Baie Afrikaners was nooit tevrede met die verdwyning van die Boere-republieke nie. Die ideaal van republikeinse onafhanklikheid het na 1910 voortgeleef binne die Nasionale Party en toe die Unie se onafhanklikheid binne die Britse Statebond in 1931 wetlik erken is, was daarnog baie mense wat gestreef het na volledige afskeiding. Sedert 1936 was die Nasionale Party uitgesproke republikeins. Toe mnr. J.G. Strydom in 1954 Eerste Minister geword het, het die beweging nuwe lewe gekry, maar die tyd was nog nie geleë nie. In 1958 het dr. H.F. Verwoerd hom as Eerste Minister opgevolg en teen hierdie tyd was die algemene gevoel so sterk dat hy in Januarie 1960 in die parlement aangekondig het dat ‘n volkstemming oor die aangeleentheid gehou sou word. Dit was altyd die party se standpunt dat ‘n republiek slegs deur ‘n meerderheid van stemme tot stand gebring sou word. Deur wetgewing het die parlement die nodige voorsiening gemaak en met die volkstemming van Oktober 1960 was daar ‘n duidelike meerderheid ten gunste van ‘n republiek. Weens teenstand van sommige lede van die Statebond het dr. Verwoerd in Maart 1961 aangekondig dat die republiek buite die Statebond sou wees. Die eerste President is op 10 Mei gekies en op 31 Mei 1961, is hy as sodanige ingesweer. Op daardie selfde dag het die Republiek van Suid-Afrika formeel tot stand gekom.
Met erkenning aan :
Albie Venter-Hendrik Oosthuysen bied aan Klank in die Geskiedenis
Deur : Daan Retief na die feite van prof. D.W. Kruger
Uitgegee deur : Brigadiers (EDMS.) Beperk.
7 сен 2024
