Şanlıurfa, Diyarbakır, Şırnak, Siirt, Van... Bunlar aşiretlerin Türkiye'de en yoğun olduğu şehirlerden bazıları. Aşiretler ve bir yaşam biçimi olarak aşiret olmak Türk dizileri başta olmak üzere popüler kültür ürünlerinde ele alınıyor, merak ediliyor. Peki nedir aşiret olmak? Cevabı bulmak için aşiret mensubu kişiler ve konunun uzmanlarıyla konuştuk.
Ortadoğu coğrafyasında önemli bir kavram olan "aşiret" birçok farklı motivasyonu içinde barındıran bir ilişkilenme biçimi. Diyarbakır’da görüştüğümüz tarihçi Ahmet Uçmaz bu kavramı "Gerçek ya da gerçek olduğu varsayılan ortak bir ataya dayanan, aynı soydan gelen, dolayısıyla da aralarında ekonomik bir ilişki bulunan sosyo-politik bir yapı" olarak tanımlıyor.
Şırnak ve çevresinde yoğunlaşmış Berwari aşiretinin önde gelen isimlerinden biri olan Ahmet Bayram ise atalarının birlik ve beraberliği sağlama adına aşireti kurduklarını anlatıyor.
Ertoşi aşiretinin 12 kolundan biri olan Mamxuran mensubu Ceyhun Timur, genç bir aşiret mensubu. Ama babası aşiretin lideri konumunda olan Timur'un, "ağa çocuğu" lafına itirazı var. Özellikle Kemal Sunal filmlerinde olumsuz bir şekilde resmedilen "ağa" tiplemesinin gerçek hayatta, aşiretler içinde karşılığı olmadığını belirtiyor.
Ahmet Uçmaz'ın ataerkil bir sistem olarak nitelediği aşiretlerde kadının durumunu iki kuşaktan dinliyoruz. Safya Bayram eskiden kadınların çoğunlukla evde olduklarını, çalışmalarına izin verilmediğini, şimdi eğitimle birlikte bunun biraz da olsa değiştiğini anlatıyor. Genç bir butik işletmecisi olan ve kendini "aşiret kızı" olarak tanımlayan Başak Aykut ise her ne kadar eskisi gibi olmasa da, aşiret içinde bir kadın olmanın hâlâ zor olduğunu vurguluyor.
Diyarbakır’dan Şırnak'a, Siirt'ten Van'a kadar aşiretlere dair sorularımızın cevaplarını aradığımız bu videoda kan davası, görücü usulü evlilik, başlık parası, aşiret düğünleri gibi birçok konuya dair sorularınıza yanıt bulacaksınız.
#Aşiret #AşiretDüğünü #KanDavası
28 сен 2024
