САХАЛАР ХАНТАН КЭЛБИТТЭРЭЙ? / СТЕПАН НОЕВ - ЭТЭҤҤЭ ПОДКАСТ #13 

Түгэҕэр дылы биир тыынынан иһиттим, астынным. Маннык сааһылаан, ырытан сахалыы сайа кэпсиир эдэр киһини истэр сэдэх буолан үөрдүм да соһуйдум да диэххэ сөп. Ордук тыл өттүнэн ырытыыны сэргээтим, элбэх саҥаны биллим, историяны уонна тылы сэргэ тутан ырыппыта наһаа интириэһинэй. Элбэҕи аахпыта, дириҥник үөрэппитэ көстөр. НВК ҕа анал биэриини киэҥ араҥаҕа ыытыан сөптөөх, бэлэмнээх эбит дии санаатым. Инникитин өссө кэлэн кэпсиирэ, билиитин үллэстэрэ буоллар. Махтал, өссө үрдүк ситиһиилэр, саҥа аартыктар аһыллан истиннэр!

6тыс просмотр саатар лайк баттаан ыарахан уьу да бачча билии учуей контент онороллоругар 1тыс лайктан таьаара охсуох

Лайктаан иһин,өссө кэлиэ этэ буо кэпсии- ипсии,сырдата,киһи истэр гына,сэргэхтик кэпсиир эбит.👍🔥

Степан Олегович, махтал! Айдын Атэ, у вас шикарный гость! грамотный во всём. Побольше таких профессионалов в подкасте. Согласен - саха, как сознательный народ, сформировался на средней Лене.

Иккис чааьын уьулун, олус интириэьинэй

Түгэғэр тиийдим. Улахан махтал. Маннык подкастар олуһун наадалар диэхпин бағарабын. Мин билигин Казах дойдутугар түүр омугу кытта алтыһан Международнай Казахско-Турецкай университетка үөрэнэ сылдьабын. Кырдьык, олуһун Саха омугу интириэһиргииллэр. Биһигиттэн өрүү ыйыталлар ханнык омуккутуй, туох итэғэллээххитий уонна хантан төрүттээххитий диэн, биллэн турар биһиэхэ оғолорго бу ыйытыктарга эппиэттииргэ ыарахан. Араас платформаларга Саха омук туһунан кэпсээтэхтэринэ олуһун интириэһиргээн истэбин. Улахан көмө буолар. Өссө подкаст күүтэбин😊

Кини лексияларыгар сылдьыам этэ, олус интириэьинэцдик кэпсиир, все б преподаватели так рассказывали бы, этэннэ✊🏻

Бутэhигэр дылы тиийэн буо бачча учуой подкасты 😊 А так олох улахан улэ эбит сахалары уорэтэр. Онон ити Степан Ноев курдук дьоннор улэлииллэрэ, уорэтэллэрэ олус наадалаах

Степан инниҥ хоту үөрэтэн-чинчийэн, сырдатан ис историябытын✊🏾✊🏾✊🏾✊🏾✊🏾

Мин санаабар Алтай сахаларын туhунан Ньукулай ыйыыппакка хааллын, билигин да олорор сахалар бааллар Алтайга. Иккис чааhа наада хайаан да5аны. Ыстапаанна махтал, Ньукулай кытаат сал5аан ис ✊🏼

Биир тыынынан кордум! Сал5ыытын кэтэьэбит. Билинни кэмнэ олох сурун тема 👍Степаны кытта хас да сериялаах подкаст устаргыт буоллар диэн эрэл баар.

Тугэ5эр тиийдим, наьаа учугэй Ессе онорун подкаст сугуруйэбин. Олонхо туьунан эмиэ онорун Степан ейдеех ба5айы киьи убастабыл.

Степан Олегович ✊🏻✊🏻✊🏻👍🏻👍🏻👍🏻

2 чааьа наада бу маннык кэпсэтии бэт👍👍

Олус учугэй биэрии, кэпсэтии буолла, олох биир тыынынан кэрдум 👍👍. Степан Олегович кэпсиирин хас даа чаас истиэх эбиппин. Степан Олегович бэйэн кэрсуьуулэри эбэтэр группа арыйарын буоллар олус учугэй буолуо этэ, холобура мин бу теманы олус интэриэьиргээн аа5абын, истэбин, кэрэбун, кэрсуьуулэри онорорун буоллар кэтуппэккэ сылдьыа эбиппин 😊. Улахан махтал Айдынатка маннык билиилээх-кэруулээх ыалдьыты ынырбыккар, ессе кэлэн ыалдьыттыа диэн эрэнэммин подпискаланным 😅❤

Степан Ноев саха омугун историятын туьунан канал арыйыаххан наада эбит. Эдэр келуенэ эмиэ керерун курдук. Сурдэх учугэй подкаст буолла👍✊

Киһи истэ-истэ олоруох эрэ кэрэх, элбэҕи биллим. Аҥардас билиини тириэрдэрэ, куолаһа❤

Ыйга биирдэ ынырар буол бу киьини👍🏻

Хайа да улахан киьи кэпсээбэтэхин-ейдеппете5ун ейдетте, элбэххэ харах арылынна, киьи билэ сылдьыбытын диринитэн биллэ диэххэ сеп, киьи санаатынан да сааьыламмы курдук буоллум, маннык биэрии иккис чааьа тахсыа оруннаах, чахчы олонхону аа5арга да ба5а санаа киирдэ, махтал!

Наһаа киэҥ билиилээх,сэргэх,аныгы учуутал эбит

СТЕПАН ОЛЕГОВИЧ 🔥🔥🔥

Степан Олеговичка улахан э5эрдэ!

Николай, үчүгэй кэпсээннээх, элбэх билиилээх, сахалыы тылынан ыраастык саҥарар ыалдьыты булан, ыҥыран аҕалан эдэр дьоҥҥо иһитиннэрбиккэр улахан Махтаал ! Маннык ыччаттаах буоллахпытына, Сахалар самныбат саргыланыахпытын сөп !

С каждым разом уровень выше и выше 👍

махатал-таптал! наьаа маладьыас дьоннут 🎉 Степан уол о5ото-мо5отой!

Муошнай!!!😊😊

Чэ кытаатын сана подкаста Степан Олеговичтыын таьаарын🔥

Итинник интэриэһинэй учуутал оҕолору үөрэтэ сылдьара - дьол дии

На4аа учугэээй 😍 хаста да хос кэруеххэ сэп эбит 😎

Степан Олегович өйдөөх ба5айы киhи эбит хайаатар да5аны иккистээн кэлэн Саха омук номохторун сырдаттын

Бэрт биэрии буолбут👌 Тыл элбэ5и кэпсиир. Тыллары ырытан, толкуйдаан бардаххына син сурун ейдебул кэлэр курдук. Биэриигэ тюркский каганаты кытары утарылаьан олорбуппут диэн кэпсэнэр. Оннук буолуон сеп, ол эрэн, сахалар хайа эрэ теруттэрэ Тюркский Каганат иьигэр киирэ сылдьыбыт буолуохтарын сеп. То5о диэтэр, каганат бэйэтин аата "Мэнгэ Эль", сахалыыта "Мэнэ Ил", тылбааьа "Вечное государство" диэн. Эбиитин Канглылар (Ханаластар) каганат иьигэр баар этилэр уонна каган (хан) аата - "Кюльтегин". "Тегин" диэн "принц" диэн суолталаах, сахалыыта "Тыгын" диэн. Каганат бэйэтин да аата сахалыыга барсар курдук "Мэнэ Ил". Мин саныахпар, Тыгын Дархан ол государство прототибынан Ил тэрийэ сатаабыт быьылаах араас а5а уустарын холбоон. Манна кэлэрбит са5ана хайдыьыы буолбут буолуон сеп. Холобур, ар5аа олорор тюрк омуктар "вперед" диэннэрэ "Ал5а!" диэн, биьиги "Иннибит хоту!" диибит. Ар5аа олорор тюрктарыгар запад диэн "батыс" диэн, биьиэхэ запад диэммин "Ар5аа" диэн. Ол аата, хайдыьар кэммитигэр кинилэр "Ар5аа батыс - Ал5а батыс!" диэбит буолуохтарын сеп, оттон биьиги "Иннибит хоту!" - ити этиилэр билигин "Вперед!" диэн ейдебул курдук хаалбыт буолуохтарын сеп. Аны туран Сактары (Скифы) ылан керуеххэ. Олонхо5о "Араал Бай5ал" диэн кэпсэнэр, ол Аральское море буолуон сеп, билигин кууран хатан Казахстан сиригэр баар. Былыр сактарын ол диэки олорбуттар. Сактар Томирис диэн царицалаахтар этэ, аан бастаан перстары кыайбыт царица. Кини аатын суолтатын "Королева железа" дииллэр эбит. Ол аата суолтата: руданы хомуйан, уокка уьааран тимир гына чочуйан таьаарар. Ол курдук сак племяларын хомуйтаабыт диэн. Сахаларга уоппут иччитин ким диибитий? Хатан Тэмиэрийэ - Хатан Тимир Ийэ. Томириспыт ейдебулэ итиннэ сылдьар буолуон сеп. Бай5ал диэкиттэн кэлбиппит диэн сеп. Хакасия игин диэкинэн эргийэн кэлбиппит бх, ол диэки сахалыы ааттаах сир элбэх. Былыр теруттэрбит эйэлээх, кенул оло5у ба5аран кэлбит буолуохтаахтар. Ерустэр бары хоту усталлар, кетер барыта хоту кетер - ол аата хоту диэки элбэх кыыл-суел баар, булт-алт. Тымныы дойдуга омук ахсаана а5ыйах, ол аата сэрии мээнэ суох. Бастаан явно разведчиктарын ыыта сылдьыбыт буолуохтаахтар, олор баран кербуттэрэ саха билинни территориятыгар тимирэ суох, ата суох омуктар олороллор - ол аата чэпчэкитик кыргыахха сеп. Булт, куел элбэх - ол аата ас баар. И тут уже логика работает: лучше жить там, где ты войдешь под знамя монгольской империи и будешь всегда воевать, платить налог ИЛИ уйти в даль и жить независимо, сыто и богато. Гынан баран парадокс баар: монгольскай империя5а кииримээри кэлбиппит диибит дии. Ол эрэн, Чыныс Хаан диэн ахсыс халлаанна олорор айыылаахпыт. Чингисхан дьиннээх аата Тэмучжин (Тимир чыын), кини а5а ууьун аата "Берджегин" (Бере тегин), ийэтин аата "Одьулуун" (сахалыыта а5а ойох), а5атын аата Есугэй Багатур (Учугэй Бухатыыр), кэргэнин аата "Берте" (сахалыы берте диэн бере тинилэ5ин этэллэр). Аны туран "Ураанхай Саха" диибит дии, Чингисхан полководеьа Субудай Багатур а5а ууьа Ураанхай дии эмиэ. Итиннэ эмиэ туох эрэ ситим кестер курдук уонна Чингисхан аьары монгол буолбатах быьылаах. Билинни тюркологтар этэллэринэн, кини тюрк. Чингисхан са5ана "монгол" диэн омук суох эбит, племялар эбиттэр. Чингисхан тюрксий каганат прототибынан "Мэнгэ Эль" тэрийбит, онно киирбит омук бары "Мэнгэ Эль" дэнэр буолбут, нууччалыы вариана "Монгол". Санаан керун, Турцияаттан са5алаан Халыма5а дылы барыта тюрк тыла, монголлуу тыл а5ыйах.

Сөбүлээбит дьон тарҕатарга көмө буолун🙌🏻 Ватсаабынан игин тарҕатыах!✊🏻

Айах тыаһынан саҕалаабатаххытыгар туспа махтал. Түгэҕэр тиийдим. Степан Олегович наһаа маладьыас 👍🏼 ааҕыахха наада диир даҕаны онү сөпкө өйдөөн баран сааһылаан кэпсиир эмиэ биир дьоҕур э чахчы маладьыас. Мин кыайдым, но сертификаты атын киһиэхэ биэрин, мин кэннибиттэн иккис буолбутка 👍🏼

Ынах, сылгы терминнэрэ монголлуу буолбатахтар. Ынах диэн сахалыы тыл дии, монголлуу буолбатах. Ньирэй диэн уу сахалыы термин. Былыргы гректии νεᾰρός (неаро́с “юный, свежий”) диэҥҥэ маарынныыр. Монголлуу тугал (теленок). Хотон диэн кыргыыстарга уонна сибиир түүрдэригэр эмиэ баар - “скотный двор”. Хотуур диэн тыл сибиир түүрдэригэр эмиэ баар. Тофалыы һаджур (коса). Тывалыы кадыыр (коса). Сүөһү диэн кытайдыы 家畜 (жячу “скот”) диэҥҥэ маарынныыр. Монголлуу - мал (скот). Мэччирэҥ кытайдыы 牧場 (мучанг “пастбище”) диэҥҥэ майгынныыр. Сылгы - сахалыы дии. Монголлуу термин буолбатах. Монголлуу морь (сылгы), унага (жеребенок) диэннэр. Үрүҥ астар ааттарыгар маарыннаһыы эмиэ баар эрээри, ол тылларын сорҕото сибиир түүрдэрин тылларыгар, сорҕото маньчжур тылыгар эмиэ бааллар. Онон, монголлар ити терминнэри түүрдэртэн, маньчжурдартан ылбыт буолуохтарын эмиэ сөп дии. Сүөһү, ынах, ньирэй, сылгы, кулунчук диэн бу саха төрүт терминнэрэ. Монголларга маннык тыллар суохтар ээ. Онон, сүөһү-сылгы эйгэтигэр терминнэрбит барыта сахалыылар. Сахалартан биһи эрабыт иннинээҕи Ирак сиригэр олорбут дьон генын булбуттар үһү. Ити аата, саха ынаҕын уонна саха сылгытын бэйэбит өбүгэлэрбит дьиэтиппиттэр элбэх тыһыынча сыл анараа өртүгэр. Маннык сабаҕалыахха эмиэ сөп. Тыһыынчанан сыллар усталарыгар араас омуктардыын булкуһаннар сахалар сирэйдэрин дьүһүнэ уонна тылларын грамматиката, лексикона уларыйан хааллаҕа дии. Генетикалара суураллан-суураллан бүтүннүү кэриэтэ уларыйдаҕа дии. Хата, саха биис диэн ааппыт кыл мүччү ордон хаалбыт. Аныгы саха омук Саха сиригэр үөскээбит диир оруннаах. Биһиги эрабыт иннинэ биир, икки саха кэлбитэ буолуо. Олохтоох палеоазиаттары кытта булкуһаннар кыракый саха биис (якутское племя) үөскээбитэ буолуо. Кэнники үйэлэргэ сяньбилар, хуннулар, кангллар, курыканнар, урааҥхайдар, туматтар, хоролор, кытайдар курдуктар кыра кыралаан кэлэн олохтоох автохтоннары кытта булкуһан испиттэрэ буолуо. Олохтоох саха биис барыларын баһыйталаан испитэ буолуо. Үйэттэн үйэ аастаҕын аайы кэлиилэр сабыдыалларыттан сылтаан саха тылын грамматиката уонна лексикона сыыйа уларыйан аныгы саха тыла манна Саха сиригэр үөскээбитэ буолуо. Онон, хантан да кэлбэтэх, манна Саха сиригэр үөскээбит саха омукпут диирбитигэр тиийэбит. Саха ынаҕын уонна саха сылгытын боруодалара эмиэ Саха сиригэр үөскэтиллибиттэр. Онон, ыттыын-байдыын, ынахтыын-сылгылыын манна Саха сиригэр үөскээбиппит. Саха омук ханна үөскээбитэй? Саха омук манна Саха сиригэр үөскээбитэ. Тылбыт, культурабыт, олоҥхобут, литературабыт барыта Саха сиригэр үөскээтэҕэ дии. Кэлиилэр буолбатахпыт. Саха омук хантан кэлбитэй? Саха омук хантан да кэлбэтэх маннааҕы төрүт олохтоох омук.

Степан Олегович, махтал ✊️

Саамай сөп теорияны эттэ.Манна саха омук буолбуппут.👍🏼

Саха былыргытын маннык кэпсииллэрэ олус туһалаах эдэр дьоҥҥо

Ол гынан тугэхпит кеьуннэ! 🙌🏻 Наьаа учугэй биэрии. Буолааччы ди, кэпсэтэ олорон бириэмэ устан хаалан, ейдеебутун чаастан урдугу олорон хаалан хаалбыт курдук😅 Оьуобай👋🏻 Ессе да куутэбит😌

дьэ сэргэ туьунан бэккэ быьаардын. кырдьык да5аны, ото маьа суох сиргэ сэргэни туруорар буоллахтара ди. истиэпкэ.

Олус туһалаах уонна интириэьинэй кэпсэтии, Степан Олеговичтыын өссө подкаст күүтэбин 😊👍

Тугэ5эр тиийдим✊🏼бэртээхэй интириэьинэй подкаст👍🏼

Тугэ5эр тийдим😅 бэккэ кэпсээн иьиттим махтал ✊ иккис версия кэтэьэргэ 👍

Степан Олеговичка улахан махтал. Уорэнээччититтэн

Бэрт сэргэх, киһи болҕомтотун тардар кэпсэтии буолбут. Биллэн турар, киһи сөбүлэспэтэ, мөккүһүөн, ырытыан, ситэриэн сөптөөҕө элбэх да, онтубут эмиэ чахчы тиһэх инстанцията буолара биллибэт, саарбах диэххэ сөп😂 Кэлин өссө генетиктэр уонна археологтар кэпсээннэрэ тахсара буоллар, бу кэпсэтии циклэ толору буолуо этэ. Ити - баҕа санаа. Николай үтүө сэһэргэһиини таһаарбыккар, Степан сэргэхтик, киһи болҕомтотун тардар гына кэпсээбиккэр махтал!

Олох интэриэьинэй интервью... Тугэ5эр тиийдим!!!

Сахалар кэлбит буоллахтарына саха сылгытын, саха ына5ын ким тутан олорбутуй Саха сиригэр? Ити боруодалар а5ыйах үйэ иһигэр үөскээбэттэр, биир да тыһыынча сыл иһигэр үөскээбэттэр. Сахалартан ураты ким да тутан олорботоҕо кинилэри. Киһи диэҥҥэ наадыйбакка бэйэлэрэ эрэ сылдьыбатылар ини.

Уч кураган диэн, Олонхого курдук УС САХА теруегуттэн… диэннэ маарыынныыр ди

Уп-улахан лайк

Дьэ кырдьык Степан Олегович эбит 👍👍

Сахалар манна сир үөскүөҕүттэн баарбыт.Сүөһү,сылгы мэччирэҥэ,хочолор,алаастар суох буолуо этилэр.Түҥ тыаҕа тийэн сүөһү ииттэн көрүҥ эрэ

мин аахпатах уерэппэтэх киьиэхэ олус интэриэьинэй киьи истэ олоруох курдук махталларын ❤ессе да маннык кэпсэтиилэр буола турдуннар🔮🙏

ДЬАҺА АҔА УУС СҮ ҺИЭР БӨ АЙЫЫ ҺИЭР ГЫН Моҕоллор тыллара ,таҥнары Саха тылыттан төрүттээх буолуо.Чыҥыс хаан аны моҕоллар буолабыт ,моҕоллор диэнэбит диэннэрэ монгол дии сылдьаллар.Саха - хоро бииргэ олорон ,моҕол тыллара эбэтэр Саха - Ураанхай буолуо.

дьэ учугэй биэрии буолла 😅 киьи сана керен истэгинэ уже бутэн хаачча киьи 3 да чаас куруех курдук 😅 иккис чааьа хайаан да тахсыан наада ✊🏻✊🏻✊🏻 уонна ити кинигэ беге эттин ол кинигэлэри манна ааттарын уонна автордарын суруйаргыт буоллар😅 интириэьим ессе кете5уллуннэ 👍 ессе учугэйдик тар5атыахха кэпсиэххэ наада маннык 😅

Махтал 👍 олус учугэйдик кэпсээтэ.

Степан Олегович, маладьыас!!!

Иккис, уьус чааьа наада эбит... Айахпын атан баран кордум, бу теманы билэ-истэ сатаабытым ыраатта, мин курдук дьон элбэх да буолуохтаах. Аны туран ырыабыт-тойукпут, олонхобут-угэстэрбит, кэпсээннэрбит-сэьэннэрбит итиннэ эмиэ культурный код сыттага ди. Ханнык да омук оьуохай ойо сылдьарын коро иликпин оссо

Чисто убайдарбын кытта быырпахтыы олоророн: (Түгэҕэр тиийдим)

Түгэҕэр тиийдим! Бэрт!

Билиилээх ыччаттаах эбиппит.❤

Тугэгэр дылы кердум👍🏽

Уерэппипитин иьин хайдах сутэрбэккэ хаалларбыт киьи диэн боппуруос, о5олор уксэ нуччалыы санаран эрэллэр (тугэ5эр тиийдим)

Тугэ5эр кэллим! Олус интириэьинэй выпуск буолбут! Иккис чааьын хайаан да куутэбин. Элбэ5и да билбэт эбиппин😅

Степан куолаьын тембра учугэйиин 😊 истэргэ олус бэрт. Уерэтэр оголоро кини билиититтэн ылыналлара наьаа бэрт, хайгабыллаах.

Частан ордук тулуйан олорбут ди бэрэски сиэбэккэ🤣🤣 тулуурдаах уол эбит ✊🏻

Сал5ыытын куутэбит! Степан Олеговичка олус учугэй кэпсээнин иьин махтал!👍

Түгэҕэр тиийдим👍🏻

Бэртээхэй кэпсэтии, инник саха историятын итэгэлин сургутэн ырытан кэпсэтэн иьин✊🏻 ылынар киьи ылыныа

Этэннэ подкаст болла! Тугэх баар! Кырдьык тема кытыыларынан сырытта.

Ыраас тыллаах-естеех киьи кэпсиирин истэр интэриэьинэй. Быдьар сыыс тыла суох.

Степан Олеговичка Туругур 👋 Мин дьэ киниэхэ уерэммитим 😅 бэт учуутал 👍✊

Бэртээхэй биэрии. Ити былыргы Сактар, санарар тыллара тюркскай да буолуон сэп. Билинни тюрк омугу чинчийээччилэр, араас этнографтар «культура великой степи» диэн термины тутталларын себулууллэр. Оччотоогу бириэмэгэ билинни Украинаттан сагалан Кытай таьынаагы степкэ дыли тиийэ олорбут омуктарга культуралара уопсай быьыытын, керунун ылан кердеххе тэн согус, холобура звериный стиль , киэргэллэр уонна да атыттар. Геродот бэйэтэ причерноморскай степьтан ыраах уктээн кербетех киьи. Кини суруйбут Сактары ойуулааьына ол причернорье эрэ таьынаах олохтоох омук керуутугэр эрэ олохсуйар. Кэм быдан сайдыылаах, гректэри, перстэры кытта алтыьан олорбут дьон быьыытанан тыллара естере ирано персидскай да буолуон сэп. Илир диэки баран испитэ буоллар уже степь олохтоохторо тыллара, сирэйдэрэ харахтара уларыйан барыа этэ.

Саха тылын историята Нац библиотека сайтыгар электроннай көрүҥэ баар. Онно киирэн ааҕыҥ!

Бэрт биэрии!

Подкаст тугэгэр тиийдим, Степан Олегович улахан барга махтал! Сахалар хантан кэлбиттэрин, тылбыт уеспут туох уратылаагын, хантан маннык омук баар буолбутун кыратык да буоллар ейдеен, тебебер барыта уурулунна) Ессе да кэтэьэбин салгыытын, серия подскастов онороргут буоллар🤔

Уол өссө кэлэн кэпсээтин👍🏽✊🏼

Олус бэрт, киьини угуйар кэпсэтии болла👍🏻 мин Тус санаабын этиим, багар сертификат сууйуем игн диэххэ😅. Мин того эрэ ис санаабар этим хааным этэринэн, айылгаттан кыыллыы быьыым сыллыктыырынан сахалар манна олохтоох омуктар, теттерутун саамай ейдеех, куустээх чулуу дьоммут согуруу сири дойдуну уерэтэ барбыттар. Ол содулугар сайдан сурук бичик буолаллар, тылларбыт уларыйаллар, итэ5эл айаллар таргаталлар. Онтон терут олохтоох терде манна дойдутугар быстан хаалан хаалбыт. Ити олонхо игн сири дойдуну керен кэлэ кэлэ се5ен махтайан кэпсииллэр эбит ди саныыбын барбыт дьон теннен кэлэн олохтоохторго хаалбыт дьонно. Этиэхпин багарабын онон, биьиги маннаагы терут олохтоох дьоммут!!! TYРК омук тылын терде биьиги тылбыт.😅✊🏻

Саха омук тоҕо хантан эрэ кэлиэхтээҕиҋ,ханнык да кэлии омук атын омуктары түмэр кыаҕа суох,Розалия Бравина этэринэн саха 300000 сылтан олорор олохтоох омук дакаастанан турар диэн баара. Саха омук суруктаах диэн Гаврил Ксенофонтов суруйан турар,уопсайынан омук төрдүн ууһун ырытар буоллахха бэйэм өйдөбүлүм,барылым диэн тоһоҕолоон этиэххэ сөп...

Ити бэрэскини ким сиэн баҕардай?😅

Дьээээрррэээ киирэн истэххэ, лайк коммент сразу 😊

Түгэҕэр тиийдим! Олус бэрт подкаст буолбут. Ыстапаан билиитэ-көрүүтэ эчи киэҥин, тыла-өһө уу сахалыыта истиэххэ эчи үчүгэйин. Хайаан да кинилиин салҕыы биэриилэр тахсыахтара диэн эрэнэбин. Саха омугун таарыйбычча итэҕэлин туһунан санаатын эмиэ кыбытара буоллар. Тенгри итэҕэлин биир салаата хайдах сайдыбытын туһунан тугу эмэ үөрэппитэ дуу? Урут Төрүт культура уруоктарыгар үөрэтэллэринэн Айыыларбыт тоҕус халлаан тухары элбэхтэр этэ, билигин төһө өйдүүрбүнэн көрдөххө Аар Айыы итэҕэлигэр, биир Айыы Таҥара эрэ ытыктанар быһылаах, онтон дьоҥҥо-сэргэҕэ Айыы да буолбакка, Байанай иччи эрэ ахтыллар курдук. Итини Ыстапаан туох дии саныыра буолла? Уонна ити Еда.якт бирииһин Ыстапааҥҥа бэйэтигэр туттарыҥ👍👍👍

👍🏽👍🏽✊🏾✊🏾

Подкастарын ынырык кылгастар, сана саналанан иьэн бутэн хаалар

Я верю в то что Саха вернулись на свои старые земли, а ушли они оттуда раньше из-за изменений климата и вернулись обратно. Раскопки говорят о том что там жили саха до 11века к тому же оклиматизированные виды животных, эволюция которых без селекции требовала бы тысячи лет.

Бэртээхэй сэһэргэһии буолла, бэрт билиилээх уол эбит, махтал уонна эҕэрдэ, ол гынан баран санааларбын этиэм, кириитикэбин, подкаст аата кыра гынан баран принципиальнай сыыһалаах, сахалар хантан кэлбиттэрэй диэн буолуо суохтаах, саха өбүгэлэрэ хантан кэлбиттэрэй диэн буолуохтаах,, биһиги омук (народность) быһыытынан манна үөскээбиппит, этногенезпыт манна түмүктэммитэ, онтон соҕутууттан өссө саха буола илик тюрк, монгол биистэрэ (племена) VII үйэтэн саҕалаан XIII үйэҕэ диэри кэмҥэ инфильтрациялаан, быстах быстах кэлбиттэрэ, уонна манна кэлэн бэйэ бэйэлэрин кытары буккуһан XVI үйэҕэ диэри Саха диэн ураты биир кэлимсэ саҥа омук (народность) буолабыт, онон биһиги сахалар соҕурууттан бэлэм омук курдук кэлбэтэхпит, биһиги манна уһуннук үөскээбиппит, манна улахан норуот кэлэр да кыаҕа суох, манна тус туспа биистэр (племена) уонна аҕа уустар (родтар) кэлбиттэрэ олор буккуһууларыгар үөскээбиппит,онон биһиги олохтоох (автохтоннай) омук-народность буолабыт

Тугэ5эр тиийдим, бэрт кэпсэтии, буоларын курдук тургэн баитык бутэн хаалла))интереьинэй тема 👍 Иккис биэриини куутэбит дьэ 🙌

16:42 Таьырдьа та5ыстахпытына (оттуу, ойуурга)тыл атына, бу саха сиригэр кэлэн баран уерэппит тыллара буолуо(: (кроме постоянных величин: небо, звезды, вода, внутр состояние)дьэдьэн, оттооьун игн урукку теруттэммит сирбитигэр суох буолла5а (там где степи тд). теория курдук этэбин 😌

Ууну ба5ас олох тулуппакка иьэр ыччат эбиккин👍👍👍

Байкал- баай куел диэн да?

Олус туһалаах биэрии буолбут.

Дьэ бэт биэрии

В ТРЕНДЫ

👍👍👍

Улахан эппиэти генетика биэриэн сөп. Улуустартан төрүт олохтоохтортон анализ ылан, атын омуктар геномнарын кытары тэҥниэххэ сөп буолуо дии

Түгэҕэр, тиһэҕэр тиийдим.

Проект оҥорон

С тыас Һ-га кубулуйбут боллаҕына. Холобура мин дэрэбинэм аата ойуун аатынан ааттаммыт, Тааһаҕар диэн, оччого былыргыта бастаан Таас-аҕар диэн буолуон сөп. Оччого ойууннар суругу бичиги билэллэр-үөрэтэллэр этэ дуо диэн ыйытык үөскүүр?

Балхаш анара туустаах , анара преснай , Булкаас куел

уууфф

Тайм кодтаага буоллар бэрт буолуо этэ

Тэбис тэҥҥэ буолары-буолбаты ырытыһа олоруохпун баҕардым. XX үйэҕэ аҕыйахпыт 1 киһи 7 поколениетыгар холбоон математически 126 киһи наада. X үйэҕэ аймах аайы оннук элбэх киһи суох. Ол иһин ис дьиҥэр хос-хос хос эһээлэрбин, эбээлэрбин бэйэ бэйэлэригэр бииргэ төрөөбүт эдьий балты буолбаттарын туһугар араас кэлии омугу кытта холбоһоллоро буолуо. 8 поколением чугас аймах буоларын саарбаҕалыыбын ханнык эрэ кытай, татаар, монгол сыдьаана игин буоллаҕына ылынабын. БААЛЛАРЫГАР МАХТАЛ, тыйыс сиргэ тыынаах хаалбыттарыгар. Уонна подкастка.