90'lar Türkiye'yi Nasıl Etkiledi? 1990'ların Ekonomik ve Siyasi Krizleri I Türkiye Ekonomi Tarihi 5 

Videoya hazırlanmak için kullandığım bütün kaynakları videonun açıklamasında bulabilirsiniz. Eğer bu videoyu ve bu seriyi beğendiyseniz yorumlarınızı ve bizi sevdiklerinize önermenizi bekliyoruz :) Her şey için teşekkürler.

Yaş itibariyle 90'ları ve erken 2000 leri iyi hatırlıyorum ve şöyle bir gözlemim var 90'larda halkın çoğunluğu muhafazakardı, muhazakar olmayanlar bile bazı tabuları yıkamıyorlardı, tamamen seküler ve Avrupalı gibi yaşayan kesim çok ufak bir kitleydi fakat 90'larda devlet, devlet kurumları, medya sekülerdi. Dışarıdan birisi medyaya baksa Türkiye'nin çok seküler bir toplum olduğunu düşünebelirdi fakat sokaklar öyle değildi. Şimdi ise tam tersini görüyorum; devletin dili muhafazakar, kurumlar muhafazakar, medya muhafazakar ama reelde halkta ciddi bir sekülerleşme var, elbette bir Türkiye gerçeği olarak muhafazakarlar halâ çoğunlukta ama artık seküler olanlar muhafazakar rolüne bürünmüyorlar, başı kapalı annelerin çocukları göbeği açık gezebiliyor, evlilik öncesi ilişkiler artık muhafazakar aileler tarafından da kanıksandı, bugün Türkiye'de doğum günü kutlanmayan ev kalmadı, kadınlar artık hayatın her tarafında vs. Birbirimizi kandırmayalım, ben Kadıköyde doğmuş büyümüş birisiyim ona rağmen iyi hatırlarım yalnızca çok küçük bir kesim tam manasında seküler hayat yaşardı, elalem ne der kültürü çok baskındı 90'larda ki anadolu'da bu çok daha etkiliydi. İşin en tuhaf tarafı eskiden ateist olan bile bunu gizler, laf arasında biz de müslümanız tabii canım derdi şimdi öyle bir kaygı da yok artık herkes özgürce dini görüşünü belirtiyor ama televizyonlara devlet kurumlarına baksanız Türkiye sanki çok muhafazakarlaşmış yanılgısına girersiniz, suni dayatma ve ters tepiyor, daha da tepecek yeni nesillerle birlikte

Tansu Çilleri görünce enflasyonum yükseldi

"Tarih tekerrürden ibarettir" sözü bizim ülke için söylenmiş söz resmen.🇹🇷🇹🇷🇹🇷

80'lerin sonlarından itibaren Türkiye ekonomisi hakkında fikir sahibiyim.90 larda hem üniversite öğrencisi hemde bankacı olarak 2001 krizine kadar kendi yaşadığım tecrübeyi aktarayım.80'ler Türkiyede çok hızlı ekonomik değişim dönüşüm yıllarıydı bunun ülkeye olumlu olumsuz birçok etkisi oldu.Ben burda orta sınıf(direk) tarafından değerlendirme yapabilirim kendi ailem ve yakın çevrem sebebiyle.90 lar politik olarak çok sıkıntılı karanlık yıllardı sürekli 2-3 yıl bile sürmeyen koalisyon hükümetleri yıllarıydı.94 Krizi 98 krizi gibi ekonomik sıkıntılı zamanlarda vardı.Ancak bunlar 9 ay 1 yıl içinde acı reçete içilip atlatılıyordu.80 lerin 90 ların orta sınıfının alım gücü çok daha yüksekti.Özellikle 80 lerin sonlarında Söke gibi bir yerde karı koca öğretmen bir aile kuşadası-didimi gümüldür vb yerlerden sıfır olmasada 15-20 yıllıkta olsa bir yazlık sahibi olabildiğini biliyorum.Ortalama bir emekli tazminatı ile rahatça bir araba sahibi olabiliyordu.Karı koca emekli olduklarındada rahatça bir ev sahibi olabiliyorlardı 0 olmasada.Şimdi bunlar bu orta sınıf için çok zor hatta çoğu zaman imkansız.Birde resmi açıklama ile(şu andakinden çok daha gerçekçi) ortalama %50-80 hatta bazen %100 ü aşan enflasyon vardı.Ancak o zaman çalışan ve emekli kesimin satınalma gücü fazla düşmüyordu.Çünkü diyelim 6 aylık enflasyon %35 açıklandı hemen %40 maaşlara zam yapılıyordu.Birde elinde tasarrufu olan vatandaş yine %35 enflasyon varsa bankaya vadeli mevduata parasını yatırınca %40-45 faiz geliri alıp alım gücünü koruyabiliyordu.Çok banka vardı.Bankalar arası çok yüksek rekabet vardı mevduat toplayabilmek için. Ben şahsen 90 günlük vadelerle yıllık %100'ün üstünde faiz veren bankalar gördüm.Sonuçta enflasyon çok daha gerçekçi açıklanıyordu ve gerek maaşlara yapılan zamlarla gerek banka mevduat faizleriyle vatandaşın satınalma gücü korunuyordu.Son 10 yıldır ama özellikle son 2-3 yıldır burda film koptu.Ben hayatımda satınalma gücümün bu kadar düştüğü,emekli tazminatlarının 2. el bir araç almaya bile yetmediği bir dönem görmedim.Kısacası 80 lerin sonu ve 90 larda yaşayanlar bence daha fazla refah içinde yaşadılar.Hele develetin çıkardığı süper bono ları alanlar.38 yaşında kadın 42 yaşında erkek emekli olan vatandaşlar çok şanslı hem reel olarak satın alma gücü olarak çok daha iyi emekli maaşları aldılar yıllarca hem emekli tazminatları şimdiye oranla çok daha anlamlıydı satınalma gücü olarak hemde son 5-10 yılı saymazsak uzun yıllar makul emekli maaşı aldılar.O dönem 38-42 yaşında emekli olanlar şanslı bir kitleydi fakat bu zaten iyi olmayan sosyal güvelik açıklarını iyice bozdu.Ve kendilerinden sonra gelen kuşaklara haksızlık yapıldı.Ben 53 yaşında hala EYT den 7500 TL emekli maaşı almayı bekliyorum.Hele bizden sonrakilere 60 lı yaşlara kadar emekli olamayabilirler.Dünya ve Türkiye giderek yaşanması zor bir hal alıyor.Allah yeni kuşakların yardımcısı olsun.

Valla Tansu Çillerden daha kötüsü gelmez diyordum ama uzun adam sağolsun zamanla kanaatlerimi değiştirdi.

90'larda hem memur maaşı hem asgari ücretin alım gücü günümüzden en az 5 kat daha iyiydi. Eğitim daha iyiydi. Evrim teorisi öğretiliyor ve daha bilimsel daha laik bir eğitim uygulaniyordu. Yargıya güven daha çoktu. Liselerde sınıfta kalma vardı. Toplama çarpma yapamayanlar lise mezunu olamıyordu. Üniversiteli olmak havalı ve Üniversiteler kaliteliydi

Yıllar sonra bugünlerin anlatılacağı belgeselleri merak ediyorum Zira günümüz koşulları diğer dönemlerden çok farklı

Evvvvvvet, işte beklediğimiz efsane bölüm. Şimdiden çok sağ olun, elinize sağlık

Bekledik, bekledik ve bekledik sonunda geldi. sonraki videoyu çok beklemeyiz umarım ellerinize sağlık :))

Tansu zamanında 4 milyar dolar dış borcumuzu , sadece Telekom'un özelleştirilmesiyle ödenebileceğini, söylediğini hatırlıyorum. Her ne kadar rakamları dolar üzerinden koşusakta O zamanlar ki, Amerikan Doları şimdikinden çok çok çok değerli, Son 5 yılda dolar % 25 değer kaybetti.

Gölcük depremine istanbul depremi demeseydin iyi olurdu kral.

90’larda siyasi krizler vardı ama toplum bu kadar yozlaşmamış bu kadar bozulmamıştı, alım gücü daha iyiydi ve en azından insanlarda umut vardı

Emekleriniz için çok teşekkürler. 32. Gün belgesellerinden sonra en verim aldığım kanal oldunuz. Çevremdeki insanlarada muhakkak tavsiye edicem. Bu kaliteli içerik için sizi tebrik ederim..

90 li yıllardaki toplumun alım gücünün zayıf olduğunu söylüyorsun fakat ev, araba ve iş için sermaye biriktirmek ve oluşturmak çok daha kolaydı. O zamanlarda hanede 1 çalışan 5 nüfusa bakabiliyordu. Bugün 2 çalışan 1 nüfusa(çocuk) zor bakıyor. İnsanların umudunun olmadığını endişeli olduğu konusunda da hemfikir değilim. Bugünle karsilastirdigimizda o zaman çok daha umutlu ve hevesliymiş insanlar.

Artık videolarınızı ders çalışırken bir kaynak olarak görüyorum. Çok güzel özetliyorsunuz, açık ve anlaşılır bir dil kullandığınız için teşekkür ederim.

Çok kaliteli içerikler üretiyorsunuz. Umarım çok daha iyi yerlere gelirsiniz

Mutluluk anlamında efsane dönemlerdi, yeni paha bicilemez! 2013 ten itibaranse her yıl bi öncekini aratacak kadar berbat geçiyor. Benim maaşım 500 milyar olsa ben gene 80 ler 90 lar 2000 ler (2013 e kdr) derim hem de en asgari ucret karsiliginda! Bu kadar bozulmuş ve yozlaşmış ve dd adil olmayan bir ülkede mutlu olmak imkansız! Ne varsa eskide var!

Videolariniz cok basarili ve aydinlatici basarilarinizin devamini diliyorum

Abi bu seri bambaska bir sey. 32. Gun izledigimi dusundum. Cok cok guzel anlatmissin Yasar abi

Elinize dilinize saglik dostum

👍👏👏👏👏 güzel hazirlanmissin Yaşarcim emeğine sağlık

Kadın başbakan bizi modern toplum olarak gösterecek ve Avrupa Birliğine kabulümüz kolaylaşacak diyen romantikler vardı.

70 yaşındayım gelmiş geçmiş en kötü, en zor dönem ve zaman, Tansu Çiller'in ülkeyi yönettiği zamanlardır.

RU-vidda bulunan en değerli kanal

O kötü dediğin 90 larda 4 maaşımla 1996 model bir tempra almıştım ve deposunu fullediğimde (56 lt idi) 7,5 tl tutmuştu ekmeğe ve diğerlerine hiç girmeyelim istersen herbokolog kardeşim.

Bu seriden sonra Almanya nın da ekonomisini ve siyasetini anlatırsaniz güzel olabilir. Hep Almanya örnek olarak veriliyor hem kapitalist hem sosyal devlet düzeni var yine. Nasıl başarmışlar, neler uyguluyorlar

Tesadufen denk geldi elinize emeginize saglik guzel anlattiniz

teşekkürler.

Uğurlar olsun.

teşekkürler

Faizi zorla indirmek deyince Yaşarda ki mualif gülümseme sjsmssn

Sonraki bölümünü bekliyoruz.

Her ne kadar o dönem trash de dense siyasi parti liderlerinin bir araya gelip konuşabilmesi de önemli. Tv programlarında siyasetçilere rahatça eleştiri getirilebilmesi önemli. Bugün bu özgürlüklerin değerini daha iyi anlıyoruz.

Alım gücü şimdiye göre çok daha yüksekti.

yoo 90lar gayet bugünler ile karşılaştırılamayacak kadar iyiydi.

Neden aylar sürdü eni bölümün gelmesi yaa... Özlemişiz.

90 lar kötu değildi.90 lar bu ülkenin en güzel yillariydi.2000 ve sonrası gram tat kalmadı bu ülkede.Bolluk bereket vardı 90larda

90'ları onlu yaşlarında yaşamış biri olarak 90'lara dönmek için neler vermezdim bilemiyorum, bugünden daha özgür bir ortamdaydık, akşamları TV'de başbakanla Cumhurbaşkanıyla dalga geçerdik, siz inanmayacaksınız ama hükümet bile değişiyordu...ekonomi kötüydü ama TÜİK ( o zamanlar DİE idi) enflasyonu doğru açıklıyordu. Ekonomik krizler çıkıyordu ama hükümetler inkâr etmiyor, hatta mücadele bile ediyordu... Güzeldi gençler, çok daha güzeldi

Video gelmemiş dün dedikten 10 sn. Sonra gelen bildirim ❤ Ben

Yazarkasanın atıldığı gün canlı izliyordum. Sabah yayıncılık hisselerimi satamadan kapandı. en büyük trajedilerden biriydi benim için hala kapalı ve sıfır elde var sıfır.😢

“Şükür bu günlere, şükür şu andaki hükümete, şükür milli görüşe” diyorum ben, bu klibi izledikten sonra..

Yaşar'ın hitabeti aşşırı güzel, dinlemeye doyamadım yine🤗🙃🙂

Seri sayesinde final sınavıma çalışıyorum elinize sağlık 😂❤

Severek takipteyiz Ömer daha çok müdahale etmeli onun muhalafeti olmadan tadı pek olmuyor karşılıklı olsun lütfen

Post-truth hakkında da bir video çekebilir misiniz?

Resmen şaheser video olmuş. Enflasyonu olmayan ülkeler nasıl çözüyorlar bunu onunla ilgili bir video yapabilir misin?

Pek bir şey anlamadım ama çok haklı gibi duruyorsun abi

Diliyorum ALLAH' tan 90' lar' ı tüm zamanlardan silsin. Ne acı ne korkunç yıllardı...

Favori RU-vid kanalım. Tasaklarina beton yetmez yaşarım

90 larda ekonomi iyi diyen birisi,bütün 90 larda neden yüksek Enflasyon ve faiz var sorusuna cevap vermeli. Ekonomisi iyi olan, ürettiği yeten ve hatta satan, sattığı aldığından fazla olan demektir.Boyle.bir ekonimi iyi ise biz fantezi olsun diye mi enflasyon yaşıyorduk ve faiz veriyorduk? Şimdi birisi çıkar der ki 90 larda bir kişi, çalışıp ailesine bakardı, emekli maaşı ile ev alırdı. Şimdi başa döneyim faiz ve anflasyon 90 lar.. Böyle bir dönemde bir kişi ailesine bakip bir de emekli maaşı ile ev alıyorsa. Ona o parayı veren devlet , faize gelen parayı ki faiz vermiski para gelsin,üretim olsa faiz vermez. Bu parayı,halka dagitmistir. Yani faiz vermiş ,bir ülkeden kurumdan borç almış.isci.memur.maasi vermiş. 100 milyona mazot almış, çiftçiye 30 a vermiş.tabi aldığı bu 100 milyon borcu 170 olarak geri ödeme koşulu ile almış.Onu odeyemeyince biraz ozelstirme biraz yeni borç. Bu parçalarında çoğunu insanlara dağıtmış.43-48 yaşında emekli maaşı, bunlara ev aldıracak ikramiyeler. Yani özetle devleti babanız olarak düşünürseniz,sizin zengin sandığınız babanız, aslında işten kovulmuş da ama her tefeciden sırası ile borç alıp eve köfte ile geldiği için. Siz sanıyordunuz ki.Benim babam çok zengin

90 lar çok daha iyiydi hem özgürlük hem de alım gücü olarak

2000 sonrasına dair bir video yayınlamamışsınız, malum sebepler sanırım

2000lerde kayıp 22 yıl :)

80 ve 90 lilarda hayat 100 kat daha iyiydi. Akrabalar evlenirken cocuguna ev hediye ederdi. Asgari ucretli tanidik 3 katli ev yapti, 4 cocuk okuttu. Fakir biz bile yag, bal vesaireyi tenekeyle alirdik. Pazar bedavaydi. 1 kilo almak ayipti. Herseyden 3-5 kilo alirdik, sulayi ziyafet cekerdik. Haftada 2-3 kez et, tavuk, balik yerdik. Yaz tatillerinde deniz kenarlari ucuzdu, insan azdi. Her yil tatile giderdik. Valla hayat cok guzeldi. Simdi ulke cehendeme dondu. Halk fakir ve sefil.

Kaliteli adamsın

90 lı yıllarda 3 ton fındıkla 4-5 kişilik bir aile 12 ay geçinebiliyordu. Hatta herhafta 2-3 kilo et alınırdı. Şimdi bu parayla 1 kişi borçlanmadan geçinemiyor

Icerik cok iyi, konular muthis islenmis fakat tetiklendigim bir nokta var: 99 depremine Istanbul depremi demeyin gozunuzu seveyim...

Şimdi 90'lardan bin kat daha kötü. O dönemi rahat hatırlıyorum. Böyle rezillik, ahlaksızlık yoktu. Ülkemiz milyonlarca arap tarafından böyle işgal edilmemişti.

90 larda araba aldığım para ile şuan aylık markete gidiyorum 90 lar ne kadar kotu olabilirki 😂😂😂😂

90lar da cocuk olmak harikaydi

Hangi dönemi iyiydi ki?

90 lar kötüydü 2023 bombok

90'lar Türkiye'nin kayıp 10 yılı ise 2002-2023 arası yıllar ne oluyor? :D

2:57 herşey bombok bari bi renk olsun hesabı.

Ben bu kanalı nasıl bilmiyor olabilirim dostum mükemmel ötesindesin emegine eline ayagına agzına saglık müthişsin gerçekten.

Videonun refah partisi kısmında mikrofonla konuşan bey çok iyi konuşuyor, inşallah cumhurbaşkanı da olur 🙏🏼

tak diye yorum atalım o zaman

Yaşarım yüz hatları keskinleşmiş git gide sigma male e benzemeye başladı

Allah o gunleri kimseye yasatmasin para yok diye cenazemizi alamamistik hastaneden 😢

90 li yıllar şimdiki zamandan daha iyiydi

arkada çalan şarkı ne

Türkiye mizde neler dönüyormuş haberim yok

Avcı-toplayıcı bir topluluk olarak yine iyi durumdayız.

83lüyüm 90larda tek derdim ninja kaplumbağları örümcek adam vesaire izlemekti çocuk olmak güzeldi 😊😂❤

90'lar kötü falan değildi.

ülke ne zaman düzelcek ölünce mi 🚬🚬

15:36 Terörle mücadelede neyin demokratik normlarını sorguluyorsun yaşar?

2023 ler çok iyi sanki aq 😂

Ekonomiyi yönetmek için güçlü bir iktidar olması şu an için önümüzdeki dönemde zor gözüküyor bunun yerine iktidarın ekonomik anlamda alınan kararların uzun yıllar değişmeyecek populizme kaymayacak kararlar olması işe yarar mı (tabi belli değişiklik koşulları da sunulmalı)

Yıl 2023 durum sanki pek değişmemiş gibi

Kapitalizmin kötü yüzü diyorsunuz da konunun Kapitalizmle alakası yok. Günün sonunda her şey adam kayırmacılığa, kuralsızlığa, kurumların olmamasına yada es geçilmesi ile ilgili. Kapitalizmle alakası olsa zaten her ülke aynı şekilde olur. Buna verecek cevabınız belli peki Polonya, Çekya, Slovakya nasıl gelişti bu şekilde...

90'lara kurban olun !

1960 Askeri darbenin izi 1980 Bizim oğlanlar ile. 1990 hazır ülke iktisatçı bir profesör hanım eliyle Döviz çıldırdı aniden.!!!

90 ları konuşup 28 Şubat darbesini, askeri ve bürokratik vesayeti hiç konuşmadan geçmek en iyi niyetle bilinçaltı tarafgir unutkanliktir diyorum. Ya da arkadaşlarından korktu galiba küçük kardeşimiz:)

90 lı yıllara nostalji o devirlerde faizden palazlananlarda oluşmuştur kasayı fırlatan işini aşını kaybedenlerde oluşmadı 90 lı yıllar onların hala kabusu. Şu anda yaşanan krize rağmen çoğunluk cesaret edip hükümeti değiştiremedi.

90 lar da saat 00:00 sonrası tutti frutti vardı yahu. Fırt gırgır hıbır daki karikatürleri bugün yayınlamak yürek ister. Medya daha özgürdü. Sıkıldık artık.

90 larda türkiye dünyada ekonomik büyüklük olarak 17 . Sırada yer almaktay dı tabiki büyük sıkıntılarda vardı özal döneminde ise dünya da 😅15. Ve 16. Ekonomi olarak dünya da yer almaktay dı o zamanda sikintilarda vardi . Bugün özelleştirilen tesislerin coğu 90 lar ve öncesi de yapilan tesislerdir. Bu günmü iyi o günmü iyi onu ayirt etmek icin değerlendirmeleri ekonomide iki rakamla yapmak gerekir . Ihracati soylediğin zaman tek başina birşey ifade etmez ..ithalatıda soylenmesse başarı gibi gözükür... dolayisiyla gereksiz medya manşetlerininde cok onemi yoktur.

Gelir eşitsizliği neden bir problemdir?

Hiç yabancı gelmedi bu dönem niyeyse 😳

Tek kelime ile ( koalisyon)

90'lar kötü müydü?

90'lar ve 2018- şuan yaşadığımızı çok benziyor gibi edit: Lütfen slayt geçişlerini kullanmayın

Tarih tekerrürden ibarettir

41 yaşindayım

Ula 90'lari mumla arar oldukya a biladerim 😂

Şimdi çok mu iyi?

90 lara kötü diyenler şuan 90 ları mumla arıyor.

Gelde 90 ları arama komşuluk yardım hoşgörü alım gücü çok daha iyiydi şimdi nerde

sabki 70 ler 80 ler 2000 ler iyiymis gibi 90 lar neden kotuydu diyorlar