Süre: 23.47 dakika
Anlatım dili: Kabardeyce (Türkçe alt yazılı)
Anlatıcı: Blenemıh Selahattin ÇİTİL - .............. (Tilki Höyük)
İki bölümden oluşan Blenemıh Selahattin'in anlatımı aslında anılardaki Uzunyayla'yı şehre taşıyor. Köyde doğmuş ama o günün şartları nedeniyle ailece şehre taşınmışlar.
Aynı yıllarda Uzunyayla'da bu ikili yaşamın yoğunlaştığı dikkat çeker. Aileler büyüyen çocuklarını okutmak için önce Pınarbaşı ilçesine sonra Kayseri'ye taşındılar.
Çoğunlukla Kayseri'de "Mahrumlar, Argıncık" tercih edildi. Sonra Fevzi Çakmak ağırlık kazandı. Şimdi de çoğunluk Talas'ta. Birbirlerine yakınlar. İlk yıllarda kiracıydılar şimdi büyük oranda ev sahibi oldular.
Eğer ondan önceki yıllarda birer arsa almış olsalardı şimdi hepsi dörder beşer daire sahibi olmuşlardı. Üstelik çoğunluğun gücü buna rahatlıkla yeterdi. Ticari yaşamı bilmediğimiz için kazancımızı birilerine yedirmeyi çok seviyoruz (!)
80'li yıllarda yaşanan bu yer değişikliğinde ortaya çıkan ilk sorun, baskın kültürle bir arada yaşamaktı. Şehirle karşılaşan büyüklerin çok büyük bir kısmı Türkçe bilmezdi. Gençler yarım yamalak konuşurlar, kendilerini hemen belli ederlerdi. İşte o yıllarda yetenekli gençler ortaya çıktı. Bu iki kimliğin ortasında kalan halkın çevresine saydam bir duvarla güven ortamı oluşturdular. Halk kendini yalnız hissetmedi. Çarşıda, pazarda bu gençleri gördü. Gecelere gidince onları sahnede izledi. Köylerde yapılamayacak etkinliklere katıldı. Kimse hayatından endişe duymadı. Bir anda Kayseri yaşamı Adıge kültürüyle bezendi.
Kısacası katkıda bulunan herkes çok büyük iş başardı.
Gençlere destek veren değerli büyükler, dernek yöneticileri gelecek adına çok önemli ufuklar açtılar.
Hepsini saygıyla selamlıyoruz...
Yine o dönemde Kayseri'ye gelen Dumanış Avledin, dernek çatısı altındaki gösteri ekiplerine belli standartlar getirdi. Görev aldığı sürede gençleri eğitti. Aynı zamanda kültürel çalışmalar da yürüttü. Hazırladığı etüt bölgeyi değerlendiren ilk kaynak kitaptır. Teşekkürler, saygılar.
Blenemıh Selahattin ayrıca doğal dil öğretimini kendi ailesinde nasıl uyguladığını anlatıyor. Bir insan ana dilini 0-6 yaş arasında evinde öğrenir. O öğrenme aşamasında beyin kelimelerle ilgili görüntü de kaydeder. Sonraki yıllarda yapılan öğretimlerde sadece dilin belli kalıpları ve belli kelimeleri ezberlenir. Beyinde görüntü oluşamadığı için ana dil öğrenilmez. Bu devirde dilin evde öğretilmesi çok zor ama %50 başarı kesindir. Derneklerimizin ilk aşamada evde ana dilin konuşulması konusunda bayanlarla bir çalışma yürütmesi gerekiyor. Dil öğretiminde öncelik "konuşma dili" olduğu için özellikle 0-3 yaş arası çok önemli. Anne biliyorsa öğretir. Bilmiyorsa da belli kelimeleri, tepki dilini, sevgi dilini kendi de öğrenip rahatlıkla iletişim kurabilir. Dil o iletişim esnasında öğrenilir. Ayrıca bir çaba gerekmez. Ses üreten araçlardan ve ana dilin kullanıldığı videolardan faydalanmak da mümkün.
Ana okulları ve ana sınıfları da bu konuda çözüme katkıda bulunabilir.
devam edecek, iyi seyirler...
20 июл 2023
