Wat uit de conversatie duidelijk wordt is onduidelijkheid. Is materie de grens van betekenis en is niet-materische determinatie vanuit dit perspectief onmogelijk? Zal de oorsprong van energie onkenbaar blijven?
Prachtig!!! Fenomenaal! Ik heb wel al wat literatuur achter de kiezen over de kosmologie maar de raakvlakken en interacties die er zijn tussen Thomas, de fysicus en wiskundige en Rogier als filosoof en 'leek' zijn opmerkelijk zorgvuldig en met een opvallende beleefdheid en respect voor elkaars "wetenschappelijke vrijage". Een bijzonder moeilijke oefening om een heel abstract begrip anderhalf uur te weten/laten boeien voor die zogenaamde geïnteresseerde leek in een 'getolereerd vakjargon'. 🥰😍
Interessant gesprek. De natuurkunde gaat toch over de diepste essentie van het leven. Het is een misverstand, en dit gesprek bewijst het, dat je daar voor leken niet op een begrijpelijke manier over zou kunnen spreken. Rogier van Bemmel, op wie ik wel eens wat mopper in de comments, is hier een goede gesprekspartner voor Thomas Hertog. Hertog zelf kan het onderwerp echt naar een breder publiek brengen.
Zelf ben ik Alpha noch Beta of Alph + Beta. Deze tak van kennis/-sport vindt ik al vele decennia zo verschrikkelijk boeiend; m'n broer was een echte wetenschapper -biochemicus- in hart en nieren; hij heeft mij veel geleerd. Zelf ben ik een autodidact: veel lezen, volgender wetenschappen die voor mij te bevatten waren. Ook veel van gedachten wisselen/discussieren etc. Bedankt voor dit boeiende gesprek, m.n vanwege de dynamiek tussen de twee heren + wijlen mr. S.Hawking. Bedankt! Verfrissend!
Biologen, filosofen en zeker wiskundigen, hebben altijd met de nodige argwaan gekeken naar de Theorie van Alles zoektocht van de natuurkundigen. Goed dat gezond verstand terugkeert.
Prachtig interview! Hoe de wetenschap van (mens-loos) deterministisch denken, via (mens als waarnemer) kwantumdenken uiteindelijk bij (menselijk) holistisch denken uitkomt! Holistische wetenschap - mens en natuur/kosmos als één geheel bestuderen. Hoe mooi is dat!
Een hele mooi uitzending, heel makkelijk uitgelegd, zodat een leek als ik het zelfs een heel klein beetje begrijp, ik kijk uit naar meer van dit soort uitzendingen...
Wow, boeiend! Het geeft me als natuurkundig leek de ruimte om de tijd abstracter te zien. Zonder er direct woorden aan te hoeven geven. Mijn grote probleem met het begin van de tijd, waarbij 'ervoor' niet bestond, is namelijk het einde van de tijd. Want als tijd (in die zin) eindig is, dan komt er een moment dat tijd ophoudt te bestaan. Niet meer bestaat. En hebben wij nooit bestaan. En als wij ooit nooit bestaan zouden hebben, dan bestaan we nu ook niet. Natuurlijk is het voorgaande wat simplistisch uitgedrukt. Maar het is zoals aan het einde van gesprek wordt verwoord: deze nieuwe kijk raakt allerlei denkniveaus. Dus ook aan mijn lekenniveau. Dank hiervoor!
Waarom zou je, wetende dat een zeepbel ontstaat, zweeft, en weer uiteenspat (en dus ophoudt te bestaan), concluderen dat die zeepbel nooit heeft bestaan, of dat die zeepbel niet bestaat ten tijde dat deze zweeft/zweefde? Lijkt mij kolder. Misschien kun je tijd zien als iets dat kan bevriezen en ontdooien, vloeien, en vice versa, zoals de verhouding tussen ijs en water.
Ik vermoed dat het universum heel eenvoudig begonnen is en dat het pas complex wordt dankzij de gedachten van haar waarnemers. Een ster was gewoon een visuele stip. Pas toen men ernaar ging kijken bleek het te stroken met de gedachten van waarnemers. Zo ook bijv. het menselijk lichaam. We bedenken de werking eerst en vinden dan bevestiging na onderzoek. Zo creēeren onze gedachten de uitleg voor de werking. Het lijkt dus precies omgekeerd alsdat we, op het eerste gezicht, zouden denken.
Interessante ontmoeting, waarin vanuit verschillende taalvelden een brug werd gebouwd tussen twee takken van wetenschap die tegenwoordig amper nog raakvlakken lijken te hebben. Wanneer wetenschappers zich meer laten leiden door de 'amor mundi' waar Hannah Arendt over spreekt, dan kan verwondering - anders dan nieuwsgierigheid - hun drijfveer zijn en ontstaat er weer ruimte voor ethisch besef.
Wat ik me nu afvraag is, hadden atomen er dan ook anders uitgezien kunnen hebben? Had er dan ook materie kunnen ontstaan die er atomair anders had uitgezien? Als de natuurwetten zijn ontstaan, waren er dan ook wellicht andere mogelijkheden geweest? Vragen en nog eens vragen.
Grote denkers nog aan toe! Zeer ingewikkeld, iets binnen het bevattingsvermogen te begrijpen en er geen vat op te krijgen, vooral als er geen juiste woorden blijken te zijn, het fenomeen te benoemen. Toch maar liever geloven dat er een God is die dit alles doorgrondt en het in woord tot realisatie brengt. (Johannes 1 vers 1) Taal veroorzaakt materie. Ultieme ontmoeting geeft ruimte, hij die oren heeft, hore. Vrede zij u allen.
Ik ben best wel verliefd op de theorie dat ons universum in een zwart gat zit. Alsof de Big Bang een 'White Hole' is van een zwart gat in een ander universum. En de zwarte gaten in ons universum leiden dan weer tot witte gaten (of nieuwe Big Bangs) in een nieuw universum dat tegelijk met het witte gat ontstaat. Zeg maar een soort Matroesjka poppetjes. 😮
Theorie; wat mensen god noemen is het punt waar 'alles' nog in superpositie staat. Een oneindige intelligentie, zelfbewust, die zich heeft gefragmenteerd in individuen(waarnemers), die de code bij zich dragen die het universum vormt. Elke waarnemer creeërt zijn eigen realiteit. Uw avatar is tijdelijk.
In de basis van DNA kenmerkend voor al (!) het keven op aarde. Van de meest simpele vorm, bv eencelligen tot en met ons mensen. Stel nu dat deze DNA (code) universeel in het gehele heelal, dan zijn we ergens allemaal familie. Indien er ook leven buiten de aarde zou bestaan is de kennis of wel of niet op dna gebaseerd een bijna een goddelijke interessante vraag.
Zie hier het belang van academische vrijheid. Deze vrijheid maakt het zelfs mogelijk om de big bang theorie te laten wankelen. "wijzig één onderdeel van de fundamentele krachten tussen de deeltjes en de voorwaarde voor biologisch leven verdwijnt" De vraag is dan of het aannemelijk is en is vol te houden dat het super extreme toeval zoals besproken in deze video aan de basis van het leven staat.
@@alexanderbreston9918 En laat dat bewustzijn nu net de enigste waarnemer zijn, Alles verschijnt in het niets, en uit het niets komt alles voort. We identificeren ons als mens met de body/mind die we ervaren in de waaktoestand, maar toch ervaart dat wat wij zijn nog 3 andere stadia van bewustzijn zoals de droomstaat(waarin we een heel ander lichaam ervaren), de droomloze slaap. De laatste is een fase van volledige afwezigheid van materie en dat is tegelijk ook werkelijk wat de mens is, dit is tegelijkertijd niet aleen de bron van de mens maar voor elke vorm van materie. Er is dan alleen nog maar bewustzijn zonder enig object om te ervaren. Deze staat kan (bewust) bereikt worden via meditatie, maar in werkelijkheid zijn we hier altijd en zijn daar nooit vandaan geweest, het bevind zich buiten tijd/ruimte. Deze laatste staat, staat niet los van een andere staat en alles is uiteindelijk hetzelfde maar dit wordt in India en met name de school van Advaita Vedanta "Turiya" genoemd. Het idee of geloof dat dit niet zo is is slechts het gevolg van identificatie met objecten en de dualistische aard van onze bovenkamer die slechts kan denken in tegenstellingen. De nonduale manier van kijken is niet voorbehouden aan slechts 1 religie en is dan met name terug te vinden in elke mystieke stroming van welke religie dan ook. De Boeddha onderwees dit, grote Indiase wijzen maar ook Jezus sprak over nondualiteit, Verder in het oosten vind je het ook in het Taoisme terug, het Sufisme en ga zo maar door. Met enige regelmaat zijn er nu ook wetenschappelijk symposia/conferentie's die wetenschap proberen te rijmen met nondualiteit. ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-mNzlaAIKAzc.html
Is dit dan een kijk op de oorsprong van het universum vanuit de 3e dimensie? Ik ben maar een leek dus ik kan het mis hebben, maar iets zegt me dat alle dimensies meetellen voor het begrijpen van dit onderwerp.
Vermoeden, verschillen, waarschijnlijk, wellicht, mogelijk waarneembaar, vaagheid en complexie. Het meest onmeetbare gesprek sinds de oprichting van DNW.
Wat als het heelal waar wij ons nu in bevinden, niet het enige heelal is. Er wordt wel eens gezegd dat het heelal eindig is. Dan zou het ook kunnen zijn dat als je aan de grens van het heelal bevindt, eerst een stuk niets krijgt en steek je dat over kom je in een volgend heelal. Ik filosofeer maar wat.
In parallel universes hebben we alle werelden tegelijkertijd in hetzelfde systeem waarbij de systemen zich separaat gedragen zoals geluidfrequenties in een kamer met lucht. Men zou op 1 glasvezelkabel naar uw tv-kastje meerdere dezelfde films af kunnen spelen met verschillende afspeelsnelheden. Door uw keuze, Uw observatie, kan men een wereld, lees tv-kanaal kiezen. Door ''storing.quantumnoise'' kan signaal van systeem a naar systeem b sijpelen, de droom ontstaat. Als men dan een snelle film kiest op tv-kastje dan heeft men een toekomstdroom. In 1990 ben ik begonnen met van alles.
16:50 "Er is niets dat u toelaat om natuurwetten te laten verdwijnen". Deze uitspraak is volgens mij het tegenovergestelde van wat hij wil zeggen, maar het Nederlands wordt hier verkeerd gebruikt. Volgens mij was de inhoud: "Er is niets dat u niet toelaat om natuurwetten te laten verdwijnen". Zo'n zelfde ontkenningsfout vond ik al leerder in deze video, maar kan het zo snel niet vinden. Hier loopt een Engelse vertaling op mank. De Engelsen hebben trouwens ook zo'n double Dutch gebruik, zoals in "We don't need no education".
Hoe alles ontstaan is weet tot nu toe niemand , iedereen heeft aannames. Hoe het zit , wie of wat God is weet niemand . Alleen HIJ vertelde ons " zoek mijn liefde dan komt de hemel op aarde"! De kleinste (atoom)deeltjes zijn voor ons als mens niet inzichtelijk , De Goddelijke driehoek , Vader Zoon en Heilige Geest , samen Gods Vrede erkennen, en er naar leven ! Verder is het een mooie puzzel waar God om ons kleine verstand zal lachen . 😇
het tijdruimte weefsel is altijd eender, het enig veranderlijke is het referentiestelsel daarbinnen Plato en Newton zouden Hawking en deze Belg alle hoeken laten zien
31:30 . Snap ik het goed? .. quantum beïnvloedt tijd en ruimte. En dan heb je geen multiversa nodig. Gelukkig! we hebben maar 1 universum. En als je dan andere natuurwetten krijgt komt dat doordat die omgebogen zijn. Leuk.
Het idee dat tijd zelf een begin zou kunnen hebben gehad is paradoxaal, want zou betekenen dat er een tijd was waarin de tijd nog niet bestond, een moment waarop de tijd begon te ontstaan, en een tijd waarin tijd bestaat. Maar dat is uiteraard onmogelijk, omdat tijd pas bestaat nadat het is ontstaan en niet voordat de tijd is ontstaan of tijdens het ontstaan ervan. Ik hen geen enkele verklaring gezien hoe men deze logische paradox kan oplossen.
@@mabusestestament Het gaat niet om aannames maar om hoe het begrip tijd wordt gedefinieerd. Materiele processen veranderen in de tijd, tijd kunnen we dus meten door verandering te meten ten opzichte van een als constant beschouwde verandering (bijv. het tikken van een klok). Materiele verandering doet zich dus voor in de tijd, maar de tijd zelf is geen materieel proces, en tijd kan in die zin dus niet zijn ontstaan.
@@robheusd Het gaat uitaard wel degelijk ook om aannames. Bij het bedrijven van wetenschap is het altijd belangrijk te kijken welke aannames je allicht doet zonder dat je het weet. Anders zoek je allicht naar schijnantwoorden op vragen die eigenlijk schijnvragen zijn. Je komt met een (poging tot) ‘logische redenatie’ aanzetten die vol aannames zit en je gaat ervan uit dat die aannames kloppen en dat die redenatie klopt. Waarom ga je daarvan uit?
De Heere God heeft tijd, ruimte, het universum met alles daarin geschapen, zoals beschreven in het boek Genesis. Bekeer u van uw zonde en neem Jezus Christus aan als uw verlosser; uw enige weg naar verzoening met de Heere en het eeuwige leven. Ga daarna vooral door met het observeren en beschrijven van het heelal en alles wat zich daarin bevindt.
En wie heeft god geschapen? Of was die er altijd al en is tijd daarmee een illusie? Dan zou ook het universum niet door een god geschapen hoeven te zijn. Monotheisme/christendom is evengoed een verzinsel (adapt van allerlei heidense geloven)van de mens. Als er al een god bestaat gaat zoiets logischerwijs meer in de richting van wat bijv. Spinoza beschrijft dan een bijbel (hetgeen slechts een selectie is uit allerhande oude geschriften).
Onze handelingen zijn ethisch maar daarin speelt wel degelijk een biologische achtergrond, omdat niet elk brein informatie verwerkt op dezelfde manier. Dus holistisch gedacht is daar tussen geen absolute scheiding.
Ik kan er geen chocola in 3 dimensies van maken. Pluto zal voor mij wel verkeerd staan, ik bedoel dat hondje van Goofy, hij tilt zijn pootje op en dan wordt de grond nat..
Kan CMB Cosmic Microwave Background ook gravitatiegolven veroorzaken? Had begrepen dat het heelal twee keer zo oud was 26 Miljard ipv 13, 7 nog wat ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-3tCMd1ytvWg.html
Waarom wordt hier nog gerefereerd naar de Oerknal? Er zijn sterren gevonden die veel ouder zijn dan het moment van de oerknal. De theorie van de oerknal was al uiterst dubieus en intuitief ongeloofwaardig en is hiermee volledig onderuit gehaald.
Heel eerlijk gezegd komt deze man niet zo wijs over. 'Hij en Hawking' die onderzoek deden is meer iemand die opschreef wat Hawking verzon/vertelde. Iemand met echte diepgaande kennis klinkt meer zo ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-JOpVQ1OhDzQ.html
Ik vind het hoofdzakelijk zwak gezwets van de interviewer. Het noemen van een aantal natuurkundige clichees (trein voorbeeld of voorbeeld van licht is een golf en een deeltje) en dan de vraag "mis ik een complexiteit die ik mis".
Voor een kosmoloog, die het steeds heeft over ruimte en tijd moet je zo hard mogelijk voor wegrennen. Tijd en ruimte zijn namelijk geen afzonderlijke entiteiten. Zullen we eens wedden, dat deze meneer niet eens in staat blijkt om de inflatie van het heelal te verklaren. En waar komt al deze ruimtetijd eigenlijk vandaan? Laat deze meneer eerst maar eens uitleggen wat gravitatie precies is. Wedden dat ie dat nog niet eens kan. En hier zit ie te praten over het ontwikkelen van een model om het ontstaan van het heelal te verklaren.
@@GQ2593 Ik begrijp jouw antwoord niet helemaal. Ik poneeer slechts een aantal stellingen waarop de wetenschappelijke wereld tot nu toe nog steeds geen antwoord op heeft. Dit gesprek kun je als volgt zien: Men heeft de auto al gemaakt, maar alleen de motor en de stuurinrichting ontbreken nog en moeten nog worden uitgevonden. De ruimtetijd als entiteit is al reeds een bewezen feit. Op de vraag wat een electron precies is klappen vrijwel alle kosmologen dicht. Maw de basis wordt nog niet echt begrepen. Dat is niet beter weten, maar een constatering
De vraag of absolute objectiviteit bestaat is m.i. een van de belangrijkste vragen voor de mensheid. Het antwoord daarop bepaalt namelijk hoe we ons verhouden tot de wereld, tot het leven, tot het universum en heeft verstrekkende gevolgen van hoe wij ermee omgaan. In dat verband wil ik je attent maken op het werk van wetenschapsfilosoof Bruno Latour die zich ook met deze materie diepgaand heeft bezig gehouden.