Şerefhan'ın Şerefname'sini okursanız Bitlis kalesi çevresinin müthiş bir tarih barındırdığını anlarsınız... Buralar Büyük İskender'in bile bir süre yaşadığı hastalığına şifa bulduğu bir yer.. Bu projenin başlaması çok isabetli olmuş. Bu büyük bir devrimdir ve ancak Tayyip Erdoğan gerçekleştirebilirdi böyle devrimi... Fakat bu yeterli değil. Bitlis kalesi etrafındaki tüm evlerin, iş yerlerin yıkılması, kentsel dönüşüme uğraması gerekmekte... Buna karşı çıkan kifayetsizler, koca bir tarihin üstüne gece kondu yapan uyanıklar, herşeye karşı çıkmayı hüner sanan ideolojik çıkıntılar olabilir fakat bunlara aldırmadan bu bölgede kentsel dönüşümün tarihi dokuya uygun bir şekilde tamamlanması, açık hava müzesi olarak tasarlanması gerekiyor..
Orası hâtıramdır... William Saroyan… Bu Adam ABD-Kaliforniyalı ve ünlü bir roman yazarı iken, 1964’te Türkiye’ye gelmişmiş. Ben de o’nu işte o zaman duyup tanımışımdır. Kendisi ABD vatandaşı olsa dahi, meğer âilesi Bitlis’ten göçmüş bir Ermeni’ymiş. Saroyan, Türkiye’ye her ne için gelmiş olursa olsun, andığım gerekçeyle Bitlis’i görmek istemiş olmalıydı ki, görmüştür de zâten. Kendisi, zamânın tanınmış gazeteci, ressam ve yazarı Fikret Otyam’la birlikte Bitlis’i ziyâret ettiği sırada ise, son derecede ilginç ve görülesi bir yer olan ve fakat o gün için fevkalâde geri kalmış ve köhne bir Bitlis için, eğer bakım görüp îmar edilirse İsviçre’den bir yermiş gibi olabilir, demişmiş. Ben de, o’nun bu sözünü tamâmen tesâdüf olarak bir gazetede okumuşumdur. Bitlis de benim, gene o gün aklıma düşmüş ve öylece kalmıştır, diyebilirim. Hani, hayat tesâdüflerle doludur, denilir ya… İşte böyle bir tesâdüf sonucunda, bir yıl sonra görevli olarak benim de Bitlis’e yolum düşmüştür. Sonuç olarak 27.07.65 günü indiğim Bitlis’te, hemen düştüğüm bunalımdan göğsümün daraldığını hatırlarım ! Gerek şehrin harap-viran görünümü ve gerekse sosyal hayat hakkında hemen edindiğim ilk intibâ, o gün beni o hâle koymuştur. Nitekim bu aynı konuda hastâneye de gitmem gerekmiştir. İstanbul’da yetişmiş üstelik bekâr bir gencin, ücrâ bir Anadolu muhitinde karşılaşacağı bundan başka bir ortam olamazdı herhâlde. Neyse… 31.05.66 günü ise, Tatvan’da bindiğim trenle Oralara artık vedâ etmiş oluyordum. Mâmâfih, Bitlis daha sonra ne zaman ve hangi konuda önüme gelmiş olursa olsun, mutlakâ da ilgilenmişimdir. Aynen şimdi burada Bitlis konulu bir video aradığım gibi. Bugün ve bundan önce gördüğüm fotoğraf ve vidyolarla, William Saroyan ve o’nun sözü hep aklıma gelmiştir. Bugünkü Bitlis bir hayli gelişmiş ve değişmişmiş yâni. Şu vidyoyu seyrederken aklımdan geçen de bu husus olmuştur. Öte yandan ve gayri ihtiyâri Ora’dan bâzı kimlikler aklımdan geçmişlerdir. Meselâ Vâli Abdullah Âsım İğneciler’di, daha sonraysa o’nun yerine eski Ahlat Kaymakamı Celâl Güvenç atanmıştı. Antalya’dan tanıdığım Afyonlu İbrâhim Ildırar Meteoroloji Müdürüydü. İşyerim Bayındırlık Müdürüyse Maraşlı Memduh Ceren iken, Muâvin Ispartalı Muammer Ünal’dı. Dâiredeki en yakın arkadaşım ise bugünlerin ünlü iş adamı Ağrılı İbrâhim Çeçen oluyordu. Dâire dışı görevlilerden aklımda kalan biri, Tatvan Kaymakamı Erzincanlı Yavuz Selim Bıyıktay’dır. Dâire’den Bitlisliler’e gelince… Celâl Kayaoğlu, Medenî Günaydın, Medenî Yetişkin’i hatırlaya bilmişimdir. Bitlis halkından Âdilcevazlı Ahmet Çavuşoğlu (İl Encümeni üyesi), merkezden Orhan Çavuşoğlu (Philips bâyii), Orhan… (kaleye karşı beyaz eşyâ), Şirin Hatipoğlu (inş. mt.), Yâsin Barut (iş adamı), Emin Öztorun (bakkal), Nezir (kaldığım Nehir Oteli kâtibi). Bunların dışında kalıp Bitlisli olmayan epey de memurlar vardı ki, onları geçiyorum. Şu vidyo, beni almış ve altmış yıl geriye döndürüp işte bunları düşündürmüştür. Ne vardır ki, iyi de olmuştur doğrusu. Hâlen aynı şehirde (Edirne) yaşayarak tanıştığımız Enver Şengül’ün Bitlis’i, bu akşam bana işte bunları düşündürüp yazdırmıştır. Öte yandan… Bu kişilerden birkaçının ölümlerini esâsen ve bir şekilde duymuşumdur. Onlara ve ölümü tatmış diğerlerine rahmet, hayatta kalmış olanlaraysa sağlıklı ve uzun ömürler dilerim.
Bu hatırınızı bizlerle paylaştığınız için biz de çok teşekkür ederiz ayrıca Bitlis’in diğer ilçelerinin de videoları var onları da izleyebilirsiniz özellikle Tatvan
