Lev Tolstoy - İki Qusar
Rus ədəbiyyatının dünyaca məşhur siması Lev Tolstoy “İki qusar” povestini bacısı qrafinya Mariya Tolstoya həsr etmişdir. İlkin versiyada “Ata və oğul” adlandırılan bu əsər sonradan N.Nekrasovun təklifi ilə “İki qusar” olaraq dəyişdirilmişdir. Əsərdə ata və oğul Turbinlərin timsalında iki nəslin - 1812-ci il vətəndaş müharibəsi iştirakçıları ilə, 1850-ci illərin gənclərinin həyat haqqında fikirləri, yaşam tərzləri, əxlaqi dəyərləri qarşılıqlı şəkildə müqayisə edilir.
Varlı bir ailənin övladı olaraq Yasnaya Polyanada anadan olmuşdur. Çox kiçik yaşlarında əvvəl anasını, sonra atasını itirdi, qohumlarının himayəsinə keçdi. Uşaqlığından həqiqətləri incələməyə qarşı böyük bir marağı vardı. Təhsilini davam etdirmək üçün Moskvaya yollandı. Çalışqan, savadlı bir tələbə olaraq uğur və sevgi qazandı. Fransızcasını inkişaf etdirmiş, Volteri və J. J. Russonu oxumuş, bu iki yazardan güclü təsirlənmişdi. O, Yasnaya Polyanaya geri döndü və yoxsul kəndlilər arasına qatıldı. Bu ərəfələrdədə yazdığı ilk əsəri "Uşaqlıq" adlanırdı.
Bir müddət sonra orduya çağırıldı, Qafqaza yollandı. Qafqaz xalqlarının yoxsulluq içində yaşayışinı ilk realist hekayələrində qələmə aldı. 1854-cü ildə Krım müharibəsinə zabit olaraq qatıldı. Sonra əsgərliyi başa vurub Peterburqa getdi. Bir qisim əsərlərini olduqca sakit keçirdiyi o illərdə yazdı. Yenə də içində axdardığını tapmayan bir ruh çalxalanırdı. Qərbi Avropa ölkələrində uzun bir gəzintiyə çıxdı. Almaniya, Fransa, İsveçrəyə səyahət etdi. Məmləkətinə dönüşündə yenə Yasnaya Polyanaya yerləşdi. Zadəganlıq titulundan, yüksək həyatdan sıxılırdı. Kəndində bir məktəb açdırdı. Bu məktəb maarifçilik və tədris baxımından yeni bir qurum idi. Rahatçılığa qovuşduğuna qənaət etdikdən sonra 1862-ci ildə evləndi.
#tolstoy #buksavad #rafatnajafov
5 сен 2024
