ရှမ်းနီ အမျိုးသားရေးနဲ့ စစ်ကောင်စီ (ဦးအောင်ခင်) 

Arr Thit ဒီကောင်တေ BBC RFA က မြန်မာလူမျိုးအချင်းချင်းကြားမှာ PDFကိုကာကွယ်ရင်း လေလှိုင်းပေါ်က အဆိပ်ခတ်နေတာ ။ "ရှမ်းနီ" မှာ ကိုယ်ပိုင်စာ၊ယဉ်ကျေးမှုမရှိဘူး။တပ်မတော်က ဘာလုပ်တယ်။ "ပအိုဝ့် က ဘာဖြစ်တယ်နဲ့ သူတို့နဲ့သဘောထားမတူတဲ့မြန်မာပြည်သားတွေကို ပြည်ပက မြန်မာစကားပြော၊ပြည်ပက သခင်ကြီးတွေ ပေးစာကမ်းစာထိုင်စားရင် သိသလောက်မှတ်သလောက် သူ့မြန်မာအကြောင်းလေးတွေကို ပြန်ပြောအဆိပ်ခတ်ရင်း ဒီအဘိုကြီးဘဝ နိဂုံးချုပ်မှာပါ။

ပညာရှင်တဲ့ အဘိုးကြီး မရှက်ဘူး။ရှမ်းနီဘယ်မှာနေတယ်။ အရင်က လွတ်လပ်တယ် မင်းတို့အခု တပ်မတော်က ဘာလုပ်တယ်။ ပုန်ကန်ကြ၊ PDFနဲ့ပေါင်းကြ သမိုင်းမှာ ဗမာမင်း၊ရှမ်းနီဘာညာနဲ့ မင်းတို့ လူမျိုးရေး ခွဲ မြန်မာပြည်ထောင်စုတပ်နဲ့ အေးအေးဆေးဆေးနေတဲ့ ရှမ်းနီပြည့်သူ့စစ်ကို PDFနဲ့ပေါင်းအောင် VOAထုတ်ခွေးသမိုင်းဂျင်းသမိုင်းပေး။

ဟုတ်တယ်ဗျာ သည်အဘိုးကြီး ဘာတွေ လျောက်ပြောမှန်းမသိဘူး။

စ

The Tai-Leng or Red Shan dwelled in the Mogaung region in the ancient times. Mogaung was established by the Mao Shan linage since A.D 1215. They established capital cities and ground palaces and extended their territory. Mao Shan Kings governed independently the Mogaung and Mohnyin areas until the occupation of King Bayinnaung. At that time it was a tributary state of Myanmar kings but Shan Sawbwas including Mogaung Sawbwa could govern their states independently by submitting the annual tributes to the court of Myanmar. This government system was abolished in 1792 A.D to substitute the Myowun administration which was controlled directly by the court. The Natives of those areas called themselves as Shan-galay or Shan-ni (Red Shan) or Tai-Leng or Tai-Lai. This paper examine and explore who are Tai Leng people, where they came from, how they developed their empire and their social status in Mogaung area at present day. (Dr. K Khine Kyaw, Lecturer in History, RU.)

The Tai-Leng or Red Shan dwelled in the Mogaung region in the ancient times. Mogaung was established by the Mao Shan linage since A.D 1215. They established capital cities and ground palaces and extended their territory. Mao Shan Kings governed independently the Mogaung and Mohnyin areas until the occupation of King Bayinnaung. At that time it was a tributary state of Myanmar kings but Shan Sawbwas including Mogaung Sawbwa could govern their states independently by submitting the annual tributes to the court of Myanmar. This government system was abolished in 1792 A.D to substitute the Myowun administration which was controlled directly by the court. The Natives of those areas called themselves as Shan-galay or Shan-ni (Red Shan) or Tai-Leng or Tai-Lai. This paper examine and explore who are Tai Leng people, where they came from, how they developed their empire and their social status in Mogaung area at present day. (Dr. K Khine Kyaw, Lecturer in History, RU.)

Tai migrated from China and they advanced to the North-west of Myanmar to establish separate independent states, such as Pong Kingdom in Mogaung area and Ahom Kingdom or Assam in North-east of India. Through the passage of time and geographical condition they had changed their languages and costumes but they were the birds of a feather, what the names were given to them. They all were named generally as Shan in Myanmar. In the Mogaung region they were called Tai Leng, Shanni or Shan Galay, in Ahom Kingdom they were named Assamese (Ahom Shan), but in the Putao area they were called Tai Khamti. Kingdom of Tai Leng established since early in the 13th century with a vast territory with a large number of vassal states, but in the reign of King Bayinnaung it lost independence even though they had tried several times to gain their freedom. After the collapse of Taungoo dynasty they promoted as semi-independence state during 1651- 1751 A.D. Again Tai Leng lost their independence in 1751 when Alaungphaya organized the whole country, but Tai Leng Sawbwa, appointed by Myanmar King, control Mogaung. Since 1795 A.D. Myanmar Kings abolished Sawbwa administration and appointed Myanmar Myowuns for the Mogaung administration. However, they kept Shan culture and tradition and their religious belief, Buddhism. They were well literate, polite and they liked to speak and write Myanmar language since in the late Konbaung period. They used Myanmar writing language to communicate Myanmar court since mid Konbaung period and they had almost neglected their language except some Shan monks and learned elder person. Now, active people try to promote Tai Leng identities and language in some towns and villages. When Myanmar got independence from British, Mogaung region was renamed as Kachin State and Kachin tribe became more prominent than any other tribes which had inhabited for centuries there and the glory of once powerful Tai Leng tribe faded. (Conclusion in Dr. K Khine Kyaw’s research paper published in 2020)

လူသတ်ငနွား ပဒက်

ခွေးရူးလိုလိုက်ကိုက်တတ်တဲ့ kiaခိုင်းကျွန်ဘောစုပ် ပဒက်

စာဖတ်ပါ မိတ်ဆွေ

ဗမာ့ စစ်ကျွန် ရှမ်းလူမျိုး ဆိုတာ ‘ရှမ်းနီ’ လို့ အမည်တွင်တာပါ။

လ​အော်လအဲ့လုပ်ပါကွ....

@@sawhla.arakan ဘယ်သူကျွန်ပဲဖြစ်ပါစေကိုယ့်လူမျိုးကိုယ့်နယ်မြေကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်ကမိသားစုတွေအေးချမ်းသာယာအောင်ထားနိုင်တဲ့အဖွဲ့အစည်းဖြစ်နေဖို့လိုတာပါကျွန်ဆိုတာခံယူချက်နဲ့ဆိုင်တာပါကိုယ့်ဘာသာသခင်စိတ်ရှိသူအဖို့ဘယ်နေရာထားနေပါစေသခင်စိတ်မွေးနေဖိူ့အဓိကပါလူမျိုးစုနယ်မြေအေးချမ်းဖို့သာအဓိကပါ

ရှမ်းနီလူမျိုးဆိုတာ ရှိတယ်။ ကရင် နေတဲ့နေရာ ကော်ရှူဆေးပိုင်လား။ တိုင်းရင်းသားစုံနေတဲ့နေရာ ဂျိန်ဖော့ KIAပိုင်လား။ ဇုမန် မင်းစကားမင်းနားလည်လား။

မင်း အဲ့လို ရှမ်း၊အညာသား၊ဗမာ၊ကရင် အဲ့လို ခွဲ ရှမ်းလူမျိုးချင်းတိုက်ရင် လိဖြစ်တယ်၊ကရင်လူချင်းတိုက်ရင် လိဖြစ်မယ်နဲ့ ပြည်ထောင်စုစိတ်ဓာတ်မရှိဘူး။ အဲ့ကွဲနေတဲ့ကောင်တေကို အထက်အောက်တောင်မြောက်ပေါင်းထားတဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော် ဆော်ပါစေ။

@@kohtet34161 တာကောကျွန်တော်ပြောတာလူမျိုးခွဲခြားတယ်လို့မဆိုလိုဘူးဘာလူမျိုးမဆိုအခုတော်လှန်တာအာဏာရှင်ကျွန်တော်ပြောချင်တာဘာမျိုးပဲဖြစ်ဖြစ်မတိုက်ခိုက်သင့်ဘူးကိုယ့်ကိုကိုမကောင်းတာတွေလုပ်တဲ့သူတွေကိုသာတိုက်ခိုက်သင့်အချင်း"ဆိုပြန်သုံးသပ်သင့်လို့ပြောလိုတာပါခင်းဗျားကိုကျွန်တော်ကရန်ရှာတာမဟုတ်

Sai Sai ဟုတ်ပါပြီ၊ စာပြန်ပြီး ပြန်ဖျက်လိုက်တာလား။ ရပါတယ်။