Η τηλεοπτική εκπομπή της ΕΤ-1 «Το Αλάτι της Γης» την Κυριακή 4 Mαρτίου 2012 ήταν αφιερωμένη στην ιδιαίτερη παράδοση των κρητικών «νταμπαχανιώτικων» τραγουδιών.
Πρόκειται για τα κρητικά «ρεμπέτικα», αστικά λαϊκά τραγούδια με επίκεντρο τα Χανιά και το Ρέθυμνο. Το ρεπερτόριο αυτό συνδέεται με το μπουλγαρί, τον κρητικό ταμπουρά, κορυφαίος εκπρόσωπος του οποίου υπήρξε ο Στέλιος Φουσταλιέρης (1911-1993), ρολογάς και οργανοπαίκτης από το Ρέθυμνο. Η εκπομπή είναι αφιερωμένη στη μνήμη του.
Μαθητής και συνεχιστής του Φουσταλιέρη υπήρξε ο Στέλιος Λαϊνάκης, ο οποίος με τη σειρά του δίδαξε αυτή την τέχνη στον γιό του τον Λεωνίδα. Ο Λάμπρος Λιάβας υποδέχεται στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων πατέρα και γιό, δεξιοτέχνες στο μπουλγαρί και στο κρητικό λαγούτο. Παίζουν και τραγουδούν αντιπροσωπευτικά «νταμπαχανιώτικα» τραγούδια και μιλούν για την παράδοση του είδους. Μαζί τους και ο Γιώργος Παπαδάκης (συνθέτης, μουσικοκριτικός και ερευνητής της ελληνικής μουσικής), που ανακαλεί μνήμες από τη μουσική ζωή στα Χανιά και τοποθετεί αυτά τα τραγούδια σε σχέση με τη μουσική παράδοση της Μεσογείου. Παράλληλα, αναφέρονται στην πολύ ιδιαίτερη παράδοση του σολιστικού (μπερντελίδικου») λαγούτου που χαρακτηρίζει τη μουσική παράδοση της Δυτικής Κρήτης και σε άλλη μια σπουδαία μουσική προσωπικότητα, τον λαγουτιέρη Γιώργη Κουτσουρέλη από το Καστέλι.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής, η μουσική παρέα μεγαλώνει γύρω από τα τραπέζια με μια πρόσκληση για ένα χανιώτικο γλέντι, με «νταμπαχανιώτικα» τραγούδια, χανιώτικα συρτά, ρουμαθιανή σούστα και πεντοζάλια. Για το γλέντι αυτό ήρθαν από την Κρήτη μερακλήδες χορευτές από τις Λουσακιές και ο λαϊκός βιολάτορας Μιχάλης Λουφαρδάκης από τα Παλαιά Ρούματα. Μαζί τους στο τραγούδι η Χαρά Λαϊνάκη και στην κιθάρα ο Nίκος Παπακαστρίσιος.
Έρευνα-παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Γιάννης Μαράκης
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Σοφία Σπυράτου.
Παραγωγή: GV PRODUCTIONS
19 сен 2024
