірақ жоңғарлардың тарихын , қытай мен жоңғар арасындағы қаншама соғысқанын оқысаңыз , жауынгер екеніне көз жеткізесіз . Сібір мен Тибет , Гималай арасын жоңғарлар билеп тұрған , қытайларға қарсы Тибет монахтары жоңғардан көмек сұраған . Мақтайын деп тұрғам жоқ , мұның бәрі тарих .
Бауырым , жарайсың , көп қазақ біле бермейтін тарихи жағдай бұл . Бірақ , ойрат емес , бұл соғыста қытаймен соғысқан моңғол әскерлері , ойраттар емес . Және монғол әскерлері жиырма мың емес ,отыз немесе одан көп болған делінеді бір мәліметте және қытайларды алдап , тактика қолданған , бірден соғысып кетпеген . Қытайлардың патшасын монғолдар қолға түсіріп , өздеріне тиімді келісім жасағысы келеді , бірақ қу қытайлар басқа патша сайлап , ендігі қолға түскен патшаның маңызы болмай қалады . Видеоңды сәл толықтырып асықпай түсірсең бұдан да жақсы болар еді , дегенмен мына шығарылымын да жақсы болды .
@@user-yd7db2ox8n Бірақ тарихта екі бөлек болған , өзара соғысқан , жоңғар , ойраттар бір бөлек мемлекет құрғанда , моңғолдар бөлек болған , қытайға өтіп кеткен , ойраттарды тақ мұрагері деп есептемеген , хан тұқымы болмаған соң . " Ану Хатан " деген жақсы фильм түсірілген қытайлармен соғысы жайлы .
Әмір темір Түп тамыры Қазақ себебі Көшпелі деп аталып келеді негізі руы Барлас арғы тегі Найман Өзбектің Шахарисабз шахарында туылған Соғңы жорық Қытайға жүріп келе жатырған кезде мүмкін кім білсін Ақсақ темір Жеңіске ерісетін беді Егер Темір қайтыс болмағанда
Чингысхан базарда моголдарды урып кул кылып сатып жатканын коред сол кезде кызы айтады аке мыналарды босатшы деп чингиз айтады енд монголдар кул болмайды деп биринши кытайга шабуыл жасайды басып аладыгой киносын жаксы шыгарган
Жоңғарды мақтағаным емес , бірақ жоңғар - қытай соғыстарын оқысаңыз , батыр болғаны көрініп тұр . Тибет монахтары жоңғарды өз дініне тартқан , қытайға қарсы жоңғардан көмек сұраған , жоңғарлар Тибет үшін қытаймен таласқан , қорғап тұрған . Жоңғар жау болса да , қытайларды шығысқа жібермей , біраз уақыт ұстап тұрды . Кейін Абылай ханның өзі қарақытаймен тікелей көрші болғанша , күнде атысып , шабысып үйренген жоңғардың жойылғанын қаламады .
Мынау бұлыңғыр тарихи уақиғалар сәл де болса, түсініксіздеу болып тұр. Бір себебі: Біздің тарихшыларымыз әлі де болса орыстың (ол кезде болмаған маңғолды айта беретін) өтірік тарихының терең ізінен (колеясынан) шыға алмай жүргені. Жаңа тарихты жазады, бірақ ол тарихты өтірік тарихқа "қосымша" ретінде жазып жібереді. Егер, маңғол халқын орыс пен қытайдың жалған саясаты тек 20-шы ғасырда ғана тарих сахнасына шығарған болса, онда осы жағдай мен шайқастың тарихи уақыт аралығы бірнеше ғасырлар алшақ қалған. Осы басты бір қателікке ұқсайды. Тағы бір себебі: 20 мың әскер 500 мың әскерді қалай (қандай стратегиямен) жеңгені түсініксіз күйінде қалып тұр. Екі әскердің бірі екіншісінен 25 есе көп екен, саны осындай екі жақтың әскері бетпе-бет шайқасса, саны аз әскердің оп-оңай жеңіп шығуы қиялмен тең. Сондықтан, бұндай шайқастың болғаны рас болса, ойраттың қолданған қару жарағын, айла-тәсілін (тактика мен стратегиясын) айтпай жатып, бұндай шындыққа сендіру қиын.
Тарихта болғаны рас , бұл қытай деректерінде бар . СССР - дың қатысы жоқ . Монғолдар болған , ойраттар жеке халық . Бұл соғыста қытайлар армиясында 500 мың адам болғанымен оның бәрі соғысқа қатыспаған , ал монғол армиясы жиырма мыңнан көп болған . Соғыста қытайлардың жеңіліп , соғыстың тоқтауына қытай патшасының қолға түсуі себеп болады , монғолдар келісімге келген боп , қытайларды алдап соққан . " Тумусская катастрофа "деген атпен бар интернетте .
Бізде де бұлыңғырлау тарих бар , Орбұлақ шайқасына қатысты , ол туралы біздің тарихшылардың өзі бір шешімге келген жоқ , алты жүз адам мұздай қаруланған жоңғардың елу мың әскерін қалай жеңді дегендей .
ҚАЗАҚ ТАҢІРГЕ СИЫНҒАН ТЕК АЛТЫН ОРДА ДА ИСЛАМДЫ ҚАБЫЛДАҒАН , АРҒЫ АТАСЫ ТҮРКІ САӨ САРМАТ ДАҚ ҒҰН АТА БАБАСЫ ТАҢІРГЕ СИЫНҒАН , АЛ ОЙРАТ ЖОҢҒАР ҚАЛМАҚ ТАҢҒҰТ ТИБЕТ ҚЫТАЙ ТҰҚЫМЫ ДІНІ ТАС МҮСІН БУДДИЗИМ БУДДАҒА ТАБЫНҒАН ОЛАР ТҮРКІ ЕМЕС.
Моңғол деген ол кезде болған тек олар "мәңгі қол" сарбаздары болған найман,кыпшақ,керей,уак тайпаларының конфедерациясы болған,ойрат,қоңырат бірге егіз тұған, олар Көкбөрі ханның төртінші әйелі Раттан тұғандар,тек тарихты бұрмалап болмайды қазіргі тарихшылар
Ойрат емес , шығыстағы Мұңалиа (моголистан)ұлысы 1399 ж шешесіне еріп келген торғауыт ұлдары төңкеріс жасайды , әмір Темір 1405ж.көмекке жиналады(қытайға емес) ол кез қытайлар қорғаннан арғы мемлекет болған , бергі жағы ұйғырлар (Ойрат емес жоңғар деген дұрыс.
И джунгары ( жители Джунгарского ханства - последней великой кочевой империи Азии и мира), и калмыки ( Калмыцкое ханство от Урала до Дона,Кубани и Терека), и жители Хошутского ханства (в Тибете и Цинхае) - это ойраты ( западные монголы).
Бұл соғыс Ойрат емес Халха (20 000) және Қытай (500 000) ара - сында болған. Халха жеңген. Міне осы халықты біз баяғыдан Моң - ғол дейміз. Ойраттар, егер мен кәтелеспесем, Қалмақтар және нешетүрлі Шивэйлар Жоңғарлар ға жатады.Жоңғарлар және Хал - ха екеуі тарихтан қарсыластар.
Акшал , дұрыс айтасың , ойрат емес , монғолдар болған , әрі жиырма мың емес , отыз немесе одан да көп болуы мүмкін . Ойраттар мен монғолдар өзара қырқысқан . Ойраттан шыққан тайшыларды монғолдар есептемеген хан тұқымы емес болғандықтан .
Оират калмак борят жонгар кытаи бир халык болинип калган цин империясынан тангуттар кытаилар монгол деген болмаган тарихта.1925 курган орыс пен кытаи отирк тарих жазып.
@@user-ln4qf4co6w Сен айтқан ол Ресейдегі Еділ қалмақтары . Ал шығыстағы монғол , жоңғарлар мықты болған . Орыс отаршылдары Шығыс жақта бекініс салғанда , жоңғарлар шабуыл жасап , өртеп жіберген , орыспен де соғысқан кездері болған . Күші басым Қытаймен жоңғар талай соғысқан , казіргі Алтай , Шыңжан жерлерінде қаншама қырғын соғыстар болған . Жоңғардан Тибет монахтары қытайға қарсы көмек сұрап , жоңғар Тибет үшін қытаймен таласып , қорғап тұрған . Абылай хан қытаймен тікелей көрші болғанша , атысып ,шабысып үйренген жоңғардың жойылғанын қаламаған .
@@aiaugokrkrЕЙ АҚЫМАҚ ШАТАСПА ЕЖЕЛГІ ТАҢ империясын. Қытайдың ҚАТЫНЫ БАСҚАРҒАН. Ол кезде ҚЫТАЙ ДЕП АТАЛҒАН ЖОҚ. Ескі атауы ТАҢ ИМПЕРИЯ ТАҢҒҰТТАР КЕЙІН импероторицасы ӨЛІП ЦИН ҚЫТАЙ ИМПЕРИЯСЫ құрылған ТАРИХТА КОРЕЯ ТАРИХЫ ДҰРЫС ӨЗДЕРІ де біледі ҚЫТАЙЛАР СОЛ ТАҢ империясынан ШЫҚҚАН ойрат жоңғар ТАЙПАСЫ ТҰҚЫМЫ.
Смеяться меня до смерти! Хозяин всех кочевых народов, Ханская империя, что такое Империя Тан?😂Первым доминирующим народом в Азии стала Монгольская империя, но менее чем через 50 лет она была уничтожена китайцами! Что касается хуннов, турок, роуров и тилеров, то они долгое время находились под властью китайцев и восстали, но были быстро уничтожены китайцами.😅
500 000 дегені енді ақылға сыймайды. Қазір бәрі тарихшы болып кетіпті! Өтірік екені анық қой, бәрі осылай ақша табады, бәрі бірдей Айнұр сияқты психолог, "лапша ілудің" шебері бола алмайды ғой. Сондықтан қайдағы жоқты жазады, оны ешкім тексеріп жатқан жоқ, ойланып жатқандар да жоқ, "рахат" заман!
Бұл соғыстың болғаны рас ,қытай армиясында бес жүз мың адам болғанымен , оның бәрі бірдей соғысқа қатыспаған , ал монғолдар саны жиырма мыңнан көп болған . Және соғыс барысында қытай патшасы алданып қолға түсіп қалады , сондықтан жеңілуге бір себеп осы болған . Бұл соғыс" Тумусская катастрофа " деп аталады , интернетте бар , бұл соғыстың болғанын қытайлардың өзі мойындайды .
Ал енді бәрі оқымай ақ тарихшы боп кеткені рас , қазақ тілінің байлығын пайдаланып , екі -үш әріптерді өзгертіп , жаңалық аша салады . Шыңғыс Темучинды - Теміржан деп , Аргентина - арғынның жері , Тибет - Төбет , Нью - Йорк - Ну Өрік деген сияқты .
Болғанын өтірік деп отырған жоқпын, тек саны ақылға симайды. Интернетте жаза береді өтірікті. Тарихты да "керемет" қылып жазып жатыр ғой сол интернетте. Әрине, кәдімгі сілтемелері бар кітаптарға сенуге болады, бірақ, бәріне емес, сондықтан басқа кітаптармен салыстырып барып, ортақ тұжырым жасаймын.
@@qwertyuasdfgh7729 Тарихта мысалы , бәленше хан , патшаның үш жүз немесе бес жүз мың әскері бар деп жаза береді , бірақ сол аскердің бәрін шулатып , бір ғана шайқасқа салмайды ғой . Әскерлер әр өңір , әр қалада орналасады ғой . Мысалы , Сібір ханының он - он бес мың шамасында аскері болған дейді тарихта , бірақ , Жармақ батыр Сібір хандығының астанасы - Ескерді жаулау үшін Ертіспен кемелермен жүзіп кеп , тұтқиылдан соғысқанда , хандықтың бүкіл әскері соғысқа қатысқан жоқ , өз ойым , ал біразы келіп үлгермеді деп жазылады . Ал кей Сібір халықтарынан алынған біраз адамдары орыстың мылтық , зеңбірегінің даусын естіген соң ақ қашып кетті делінеді .
Қате айтылған сөз тарихқа зиян әкелуі мүмкін.Сондықтан Есен тайшы деп атаған дұрыс.Есен Хан атағын алған емес. Атақты Ақсақ Темір де өзін Әмір деп атаған.
Тарихта бұл соғыс "Тумусская катастрофа " деп аталады . Монғол болмаса , бұл соғыста қытайды кім жеңді . Ойрат әскері емес , монғолдарды Эсен хан бастап , қытайды талқандап жеңген . Эсен хан монғолдардың басын қосқысы келеді , бірақ кейіннен таққа талас кезінде Эсен ханды монғолдардың өзі өлтіреді . Және кейіннен қытайлар Цин дәуірінде қатты күшейіп , 1689 ж . Ресей империясынан Сібірдің бір бөлігін , Уссурий жерлерін басып алады .
Мна тарих жазып кино түсірген де кішкене жан жақта қарап архитектуралық оқып ееді айтса әдемілік ал қазақ көрсетесіз далада ЖҮРЕТ бізде де басқа мемлекеттен те шетелдерденде әдіснамалық даулар саралап да болған сол жағында қарастырған жөн болад или брат или спала көрсетсеңіздер бізде де севелизатця болғанын түсірмек құп
Қайдағы шындықты көріп тұрсың. Таза өтірік . Ойраттар емес сол ойраттар мен араласқан түркі тайпалары найман , жалайыр сияқты рулардың бөліктері. Дұрысын айтқанда Жалайыр Мұқалидың құрған юань имперясының әскери қалдықтары. Осы имперяның құлауына себеп болған Құбылай. Қытайдың Цинь имперясымен 350- жыл көше жүріп соғысқан қалмақтар. 14- ғасырда осы империядан жеңіліп ата бабасының мекеніне қашқан қалқалар. Қазақ даласына түрі, діні, тілі өзгерген қалқа аталған мықты әскерлен шата халық жергілікті қазақ тайпаларын тонай бастады. Қытайға жорыққа дайындалып жатқан Әмір Темір жорықты тоқтатып осы қалқаларды қуып шығуға біраз уақытын жұмсады. Ақыры қалқаларды талқандап кәзіргі Моңғолияның түкпіріне қуып тықты. Темірдің ден саулығына байланысты жорық кейінге қалды өкінішті. Темірдің арманы Юань имперясын қалпына келтіру еді. Қалқа, қалмақ қалдық сөзінің баламасы. Тайшы текқана қазақ халқына байланысты шен, атақ. Тай. Қазақтар Нүр тай, Аман тай айта берсең таусылмайды. Қазақ би болсын деп Әліби , хан болсын ,Әмірші болсын деп Әмір Хан, тайшы болсын деп Әмір Тай, бек болсын деп Әмір бек. Тайшы қалмаққа халқаға ойратқа қатысы жоқ. Осы аталған халықтардың билеуші тобы Түркі тайпаларына қатысы бар. ҚОН ТАЙШЫ- ҚОНЫС ТАЙШЫСЫ. СЕН ТҮСІНСІН ДЕП ҰЗАҚ ЖАЗЫП ЖАТЫРМЫН.
Бауырым , бір өтініш . Келесі жолы көп ешкім біле бермейтін , Цин династиясы кезінде қытайлар қатты күшейіп , Ресей империясынан 1689 ж . Уссурий жерлерін соғысып , басып алғаны жайлы видео шығаршы . Тек видео толық әрі шындықпен болсын .
@@youngman9353 орысиар хабаровтар амурдағы даур қалаларын басып алды албазин т,б.ресей нерчинск қаласын дауроар жеріне салды 1689 жылы нерчинск келімі бойынша орыстар амурды босатты бырақ нерчинскіден кетсі кеомеді сылтаулап алып қалды онда күміс кені табылды.19 ғасырда амур,уссури ,сахалинлі тартып алды.
не оттап отырсын кайдагы монгол? ол кезде монгол деген улт угым жок емеспе, монгол деген атты ссср ойлап тапты, ал ойраттар алиде жеке халык, улт болып табылады гой
Есен -тайшы монгол да емес Қалмақ та емес. Есен деген сөздің өзі айтып тұрған жоқ ба қыпшақ тілі екенін. Есен бол-аман бол, Есен басқаша-есті -ақылды,білімді,ойшыл тағысын тағы деген сөз түбірлері. Ал монғол дегенге келсек,ол жылдары тарих бетінде монғол деген мемлекет жоқ. Мәңгі ел-ол Шыңғыс ұрпақтары құрған мемлекет. Шыңғыс ол түбі түрік,не қыпшақ-кәзіргі қазақ. Біркездері Ғұн,Сақ,Түркілер,түркеш,Үйсін,Ойсыл-Ойчугуз аталған біздің бабалар. Есен ханның әскері сол кездегі Шынғыс ұрпағы құрған мемлекеттен шығыс жақта бөлініп қалған -қалмақ,найман,қоңырат,меркіт тағы басқа кәзіргі қазақ руларындағытайпалардан құрылған,сондай-ақ түбі түркі-сақа,бұрят,қақас,тыва сияқты тайпалардан мемлекет болатын,яғни жоңғар ия деп жердің,таудың аты беріліп мемлекетке айналды.
Блогер , Сен , қай қазақсың ? Мұсылман әлде тәңіршіл. Қалмақ қытайды жеңді деп , Несіне мәз боласың ? Орыс болғың келсе , қазақ бол. Қытай болғың келсе тәңіршіл жоңғар, қалмақ бол ,- деген. Санжар Сұлтан мұсылмандарды қорғвп соғысқан.
Кайдагы монгол ол заманда монглл боган емес. Бул отырык термин монгол, сол кезде тюрык тер билеген. Моңғолия ны советер курган 1924 жылы. Намыс кайда атей осындай ролик тусырып. Орыстарды жактап турсынба, орыстар гой атей тюректер билемегендеп отырык тарих жазған .
