Odcinek dobry, jednak odczułem, że już nie w formie abc jak poprzednie. jednak wymagał jakiegoś wstępnego wykładu, który wprowadziłaby do podstawowych zagadnien
Dobry materiał, choć szkoda że to bardziej nie wybrzmiało albo wybrzmiało tylko między wierszami, że każde państwo będące suwerennym emitentem własnej waluty kontroluje dług publiczny w tej walucie. Robiąc wydatki deficytowe, po prostu powiększa się zapisy w systemie informatycznym na kontach odbiorców i pieniądze trafiają do społeczeństwa, a dopiero post factum tworzy się fikcję prawną i "zerowanie" debetu samego wobec siebie ową emisją obligacji, po to żeby być w zgodzie z ustawami. W Polsce robi się to przy udziale BGK, niejako naokoło. Najpierw robi się wydatki i potem podkłada się emisję obligacji o sumie odpowiadającej tym wydatkom dla chętnych obywateli, firm i instytucji. Brzmi to kuriozalnie, że państwo ma tak naprawdę pieniądze, które musi pożyczyć, ale tę sytuację wymuszają przepisy prawa, które sobie sami kiedyś nałożyliśmy. Dług publiczny we własnej walucie jest w praktyce emisją pieniądza, tylko bez otwartej przyłbicy.
Państwo nie emituje tylko BC. Dług jest rzędowy. Rząd i BC to niezależnie instytucje. Tak dług publiczny jest w pewnym sensie emisją pieniądza ale nie wolno zapominać że za koszty obsługi długu płacą wszyscy ale niekoniecznie wszyscy z niego korzystamy. Mam tu na myśli polityki które wspierają poszczególne sektory czy wręcz firmy.
Przecież jedną z przyczyn tak dużego deficytu dziś są właśnie obligacje BGK i programy PFR w okresie Covid-u i te zobowiązania i tak trafiają do długu publicznego - to zresztą były program nadzwyczajne, nie może to być stałą praktyką. Mamy tu w dodatku wyższe oprocentowanie obligacji emitowanych przez te instytucje do długu skarbu państwa, choć i tak państwo jest tu gwarantem. Suwerenność różnych walut wobec rynków finansowych jest skrajna różna i nie można MMT przenosić z USA i dolara na polski grunt i podczas kryzysów pieniądz ucieka z rynków peryferyjnych do centrów kapitalizmu. Gdyby rosły ceny obligacji Grecji, w tym samym czasie dług Niemiec miał ujemne oprocentowanie. ( to nie znaczy, że inwestorzy dopłacali do długu, bo jest jeszcze kupon)
Rząd niezależnie od działań banku centralnego wykorzystuje też debet i kreację pieniądza w wykonaniu banków komercyjnych, które kreują elektroniczny pieniądz bankowy na kontach odbiorców (w tym te w posiadaniu skarbu państwa jak BGK). To nie jest rzecz, która istnieje w debacie publicznej, ale warto wiedzieć jako ciekawostkę, że tak się również odbywają operacje.
Mówią Panowie że w momencie definiowania tego maksymalnego poziomu zadłużenia na poziomie 60% PKB była to średnia krajów Europy zachodniej. Czy możecie podrzucić listę tych krajów i ich uwaczesnego zadłużenia oraz obecnego (np. na rok 2022 lub 2023)?
Na jakiej podstawie panowie wyciągnęli wniosek, że wydatki zbrojeniowe są zaledwie czasowe? Duża część uzbrojenia będzie spływać przez kolejne lata i tak koszt zakupu już nie będzie drenowały budżetu, natomiast koszt utrzymania będzie drastycznie rósł. Czy nam się to podoba czy nie, gospodarka Rosji jest przestawiona na tryb wojenny i nie można od tak nagle przestać produkować uzbrojenie bez dewastacji gospodarki. Co niestety implikuje duży potencjał militarny z którym musimy się liczyć, jeśli chcemy być państwem niepodległym.
Dokładnie taki jest plan, rozmawiamy o tym z partnerami typu Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polskiej, wiodące think-tanki, naukowcy. Potrzeba czasu ale jestem dobrej myśli! Skoro Polska ma być płatnikiem netto, to nasz głos w Europie powinien być jak płatnika netto 😊
@@ZygmuntowskiJO będę złośliwy (czyt. życzliwy, acz pesymistyczny przez realizm) - a czy nawet jakby był [głos tak silny], to czy nasi dostojnicy wyleczyli się z choroby "piniendzy nie ma i nie będzie", żeby taki ton dyskusji europejskiej nadawać, skoro nawet na lokalnym podwórku jedyną ambicją jednego z najszybciej rozwijających się państw świata w XXI w. jest rozliczyć PiS, rozliczyć PiS i - jakbyście zapomnieli - rozliczyć PiS? Nie sądzę. Choć na kredyt 0% , wakacje zusowskie i podwyższanie kwoty wolnej; pieniądze jakoś są. Chciałbym wierzyć, że to tylko zagrywki pod określony, słabo zorientowany i oświecony (a więc słabo pro-państwowy) elektorat, ale obawiam się, że są skutkiem lobbingu.
Ciekawa jest teza że biedni ludzie pójdą walczyć na front a bogaci zbiednieją .. czyli rozumiem że skoro to mężczyźni głównie idą na front to kobiety powinny płacić wyższe podatki? No i nie wiem skąd te przywileje dla bogatych ukraincow którzy uciekali 2 lata temu do Polski ...
Nasz sektor bankowy jest mniejszy niz srednia unijna, jest tez mniej chłonny zatem przy wypuszczeniu dużej ilości obligacji może nie być mozliwości zadłuzac sie tylko wewnętrznie przez co powiekszymy ryzykowna proporcję zadluzenia zagranicznego, poza tym to nie jest tak, ze zadluzanie wylacznie wewnętrzne nie moze doprowadzic do bankructwa, były juz takie kraje. Druga sprawa, to jaki mamy poziom długi i deficytów warunkuje zaufanie inwestorów i to jaki mamy raiting.
To wtedy sie podnosi poziom rentownosci i znowu kupuja xD, a nasz dlug to RWA = 0 wiec moga tego kupowac pod korek. Dodatkowo, nie tylko banki to kupuja xD przeciez detaliczni inwestorzy tez i firmy xd
Ja tam się cieszę, że w polskiej konstytucji mamy limit 60% zadłużenia do PKB. Jak rozumiem jego źródłem jest to, że przy rentowności długu rozwinętej gospodarki w walucie lokalnej na poziomie 4%, obsługa zadłużenia na poziomie 60% PKB wymaga wydatku 2.4% PKB, co przy wzroście takiej gospodarki na poziomie 3% r/r jest do utrzymania. Oczywiście, jak mówi nam MMT, przy zadłużeniu we własnej walucie można obsłużyć i większy dług emitując nowe pieniądze. Sęk w tym, że na pewnym poziomie emisji, aby zapobiec infacji, trzeba by mieć dyscyplinę by podwyższyć podatki (restrykcyjna polityka fiskalna), co jest nieporównywalnie mniej popularne niż podwyższenie stóp procentowych (restrykcyjna polityka monetarna). W praktyce, władze które mają skłonność zwiększać zadłużenie nie mają tej dyscypliny. Owszem, te założenia co do wzrostu, rentowności itd. są nieco arbitralne, ale aby nie działać procyklicznie, taka regula musi czynić pewne uproszczenia (zamiast np. brać w każdym roku z osoba % wzrostu PKB wydawany na obsługę zadłużenia). Dlatego wolę okazjonalnie niepełne wykorzystanie mocy produkcyjnych / środków unijnych, niż liczenie na to, że przyszły lewicowy rząd postawi się roszczeniowości obywateli i zarzuci sobie dyscyplinę podwyższania podatków w sytuacji dużego dodruku. Konstytucyjna reguła nie jest idealna: lepiej byłoby podążać za metodologią Eurostatu, wprowadzić za Keynesem acykliczność (jak w regule budżetowej wprowadzonej w Polsce ustawą) i pewnie wykluczyć tę regułę w stanach nadzwyczajnych (a może nawet wykluczyć z niej wydatki militarne).
Jako człowiek wybitnie złośliwy zadam pytanie, czy jest z kolei jakiś poziom długu publicznego, który byłby dla lewicy alarmujący?🙂 Nie zgodzę się oceną Niemiec i mamy tam, koniec pewnej epoki, bardzo głębokie problemy strukturalne z zagrożeniem dla całego modelu rozwoju, kluczowych branż, przede wszystkim przemysłu motoryzacyjnego, którego upadek może spowodować polityczne tąpnięcie i polityka budżetowa, niewiele tu zawiniła. Energiewende - to była i jest utopia w dodatku pod którą mieliśmy coraz więcej rosyjskiego węgla, gazu i ropy.
Oj tam. Oni zrobią brrrr i będziesz mieć wszystko. Dostęp do służby zdrowia. Dzieci, CPK, nowe miasta wzdłuż nitek CPK. Nawet własne TSMC Tobie zrobią.
@@suchyczowiek2460 Ale było to państwo tajwańskie, program Kuomintangu, a nie polskiej lewicy.🙂 Nie widzę analogicznego pomysłu na odcinku gamingu i realizuje się tam scenariusz dość typowy dla polskiej gospodarki, co nie jest nawet przedmiotem głębszych dyskusji.
@@suchyczowiek2460 No. Nie tylko. Jeszcze potrzebowali Joint Veture, którym był Philips. Od którego dodatkowo brali technologię i licencje. Do tego mieli know how ściągnie z zachodu. Cała śmietanka TSMC pracowała w zachodnich korpo. Morris Chang przeszedł z Texas Instruments,Hu Chenming z uniwersytetu z Berkley; Chiang Shang-yi z Texasa i HP; Rick Tsai z Cornell i HP; Douglas Yu z Georgia Institute of Technology i Bells Labs. Do tego rynek był całkiem inny. Jakby Taiwan to było jedyne państwo które próbowało swoich sił w półprzewodnikach. Indie nie próbowały, Chiny, Korea w tym nie siedziała, Japonia w tym nie siedziała, USA w tym nie siedziały. "Państwo" i "pieniądze". Szczególnie dłużne. To nie wszystko.
'W USA obsluga dlugu to 7% wydatkow budzetowych i nic sie nie dzieje' - i to jest raczej problem percepcji (zadluzenie na kartach kredytowych, CRE?). Dlug ma to do siebie, ze jest wydawany dzisiaj, a skutki ponosimy przez x lat. Mniej wazni politycy w USA zaczynaja przebakiwac czy moze nie odmowic Chinom splaty zadluzenia, pewnie dlatego, ze 'nic sie nie dzieje'. Ogolnie, obaj panowie maja silny rys dzieci hossy (nie wiem dlaczego), ale to sie powinno naprostowac, moim zdaniem juz niedlugo.
Wynika to z faktu częstej zmiany kierunku patrzenia pana Zygmuntowskiego. Montażysta musiał się napracować aby prowadzący nie wyglądał głupio patrząc na bok względem kamery.
- Zadłużajmy się na pełnej kurtyzanie! Co tam koszt obsługi długu, na pewno te wspaniałe inwestycje polskiego światłego rządu pozwolą na wzrost gospodarczy i spłatę zadłużenia! xD - 800 plus i pozostałe rozdawnictwo wcale nie zwiększa inflacji! - Polityka klimatyczna UE jest koniecznie potrzebna i absolutnie da się ją pogodzić z państwem opiekuńczym i wzrostem gospodarczym! I jeszcze na zbrojenia starczy. Raport Draghiego? Kto by się tam przejmował. - Kasa się znajdzie na wszystko, wystarczy tylko opodatkować bogatych (na pewno patriotycznie zostaną tutaj fundować nam państwo opiekuńcze, bezemisyjne, bezpieczne i rozwijające się). Duże wydatki na zbrojenia Polski to tylko parę lat i na pewno nam wystarczy, Rosja przecież nie śmie nas nigdy zaatakować xD Takiej dawki myślenia życzeniowego dawno nie słyszałem. Z takimi ekspertami to pozostaje brać nogi za pas i spieprzać jak najdalej z tego tonącego statku.
Wszystkie te wypowiedzi sam zmyślileś na podstawie swoich fantazji. Jestes albo krańcowo głupi, albo manipulujesz. W każdym wypadku zaiste nieciekawie.
@@ZygmuntowskiJO Wszystkie te punkty są (nieco hiperbolizowaną) parafrazą poglądów prezentowanych przez autorów materiału, niekiedy z moimi własnymi wstawkami (pokroju raportu Draghiego czy złośliwą wstawką o inwestycjach polskiego rządu). Jeżeli tych wątków nie wyłapałeś, to obejrzyj jeszcze raz, tym razem uważnie i krytycznie.
@@jezalb2710 Samo to, że nie zdaje sobie z tego sprawy świadczy o tym, że niestety niewiele rozumie. Choćby: "Raport Draghiego? Kto by się tam przejmował." kiedy dosłownie w tym odcinku bronimy nowych metod finasowania z raportu Draghiego przed ortodoksami z Niemiec xD mamy tu nie za ostrą kredkę w piórniku
"Duże wydatki na zbrojenia Polski to tylko parę lat i na pewno nam wystarczy" -> i dlatego postulujemy całkowite ich wyłączenie z unijnych ram fiskalnych? Niech zgadnę, wyborca konfederacji? Bo masz problem ze zrozumieniem jak typowy kuc.
Lubie słuchac podkastu, nie mam wykształcenia ekonomicznego, tłumaxzycie fajnie rózne mechanizmy. Aczkolwiek musze powiedziec ze zazwyczaj nie zgadzam sie z waszymi tezami i pomysłami..
Najnudniejszy odcinek DLR, który słuchałem. Dwóch szpeców usiadło i pogadało prześcigając się na odniesienia do poszczególnych profesorów i ich teorii/hipotez. Rzeczywiście, ABC na pełnej.
Dobrobyt nie bierze się z pracy a raczej z innowacji, automatyzacji itp. Jak będziesz szybciej łopata machał to dużo więcej nie zrobisz, przydałaby się koparka ;-)
Dług publiczny to zwykłe okradanie posiadaczy danej waluty (bo opodatkowanie na poziomie ~50% to za mało dla rządu). Kryptowaluty to jedyny sposób, żeby się uwolnić od rządu, banku centralnego i pustego pieniądza. Decentralizacja waluty
no spoko, ale nie takie crypto jak Bitcoin bo stala podaz praktycznie jest bez sensu dla rozwijajacej sie gospodarki. Bitcoin to prawacki wynalazek jest jak zloto, nie da sie dostosowac podazy do wielkosci gospodarki. Crypto ze zdecentralizowana demokratyczna kontrola podazy to co innego xD. I algorytm powinien byc tak zbudowany, zeby nie zuzywalo tyle energii co Bitcoin xD. Mozna mnie namowic na likwidacje panstwa (A) ale tylko w modelu anarcho syndykalistycznym, a nie waszym anarcho kapitalistycznym xD, chociaz dopuszczam zachowanie prawa wlasnosci srodkow produkcji waszego jak wy sie zgadzacie na duza role decyzyjna zwiazkow zawodowych w waszych zakladach xD. Tylko do anarchizmu trzeba ludzi wychowywac przez pokolenia, za naszego zycia to chyba tylko socjal demokracja zostaje xD
@@jadwigapomaska3158 No właśnie o to chodzi, że się nie da dostosować podaży. Ilość danej waluty jest bez znaczenia, jak się gospodarka rozwinie przez co wartość kryptowaluty wzrośnie to zamiast płacić 0.5 np. BTC to się zapłaci 0.1 BTC i po problemie. Taka zmiana ilości pieniądza benefituje tylko i wyłącznie tego kto drukuje ten pieniądz, kosztem wszystkich innych posiadaczy. Jak można być za anarchizmem i jednocześnie narzucać jakieś związki? Kto to ma narzucać jak nie ma państwa? Możesz się dogadać z jakąś grupą, że związek zakładacie, ale powodzenia z przekonaniem do tego reszty społeczeństwa. Państwo minimum to jedyna stabilna (i uczciwa) opcja
Przecież ten móżdżen to też jakiś lewak bez osiągnięć. Także miłe pierdzenie o teoriach, a jak chcecie prawdziwą ekonomię to zaproście doktora mentzena
![[ABC] Dług publiczny a przyszłość Polski i Europy | Michał Możdżeń | Polska Sieć Ekonomii](/img/logo.svg){kind=logo}
