تو مگر بر لب آبي به هوس بنشيني
ور نه هر فتنه که بيني همه از خود بيني
به خدايي که تويي بنده بگزيده او
که بر اين چاکر ديرينه کسي نگزيني
گر امانت به سلامت ببرم باکي نيست
بي دلي سهل بود گر نبود بي ديني
ادب و شرم تو را خسرو مه رويان کرد
آفرين بر تو که شايسته صد چنديني
عجب از لطف تو اي گل که نشستي با خار
ظاهرا مصلحت وقت در آن مي بيني
صبر بر جور رقيبت چه کنم گر نکنم
عاشقان را نبود چاره بجز مسکيني
باد صبحي به هوايت ز گلستان برخاست
که تو خوشتر ز گل و تازه تر از نسريني
شيشه بازي سرشکم نگري از چپ و راست
گر بر اين منظر بينش نفسي بنشيني
سخني بي غرض از بنده مخلص بشنو
اي که منظور بزرگان حقيقت بيني
نازنيني چو تو پاکيزه دل و پاک نهاد
بهتر آن است که با مردم بد ننشيني
سيل اين اشک روان صبر و دل حافظ برد
بلغ الطاقه يا مقله عيني بيني
تو بدين نازکي و سرکشي اي شمع چگل
لايق بندگي خواجه جلال الديني
تفسیراول فال:
به دنبال هوا و هوس رفتن عاقبت خوشی برای شما نخواهد داشت و به شدت پشیمان می شوید. چرا زود صبر و طاقت از دست داده و خود را بی ارزش می کنید؟
قدر توانایی ها و استعدادهای خود را بدانید و در انتخاب رفیق و دوست دقت کنید که به بیراهه کشیده نشوید. برای رسیدن به مقصود باید نقاط ضعف خود را شناخته و آن ها را برطرف کنید.
تفسیر دوم فال
نزد مردم مقام و مرتبه والا داری و محبوب قلب آنها هستی و این به سبب اخلاق خوش و حسن ادب توست. مراقب خودت باش، دل به هوا و هوس زودگذر دنیا مبند که جز پشیمانی چیزی عاید تو نخواهد شد. گاهی به‌نظر می‌رسد در هنگام بروز مشکلات، صبر و شکیبایی نداری که تغییر این اخلاق به دست خودت است. باید بارامانت الهی را که خداوند در روز ازل بر دوش تو نهاده، حفظ کنی و در این راه از اینکه قید دل خویش را بزنی نهراسی. قدر خود و ارزش‌های خودت را بدان. تو نهاد و گوهری نیکو داری؛ در انتخاب دوست دقت کن و با افراد ناباب و بدذات همنشینی مکن تا گمراه نشوی. هر فردی در هر جایگاهی که باشد از پند و اندرز افراد خیرخواه بی‌نیاز نیست. در کارهایت دقیق و منضبط باش و نقاط ضعفت را بشناس و در برطرف کردن آنها کوشش کن.
غزل شماره ۴۸۴ حافظ در قالب غزلی عاشقانه خطاب به معشوق سروده شده اما شکایاتی را که شاعر از مقام و مرجعی حکومتی دارد بازگو می‌کند و در آخر یار را لایق بندگی جلال‌الدین تورانشاه وزیر شاه شجاع می‌خواند. حافظ می‌گوید ای محبوب، مگر اینکه هوس کنی، کناره بگیری و بر لب جویی بنشینی وگرنه هر آشوب که دیدی، از وجود خودت برمی‌خیزد
17 июн 2024
