نوشته های بازمانده از هرودوت تاکنون نخستین نگاه ثبت شده به تاریخ ایران باستان است که دیدگاه یک غیر ایرانی را درباره تاریخ و فرهنگ این سرزمین نشان میدهد.از طرفی شفاهی بودن تاریخ ایران درآن روزگار خواه به سبب علاقه ی آنان به روایتگری و خواه به سبب نبود خط برای نوشتن رخدادها- دست کم تا دوره داریوش اول و نویساندن سنگنوشته بیستون- سبب شده است ایرانیان به ناچار برای آگاهی یافتن از گذشته ی خویش دست به دامان بیگانگان شوند که روزگاری بزرگترین دشمنانشان بوده اند.
آنها تنها زمانی پاسخی به این نیاز می یابند و می توانند آگاهی اندک درباره آن روزگار بدست آورند که گذشته دو ملت ایران و یونان به هم پیوند می خورد و این پیوند نگارنده ی غربی را وامیدارد در توصیف و گاه نکوهش دشمن یا رقیب و گاه هم پیمان خویش به داستان سرایی دست یازد و در نبود تاریخ،نام تاریخ بر آن نهد. درباره ی کیفیت گزارش های مورخان یونانی و رومی مانند هرودوت،دیودروس سیسیلی،توکیدیدس و غیره که مورخ امروز از مراجه به آن بی نیاز نیست،خواننده ی غیر حرفه ای باید بداند که این گزارشها بندرت حامل واقعیتی بی چون و چرایند.در عین حال،از مجموع آنها می توان لباس ژنده ای بر قامت تاریخ پوشاند و تا حدودی به برداشت های تاریخی شکل داده به عبارت دیگر این گزارش ها به قلمروی که از بی هوایی رنج می برد،دست کم هوای نامرغوبی می بخشد که میتوان با ماسک از آن استفاده کرد. اگر ناگزیری ایرانیان را در" پرسیدن نشانی خانه ی پدری خویش از بیگانگان" بپذیریم، اکنون بر ماست که با نگاهی موشکافانه و انتقادی در شناخت راستی و ناراستی گفتار انان بکوشیم و تلاش کنیم تا آنجا که می توانیم تاریخ نوشته شده به دست اغیار را از گفتارهای نادرست بپیراییم تا شاید در شناختن و درس گرفتن از روزگاران کهن کامیاب تر باشیم و در ساختن آینده ی میهنی که ادعا می کنیم دوستش داریم،با آگاهی بیشتری گام برداریم.شاید اگر به چرایی داوری های نادرست غربی ها درباره ی ایران آگاه شویم،با درک درست تری به خواندن آثار غربیان بپردازیم.
#تاریخ
#تاریخ_جهان
#تاریخ_ایران
#کافه_دانایی
25 сен 2024
