محله عودلاجان یا اودلاجان
تهران در گذشته دهی گمنام و نشان در جنوب منطقه قصران بود که از عهد صفوی و در زمان شاه طهماسب راه شهر شدن را به سرعت در پیش گرفت تا جایی که در دروه قاجار به پایتختی ایران رسید. این شهر در طول تاریخ خود تغییر و تحولات زیادی را پشت سر گذاشت تا سیما و چهرهی کنونی را به خود گرفت. از چهره تهران قدیم و از کوچه و محلههای قدیم بهجز نام و خاطره و بناهایی باقی مانده چیز زیادی به یادگار نمانده است. یکی از محلههای تهران قدیم عودلاجان نام دارد که روزگاری منطقهای مرفهنشین و شلوغ بود.
در دوره قاجار محله اودلاجان را بهصورت عودلاجان مینوشتند. این نام از دو واژه «عود» و «لاجی» تشکیل شده است که آن هم بهدلیل قرارگرفتنش در راسته عطارها بوده است.برخی نیز نام این محله را تلفظ «عبدالله جان» به لهجه کلیمیان دانستهاند.
مردم اودلاجان در قدیم به همان زبان بومی تاتی که هنوز برخی افراد پیر روستاهای کوههای شمیران با آن آشنا هستند صحبت میکردند. پیش از گسترش فارسی در منطقه تهران، زبان اصلی منطقه در زمانهای دور تاتی بوده است. در این زبان اودلاجان از «او» یعنی آب و «دراجیدن» بهمعنای بخش کردن و «ان» که پسوند مکان است تشکیل شده و به معنی محل تقسيم آب است یعنی جایی که آبهای نهر تقسیم میشود. از آنجایی که این محله ارتفاع بيشترش نسبت به مناطق جنوبی تهران داشته است بر سایر محلهها تسلط داشت و آب نواحی جنوبی از آنجا تقسيم میشد و محل تقسيم هم سرچشمه بود. برای همين عودلاجان يا اودلاجان را محل تقسيم آب میگفتند.
این محله که در واقع یکی از کلان محلههای تهران به شمار می رفت شامل محلههای کوچکتری بود که در آنها اقوام و ادیان و مهاجران مختلفی در کنار هم زندگی میکردند. یکی از محلههای اودلاجان محل زندگی یهودیان یا کلیمیان بود و این محله به محله کلیمیان معروف بود و بهدلیل وجود چالهای در وسط آن به آن سرچال نیز میگفتند و بچههای آن را بچههای سرچال صدا میکردند. محله عربها نیز در گوشه شمال غربی محله عودلاجان قرار داشت.
آدرس از جنوب به میدان مولوی، از شمال به خیابان امیرکبیر و سرچشمه، از غرب به شمس العماره و ضلع شرقی آن به امامزاده یحیی محدود میشود و هماکنون محلههای پامنار و ناصرخسرو و امام زاده یحیی
12 сен 2024