İletişim için: cengiz.jk@icloud.com
instagramdan takip etmek için hesabım: cengiz_trkglu
drone görüntüleri:
ayder: Hüseyin Sönmez Işık
• Ayder Yaylası Drone Çe...
zilkale: Hasan Ali Kamiloğlu
• ZİLKALE / ÇAMLIHEMŞİN ...
AYDER
Ayder, Rize'nin Çamlıhemşin ilçesinin 19 km güneydoğusunda yer alan 1350 m rakımda ladin ve kayın ormanlarıyla kaplı bir yayladır. 1300'lü yıllarda Hala Vadisi'nde yaşayanlar tarafından kurulmuştur.
Tarihçe
Ayder hiçbir zaman yayla olarak kullanılmamıştır, Ayder'i Hala Vadisi'nde yaşayanlar dinlenme amaçlı kullanmışlardır. Bölge halkı, Hala köyünden yaylalarına (Kavrun, Ceymakçur, Paákçur) göç ederken Ayder'de kaplıcada dinlenirler. Araştırmacı Metehan Mollamehmetoğlu, Ayder'in 1900'lü yıllarda bölge insanının dinlenme yeri olarak kullanıldığını belirtmektedir. Kaplıcanın geçmişi 1700'lü yıllara dayanmaktadır.
Hala Vadisi'nde yaşayanların kullandıkları Ayder, Aşağı Ceymakçur ve Yukarı Ceymakçur adlı üç yayla vardır. Mayıs ayında Ayder haziran ayında aşağı Ceymakçur temmuz ayında Yukarı Ceymakçur yaylalarına gidilir. Ağustos ayında Aşağı Ceymakçur'a gidilirken Ayder'de Hodoc olarak bilinen ot biçme şenlikleri düzenlenir. Eylül ayında da Ayder'e gidilir ve ekim ayında da Hala köyüne dönerlerdi. Bölge sakinleri yakın zamana kadar Ayder'i yayla olarak kulanırlardı. Turizmle beraber Ayder yaylası turizm ve eğlence merkezi oldu.
Etimoloji
Ayder sözcüğü, standart Ermenicede 'tarla' anlamına gelen ard sözcüğünün Hemşin lehçesindeki eşdeğeridir ve 'tarlalar' anlamına gelmektedir.[1] Hala Vadisi'nde yaşayanların erkekli, kızlı hep beraber türkü söyleyerek, çayırlıkları biçtikleri zamana "Ĥodoç" zamanı denirdi. Günümüzde Ayder'de Ĥodoç günü bilinmekte ama yeni nesil tarafından yapılmamaktadır.
ZİLKALE
Zilkale, Rize'nin Çamlıhemşin ilçesi sınırlarında, Fırtına Deresi Vadisi’nde yer alan, ilk inşa tarihi kesin olarak bilinmeyen bir kaledir.
14. veya 15. yüzyılda inşa edilen kale, 1800'lü yılların sonuna kadar kullanılmıştır. Sekiz burç ve bir gözetleme kulesinden oluşur. Savunma hendeği durumundaki Zil deresine merdivenle inilir. Kale, 1. derece arkeolojik sit alanı içerisindedir.
Konumu
Çamlıhemşin ilçesinin 12km güneyinde, Avup Dağı'nın üzerinde konumlanmıştır. Kalenin, üzerinde inşa edildiği sarp kaya kütlesi, denizden 750, dere yatağından ise yaklaşık 100 m. yüksektedir.
Tarihçe
Yapım tarihi kesin olarak bilinmeyen kale, Britanyalı tarihçi Anthony Bryer'ın tahminine göre Trabzon İmparatorluğu döneminde bizzat merkezi yönetimce ya da İmparatorluğa bağlı yerli derebeyleri (mesela Zil Kale için Hemşin derebeyi Arhakel) tarafından yapılmış olmalıdır.[1] Karadeniz Kıyıları Tarih ve Coğrafyası adlı eseriyle tanına Bıjışkyan “Kayalığın üzerinde bulunan ve Zilkale denilen eski bir kalenin içinde insana şaşkınlık veren kemerli binalar ve büyük bir kule vardır. Kalenin alt ucu, tepelerin üzerinde başka kalelere ve eski bir kilise kalıntıları bulunan Fırtına Deresi’ne kadar uzanır” diyerek gözlemlerini anlatmış; ancak, kale tarihi hakkında bilgi vermemiştir.
Asıl adı "Aşağı Kale" anlamına "Zir kale" iken halkın ağzında "Zil Kale" halini almıştır.[2] Kale, aynı yörede bulunan Varoş Kale ve Pazar Kalesi ile ilk bakışta aynı elden çıkmış ve aynı amaçla yapılmış izlenimi verir.
Bayburt’a ulaşan önemli bir Ortaçağ kervan yolu üzerinde güvenliği sağlayan kale, Cenevizliler başta olmak üzere Rumlar ve Osmanlılar tarafından 1800'lü yılların sonuna kadar kullanıldı. 1871 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde yörede "Kale-i Bala" ve Zir namlarında iki harap kale bulunduğu belirtilmiştir. 1979 yılında kalede bulunan 26 cm uzunluk ve 4-4 ½ cm çapında pirinç döküm iki el topu Trabzon Müzesi’ne getirilerek 440 (79-1-1) ve 441 (79-1-2) no.lar ile envantere kayıt edilmiştir.
Kale, 2008-2010 arasında restorasyon gördü.[3] Restorasyondan sonra turistik bir cazibe kazanmıştır.[4] 2013 yılında piyanist Tuluyhan Uğurlu'nun verdiği konser, yapının bilinirliğini artırmıştır.[5]
Yapısı
Zilkale'nin Sancağı
Kale, dış surlar, orta surlar ve iç kaleden meydana gelir. Kuzey batı yönündeki patika ile dış suların kapısına ulaşılır. Orta kale içerisinde üç önemli yapı vardır: muhafız binası, şapel ve baş kule. Dört katlı olduğu anlaşılan kulenin ahşap olan iç konstrüksiyonun çürüyüp yok olduğu düşünülür. Bryer’a göre kuzey duvarına bitişik dörtgen apsidli oda bir şapeldir.[6] Kulenin üstü teras şeklindedir.
Kaynak: Vikipedi
tr.wikipedia.o...
tr.wikipedia.o...
22 авг 2024
