გარკვევა თუ სად ცხოვრობდა აფსუა აბაძეხები ადვილია. დღეს არავინ არ ახსენებს ტუსეთის ტერიტორიაზე 90 იან წლებში მოითხოვეს პატარა ავტონომია და არ მისცეს.მისცეს რაღაცა სამი ოთხი სოფელი. რატომ უნდა მიეცათ თუ არ ეკუთვნოდათ,მაგრამ ჩათრევას ჩაყოლა ჯობდა. ეგ ტერიტორია იყო აბაძეხების,რომლებიც გადასახლდნენ თურქრთში და ნაწილი რუსეთმა გაფაასახლა კუბანის ტერიტორუაზე.მე 19 საუკუნის რუსსი იმპერატირების მოხელეების მოგონებებში კარგად ჩანს,სად ცხოვრობდნენ საქარზთველოს ტერიტორიაზე და რამდენი გადაასახლეს და თუ გადაასახლეს აი აქ უკვე ბევრი კითხვითი ნიშანია.
აფსუები საქართველოში მეთექვსმეტე საუკუნეში ჩამოვიდნენ, აფხაზები იყვნენ მეგრულ ენოვანი ხალხი. ჯიქები მეტი ადრე ცხოვრობდნენ აქეთ. ბევრმა აფსუამ იცის კიდევაც რომ არ არიან აფხაზები, მარ მაინც ატრაკებენ და უხარიათ
ვატრაკებინებთ და უხარიათ... ყველა ახვარს და ჩათლახს "ძმას" რო უწოდებთ ისტორიულად,შესაბამის შედეგსაც ვიმკით... 70ის დასაწყისში "ზიზღის" აუტანელი ატმოსფერო იყო სოხუმში!!!! აფსუები გველებივით სისინებდნენ "говорите по русский мы другой язык не понимаем"... და ასე იყო ყველგან სადაც ეს ჯიშმოტყნულები ეყარნენ!!!
".Главная отличительная черта Абхазов -беспечность и лень ; в течение года Абхазец работает не более 20-30 дней , а в остальное время или ничего не делает или бродяжничает ; все тяжелые работы возлагаются на женщин . Дом свой Абхазец строит кой-как : сплетет из хвороста квадратную или круглую клетушку , покроет сверху камышом или листьями кукурузы -и дом готов.Такая беспечность и лень объясняется природными богатствами их страны. Абхазы не придерживаются какой-нибудь одной веры ; между ними есть и христиане , и магометяне , язычники ". А.Баранов и Н.Горелов География Российской Империи Курс средных учебних заведении. 27-ое исправленное издание. Москва 1914 г. стр. 139. -
