Ва алайкум ассалом вараҳматуллоҳ. Баъзи обрў эътиборли кишилар ўртага тушиб, бошқалардан қарз олиб беришади ёки обрўсидан фойдаланиб, танишлиидан фойдаланиб баъзи ишларга ўртага тушади ва бу шу хизмати учун ҳақ сўрайди. Шу иш шафоат рибоси дейилади. Бу масаланинг ҳукмида уламолар ихтилоф қилишган. Баъзи уламолар жоиз, баъзилари ҳаром, деб айтишган. Ҳаром деганларнинг сўзи кучлироқ. Абу Умома розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Ким бир биродари учун ўртага тушса ва шу сабабли унга берилган ҳадяни қабул қилса, рибонинг катта эшигидан кирибди». Эътибор беринг, ҳадисда аввалдан шарт қўйса дейилмаган, балки ўз ихтиёри билан ҳадя берса ҳам, рибонинг катта эшигидан кирган бўлади, дейилмоқда. Демак, шафоатчи бўлиш эвазига ҳақ олмоқ рибодир. Чунки Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам рибонинг энг катта эшигидан кирган бўлади, деб хабар берганлар. Нафақат қарз масалаларида, балки бошқа масалаларда ҳам ўртага тушиб шафоатчи бўлса ва бунинг учун ҳақ олса, рибо бўлади. Рибо аҳкомлари, 111-112-бетлар. Манба: t.me/muhsintv/2938
