Осы романмен қимай қоштасып отырмын.Жазғаг авторға оқыған дикторға мың алғыс.Көрмегені жоқ,енді жолдары ашық болсын.Алла жар болсын.Қайырлы қош. тарихи роман.Қайран қазақ азаматтар.Ер жүрек.
Өте тамаша жазылған роман екен!Қайран,қазағымай, не көрмедің?!Енді бағың жанса,ел мен ел қосылса,тәуелсіз ел болса,одан артық бақыт барма?!Қазағым аман бол,өс.Жерімізге ешкім көз алартпастай боп өс!
Сағатқан Таңқай деген кісінің әдеби тілі, сөз саптауы, орамды ойлары бәрі керемет. Нағыз өз ісінің шебері, оған дау жоқ. Бірақ бұл роман тарихты мүлдем басқа бағытқа бұрмалаған, қызыл қытайдың үгіт-насихаты болған. Мен ақ пен қызыл қытайды да жақтамаймын. Өзі тізгіндерін өздері ұстаған тәуелсіз ел бола алмайтын ел, өздеріне әділетті мықты жау тауып алғаныда жаман болмас еді. Маған таңдау еркіндігі берілсе қызыл қытайды емес, Батыспен қарым-қатынастағы либералдық ұлттық партия ақ қытайды таңдаған болар едім. Ақ қытайда әппақ періште емес әрине. Бірақ мына сары жұлдыз қызыл қытайдан тойға барғандай еді. Мына романда қызыл қытайдың үгіт-насихаты, ақ қытайды мүлдем өтірік құбыжық етіп көрсеткен. Және ақ қытай мен қызыл қытайғамда қарсы тұрып, ұлт азаттық күресін жүргізген батырларды"банда, құйыршық " етіп көрсеткен. Мына романдағы нағыз САРЫ ЖҰЛДЫЗ ол қызыл қытайдың өзі еді. Осы романда үш аймақ деп отырған қолдан жасаған қуыршақ өкіметті, қытай сол "банды" атаған ұлт азаттық күресіне қарсы соғысқа салған. Қазақ пен қазақты соғыстырған. Осындағы Нұрқожа деген Алтайдағы Оспан батыр бастаған ұлт азаттық көтерілісіне үш аймақ әскерін бастап барып өздері қырылып қалған. Оспан батыр бастаған ұлт азаттық көтерілісі, осы уақиғалардан кейін қызыл қытаймен 10 жыл соғысып өзі қолға түсіп өлтірілген. Сталин мен Мау үш аймақ өкіметін құртып, Сталин Шығыс Түркістанды қызыл қытайға сыйлап жіберді. Егер қытай билігіне таласта, СССР жақтаған қызыл қытай емес Батыспен жақтас ақ қытай жеңсе, қазір ол жақта жағдай мүлдем басқаша болар еді. Ең жаман дегенде аз ұллар өз дербестік саясат ұстанатын федерация құрамында болатын еді. Тіпті бәрі тәуелсіздік алып кетерде еді.
Сол жолғы майданда Нүсіпхан 900 әскерінен айырылып қалған жүз адамы Оспан батырға тізе бүкгіп тұтқынға түскен, Бұл Нүсіпхандегенің Біздің Оспан батырға қайдан тең келсін,
Қызыл қытайдың тапсырспен жаздырған үгіт-насихаты ғой. Мына Нұрғожай деп отырғаны, ақ қытай мен қызыл қытайменде азаттық үшін соғысқан қазақтарға қарсы соғысқан. Тап-таза қызыл болған адам ғой.
