ทฤษฎีความโกลาหล (Chaos theory) คืออะไร? 

* 10.39 ผมออกเสียงคุณ Mitchell Feigenbaum ผิดไป ที่ถูกต้องออกเสียงว่า มิด-เชว //อาจวรงค์

ง่ายๆ สั้นๆเกี่ยวกับประเด็นนี้ คือผมอยากจะบอกว่า ผมเป็นไม่ได้เป็นนักวิทยาศาสตร์ และไม่มีอะไรพิเศษไปกว่าพ่อค้าขายผลไม้ตลาดนัดคนนึง แต่ผมมีความเข้าใจต่อจักรวาลในรูปแบบของผมเอง ที่ให้ชื่อเองว่า จักรวาลพลวัตร ซึ่งสรุปแบบสั้นๆ ง่ายๆ ได้ความว่า จักรวาลพลวัตร หรือ พลวัตรจักรวาล นี้ ถ้าเติมคำเชื่อมลงไปเช่นคำว่า เป็น จะได้ จักรวาลเป็นพลวัตร ซึ่งนิยามตัวมันจะนำมาซึ่งเส้นทางไปสู่เฮดออฟซับท็อปปิก ที่จำแนกไปเป็นสองวิถีที่แต่ละวิถี่ทำความเข้าใจไว้ครบถ้วนดีแล้ว คือ ๑)จักรวาลเป็นพลวัตรนิรันดร์ ๑.๑)นิรันดร์วัฎจักร ๑.๒)นิรันดร์แรปปิฆาต ๒)จักรวาลเป็นพลวัตรโดยก๊อดอินแบ็คกราวน์ นี่นอนว่าเส้นที่๒นี่ไม่ใช่แนวคิดหลัก และไร้ซึ่งดีเทลข้อมูลใดใดที่เกินเลยบิ๊กแบง-พื้นหลังรังสีไมโครเวฟ แถมยังเป็นชุดสำรองที่ใช้ได้ดีที่สุดสำหรับใช้ปฏิพันธ์การค้าธุรกิจกับมนุษย์แทบทั้งโลกในปัจจุบัน ซึ่งมีราว๗พันล้านคน และจะเพิ่มเป็น๑หมื่นล้านคนในปี๒๑๐๐ ที่ยังมั่นใจว่าแผนสำรองทางความคิดชุดนี้ยังจำเป็นต้องใช้สวมเพื่ออยู่ในสังคมต่อไปแม้จะทราบดีว่าเป็นเท็จก็ตาม ส่วนสำคัญของ แนวคิดที่ผมเข้าใจจักรวาลนั้นมันสอดคล้องกับเชาว์ธีโอรี่ กับผีเสือกระพือปีกที่แม็กซิโก เพราะการกระพริบของผมเองในวินาทีที่พิมพ์เม้นเสร็จแล้วนี้ . การที่ผมกระพริบตา๑ครั้ง จักรวาลนี้ก็จะแตกต่างกับอีกจักรวาลที่ผมเลือกกระพริบตา๒ครั้งแล้ว อื่นๆที่ผมเข้าใจคือมีแต่ความโน้มถ่วง จักรวาลไม่มีแรงโน้มถ่วง แต่แน่นอนเหนือสิ่งอื่นใด เวลาเป็นสิ่งสัมพัทธ์ . . ผมไม่คิดว่าฟิสิกส์คลาสสิก ขัดกับ ฟิสิกส์ควอนตัม ตรงไหน อะไรยังไงเลย แต่กลับเห็นการสื่อสารที่ชี้ชวนให้เข้าใจว่ามันขัดแย้งกันอย่างมั่นใจที่น่าเหลือเชื่อมากๆว่าคนหลายคนทำไมถลำไปได้ขนาดนั้น อาจเพราะเขาไม่ติดตั้งฟิลเตอร์เพื่อแบ็กเวิร์ด และแบ็คเวิร์ด อะเวย์ ความคิดตนเอง มันเป็นทั้งการสอบย้อนความคิดใดใด ก่อนการจะคิดนั้นๆด้วยซ้ำ ไปจนถึงการคิดแล้วเสร็จ ที่ยังปรากฏความต่างที่พบบอย ก็ต้องแบ็คเวิร์ดอยู่เสมอ . ไม่ใช่เพราะให้คุณค่าความเป็นจริงไม่จริงหรืออะไรก็ตามที่พิเศษกว่าความเท็จเลย แต่เราสร้างระบบคิดแบบนี้เพราะเราให้คุณค่าที่ชีวิตคน ชีวิตคนและสวัสดิภาพคนคนนึง ที่คนละนิยามกับมนุษย์๑คน สำคัญเหนือกว่าทุกสิ่ง เหนือกฎหมาย เหนือวิทยาศาสตร์ เหนือศาสนา เหนือความจริงเท็จ เหนือหายนะของคนหมู่มากใดใดที่เกิดขึ้นตั้งแต่วันพรุ่งนี้เป็นต้นไป ซึ่งถามว่าแล้วมันแตกต่างอะไรกับสังคมโลกที่เป็นอยู่ แน่นอนว่ามันแตกต่างมากจนบอกไม่หมด เช่น ในมิติกฎหมาย มนุษย์เราให้สิทธิ์ใครบางคนเพื่อวิสามัญหรือบุกรุกคนบางคนที่ไม่มีพฤติกรรมความผิดลักษณะประทุษร้ายหรือบังคับขู่เข็นใครนั้น ทำไม่ได้เลย เพราะ มันไม่ใช่การแก้ไขหรือป้องกันปัญหาแต่อย่างใดเมื่อเรามองตลอดเส้นเรื่องจากต้นชนปลายแล้ว มันขาดทุนทุกกรณี ก่อนผมมีความคิดว่า ยิ่งเราศึกษาวิทยาศาสตร์มากเท่าไหร่ โดยเฉพาะเรื่องจักรวาลวิทยา เราก็จะรู้ว่าเรารู้น้อยแบบน้อยๆๆลงไปเรื่อยๆลงไปทุกที ซึ่งมันผลการรู้มากขึ้นมันสัมพัทธให้เรารู้น้อยลง ในทางความรู้สึกอย่างจริงจัง แต่ปัจจุบัน ใครรู้มากน้อยแค่ไหนอย่างไร ไม่เป็นสาระทางความคิดอีกแล้ว ทุกอย่างต้องมีกรอบชอบประเด็นไหนก็ช่วยเผื่อใจและเข้าใจความคิดของผู้ที่อยู่ตรงข้ามตามบริบทของคนๆนั้นด้วย หยุดการเหนือกว่าใครโดยใช้ความรู้ เพราะมันคือการเอาเปรียบคนอื่นด้วยปัญญา ซึ่งแท้จริงแล้วมันเป็นการหาอาหารเพื่อบริบาลอีโก้ตัวเอง น่าเสียดายที่อีโก้ในภาษาไทยนั้นถูกใช้จนคคำมันเสียหายไปเสียแล้ว อีโก้ที่ผมใช้ก็อิงนิยามตามฟรอยด์ให้นิยาม มันจะไม่ดีก็ต่อเมื่อมันใหญ่เกินตัวและไปเบียดเบียนคนอื่นหรือแม้แต่ตัวเองเท่านั้น การมีอีโก้เป็นเสมือนการที่เราจำต้องให้มีภาวะเงินเฟ้อ มันจำเป็นต่อพลวัตรสังคมที่มีสภาพความเหลื่อมล้ำสูงเกินรับได้ ซึ่งไม่ผ่านมาตรฐานของสังคมสิ่งมีชีวิตผู้ทรงภูมิปัญญา .

ตามมาจาก 3 body 😊

กรรมคือการกระทำ ผลของกรรมคือผลของการกระทำ

ทำไมต้องเหลือกตาไปมาเวลาพูดครับ

ตอนทำงาน มีค่าตัวแปรบางอย่างเปลี่ยนไปเลกน้อย ผลที่ได้ออกมาแตกต่างกัน หัวหน้าก็บอกว่าน่าจะมาจากอิทธิพลของ Chaos ฟังอาจารย์วันนี้เข้าใจขึ้นครับ

ดีมากครับ ทำให้รู้ที่มาที่ไปของทฤษฎีนี้ คำว่า Mitchell น่าจะอ่านว่า มิทเชล ไม่ใช่ ไมเคิล ตามที่อาจารย์พูดครับ

ถ้าพลังโกลาหลอยู่ในเรื่อง เดอะวิชเชอร์ครับ ซีซั่น2 แล้วกำลังสนุกเลย

เด็ดดอกไม่สะเทือนถึงดวงดาว มีความเป็นเหตุเป็นผลหรือเหตุปัจจัย เปรียบได้กับ อิททัปปัจจยตาหรือเปล่าในพุทธศาสนาผมคิดถูกไหมครับ.

รอเรื่องรูหนอนอยู่นะครับบ เป็นเรื่องที่น่าสนใจมากครับ จะคอบติดตามเรื่อยๆครับ

ในทาง machine learning มีสิ่งที่คล้ายๆกัน และเราเรียกสิ่งนั้นว่า overfitting คือการที่ model sensitive กับข้อมูลมากเกินไปครับ

นี่ผมตามค้นหาเรื่อง นี้จาก หนัง เลยนะนี่สรุปมันมี จริงๆ หรอนี่ ในหนังพุดถึงเรื่องนี้แบบพลิกไปพลิกมามันส์มาก สุดท้าย พระเอก คือ ได้เงินเป็นพันล้านตอนจบ 😂

แล้วคิดถึงที่เราสร้างมลภาวะในแต่ละวัน ผมเดาว่า - ทศนิยมแทบไม่ค่อยมีค่า แต่ไม่ใช่ว่าจะไม่มีค่าเลย - ความอนันต์มีที่สิ้นสุด แต่มันมากจนเราให้ค่าไม่ได้เท่านั้น

ฟังเพลินจริงๆครับ ไม่ต้องชอบการเรียนก็ฟังสนุก ได้ความรู้เยอะเลยครับ

เรื่อง Feigenbaum's universality จริงๆแล้วเป็นจริงเฉพาะ period-doubling route to chaos ที่เกิดเฉพาะใน unimodal map with quadratic maximum นะครับ (ซึ่งเป็น one-dimensional non-linear map) ไม่ใช่เกิดขึ้นสำหรับทุกๆระบบที่มี chaos ที่มีมิติสูงกว่าหนึ่ง

#เวลากับอวกาศเป็นสิ่งเดียวครับเพราะเอกภพเป็นชั้นบรรยากาศของพื้นที่หนึ่งครับ.. #เอกภพเป็นชั้นบรรยากาศ เปรียบเทียบ.. #สสารมีชั้นบรรยากาศเป็นของตัวเองอยู่ที่ชั้นบรรยากาศโลก.. #โลกมีชั้นบรรยากาศเป็นของตัวเองอยู่ที่เอกภพ #เอกภพคือชั้นบรรยากาศของอนันต์ภพ ระดับขนาดของสสารกับโลก ระดับของโลกกับเอกภพไกล้เคียงเลยครับเห็นภาพก็พอ #เอกภพคือชั้นบรรยากาศ #อนันต์ภพคือพื้นที่ #จักวาลคือพื้นที่และชั้นบรรยากาศ **#เอกภพต้องเป็นชั้นบรรยากาศครับยังไงก็ชั้นบรรยากาศเถียงขาดใจเลยครับ😅... #เป็นแบบนี้เราสามารถเลียนแบบจักวาลได้ครับเริ้มจาก#ทำให้เอกภพเป็นกลางเพื่อให้บรรยากาศของเอกภพเคลื่อนผ่านผิวโลกด้วยท่อสายยาง.. #ชื่อเต็มเอกภพเป็นกลางสสารเคลื่อนผ่านความไม่ต่อเนื่องของสสารในชั้นบรรยากาศโลก..แปลให้ออกนะครับ..😊

โกลาหล "moonfall อาจารย์ ช่วยพรีวิวเป็นน้ำจิ้มสักนิดครับ

เรืองทีผิด ม่ยอมเเก้ไข้....😄 ชนิดนึงวิวัตนาการสุ่อิกชนิดนึง เป็นไปม่ได้..... เรืองจริงก้อคือ วิวัตนาการ ไข่ไก่มาเป็นตัวไก่ได้อย่างไร

ทำไมฟังดูเหมือน แค่ต้องละเอียดให้มากขึ้นมากๆกับบางระบบ บางอย่าง แต่ด้วยความไม่รู้หรือคิดไม่ถึงหรืออะไรก็แล้วแต่ ทำให้ไม่ได้ละเอียดตั้งแต่ต้นเฉยๆ

ทำคลิปออกมาบ่อยๆ ก็ดีนะครับ ผมชอบฟัง

butterfly effect เหมือนในเกม the quarry กับ until dawn

กลับมาเถอะ อาจารย์ คนเรามันไม่มีใครดี 100%หรอก

กล้องชัดขึ้น

ซุปเปอร์คอมพิวเตอร์น่าจะมาช่วยแก้ปัญหา chaos theory หรือไม่ก็ทำให้มันยากกว่าเดิม 5555

การก่อตัวของ Fractal หน่อยได้ไหมครับ

ผมก็เคยคิดครับว่าถ้าเราแค่หายใจมันก็น่าจะเปลี่ยนทุกอย่าง

ขอบคุณครับผมจะพยายามมากกว่านี้ครับ

คนสอง ปล.ขอบคุณสำหรับข้อมูลครับอาจารย์ 🌆🌆🌆

ดูจริงๆแล้ว ช่วยเรื่องความคิดมากเลยคลิปนี้ เห็นปกนำแล้วนึกว่าจะไม่เกี่ยวกับคณิต

กล้แงใหม่หรือป่าวครับ ดูคมชัดขึ้นมากเลยครับ

อยากฟังคณิตศาสตร์สำหรับสัมพัทธภาพทั่วไปครับ

ผมชอบที่พี่เอามาลงยูทูปครับ มันหาฟังและกดเลือกเล่นง่ายดีครับ

ผลมันจะแตกต่างอย่างมากในระยะยาวรึป่าวครับอาจารย์

กำลังหาหนังสือเรื่องนี้พอดี ขอบคุณค่ะ

ผมก็เคยคิดคล้าย ๆ แบบนี้มาบ่อยอยู่

ผมอยากฟังเรื่องรูหนอนครับ

เคยอ่านว่า เชาส์ 😅

อาจารย์เล่าสนุมากครับ

🤟

❤️❤️❤️.

คนแรก

ลงอีกเยอะๆนะครับผมชอบ

คำว่า Chaos กับ Paradox ความหมายมันคล้ายคลึงกันไหมครับ

ดูเรื่อง butterfly effect แล้วคือแบบ ไม่ว่าจะกลับไปเปลี่ยนอะไรในอดีต ยิ่งกลับทำให้เลวร้ายเข้าไปใหญ่ ตอนเรียนวิชา numerical analysis แค่ปัดทศนิยมตำแหน่งท้ายๆ คำนวณแรกๆค่าคำตอบไม่ค่อยต่างกัน แต่พอทำซ้ำไปเรื่อยๆ คำตอบที่ได้กลับแตกต่างกับค่าจริงค่อนข้างมาก การปัดเศษเพียงนิดหน่อยสามารถทำให้เกิดการสะสมของค่าคลาดเคลื่อนมากขึ้น

เรื่องบางเรื่องเปลี่ยนมุมเพียงนิดเดียว แต่ผลกับแตกต่างกันอย่างมหาศาล เรื่องบางเรื่องเปลี่ยนอะไรไปตั้งเยอะแยะ แต่ผลที่ออกมากับแทบไม่ต่างกันเลย

ผลลัพธ์ มันก็เกิดขึ้นมาจากเหตุ แค่นั้นเอง มันไม่มีโกลาหลหรอกค่ะ แค่เราไม่เข้าใจจึงบอกว่ามันเป็นความโกลาหล ถ้าเข้าไป Debug มันได้ก็จะอ่อเอง คือส่งค่านี้เข้ามาแล้วได้ค่านี้ออกไปแค่นั้น

เชิงมิติแห่งกรรม ความผิดชั่วเล็กน้อย ก็ไม่สามารถทำดีชดเชยได้ กรรมชั่วเล็กน้อยใดๆนั้นไม่ได้หายไป มันได้เกิดขึ้นแล้ว เคยกระทำแล้ว เป็นประวัติที่เคยเกิดขึ้นเคยกระทำไว้ กระทบต่อเนื่องมีอันเป็นไปอย่างถึงที่สุด