ปราสาทนารายณ์เจงเวง 

ปราสาทนารายณ์เจงเวง หรือพระธาตุนารายเจงเวง บ้านธาตุ อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร ถือเป็นโบราณสถานยุคขอม ที่มีความงดงามอีกแห่งหนึ่งของประเทศไทย นักโบราณคดีได้กำหนดอายุของปราสาทนี้ ว่า เป็นปราสาทในศิลปะแบบปาปวนตอนปลาย มีอายุอยู่ในราวพุทธศตวรรสที่ 17 หรือปี พ.ศ 1600-1650 รูปแบบเป็นปราสาทหลังเดี่ยว ฐานก่อด้วยหินศิลาแลง ตัวปราสาท ก่อด้วยหินทราย
พระธาตุนารายเจงเวงเป็นพระธาตุศักดิ์สิทธิที่คนในจังหวัดสกลนครให้ความเคารพศรัทธา ในวันขึ้น 11 ค่ำ - 15 ค่ำ เดือน 4 ของทุกปีๆ ชาวบ้านจะมีการจัดประเพณี สักการพระธาตุนารายณ์เจงเวงขึ้น จะมีผู้คนจากทุกสารทิศ เดินทางมาร่วมงานจำนวนมาก
พระธาตุนารายเจงเวง ถือเป็นปราสาทในยุคขอม ที่มีรูปแกะสลักหินทราย เล่าเรื่องราวตามความเชื่อในศาสนาพราหมฮินดู
หน้าบันด้านทิศตะวันออกของปราสาท มีการสลักหินทราบ ปรากฏรูป ศิวนาฎราช หรือ พระศิวะ 12 กร ท้วงท่า กำลังร่ายร่ำ อ่อนช้อย งดงาม มีพระคเณศ นั่งคุกเข่าอยู่ที่ด้านขวาสุด มีนางกาไรกาลัมเมยาร์ นั่งอยู่ทางด้านซ้าย
ทางด้านทิศเหนื่อของ ปราสาทนารายณ์เจงเวง หน้าบัน สลักเป็นภาพพระนารายณ์บรรทมสิ้นธุ์ โดยรูปนี้ นักโบราณคดี ได้สันนิษฐานว่า เป็นการสลักโดยช่างพื้นเมือง สังเกตจากภาพสะลักของพระวิษณุ ทรงมีพระหัตถ์ที่เล็กและยืดยาวผิดส่วน
ด้านทิศใต้ ของปราสาทนารายณ์ เจงเวง พบทับหลัง มีภาพขบวนช้าง และ เหล่าทหาร ถืออาวุธครบมือ เหมือนลักษณะการยาตราทัพ ทับหลั่งในลักษณะนี้ พบเห็นในปราสาทอีกหลายแห่งในประเทศไทย เช่นทับหลังที่ปราสาทสระกำแพงใหญ่ ปราสาทพิมาย
และที่ถือเป็นภาพสลักที่โดดเด่นที่สุดของปราสาทนารายเจงเวงแห่งนี้ คือ ทับหลังรูปพระ กฤษณะกำลังปราบสิงห์ ที่อยู่ทางทิสเหนือของตัวปราสาท เป็นที่น่าสังเกตุว่า ภาพสลักเรื่องราวพระกฤษณะต่อสู้กับสิงห์ โดยภาพสลักเรื่องราวแบบนี้ ยังปรากฏบนทับหลังของปราสาทขอมหลายแห่งในประเทศไทย