Ümit Kurt ile Mert Kayhan'ın Tarih-i Ahval & Ahval-i Tarih serisinden bir sohbet.
Mustafa Reşat, İstanbul’da 24 Nisan 1915’te gerçekleştirilen Ermeni cemaatinin önde gelen figürlerinin tutuklanması ve tehcir edilmesi operasyonunda kilit rol oynar. Söz konusu kişilerin listesi Mimaroğlu’nun direktifleriyle hazırlanır ve gözaltına alınan Ermeni aydınların sorgularını bizatihi kendisi yapar. 1917-1918’de Çankırı ve Bolu Mutasarrıfı olan Mustafa Reşat, 1919’da tutuksuz olarak yargılanırken İngiliz yetkililer tarafından 10 Mart’ta tutuklanır ve daha sonra 31 Mayıs 1920’de Malta’ya götürülür. 9 Ekim 1922’de Malta’dan geri gönderilen son kafileyle İstanbul’a döner ve yeni kurulan Cumhuriyet'in bürokratik kadrolarında kendine yer bulur. 1934’te ise Şura-yı Devlet (Danıştay) Reisliğine kadar yükselir. Bu akşam, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e bürokraside kritik roller üstlenmiş bu bürokrata odaklanıyoruz.
Not: Tarih-i Ahval & Ahval-i Tarih serimizin yaratıcıları Ümit Kurt ve Mert Kayhan'ın bu konuşması daha önce Kış 2022 sezonumuzun programındaydı. Yapılan çekim, bir teknik aksaklık sonucu yayınlanamayınca, iki değerli konuşmacı bu sezon yeniden buluşarak, Ermeni soykırımı operasyonun bürokrasisini idare eden kilit isimlerden Mustafa Reşat Mimaroğlu'nu ve siyasi kariyerini yeniden tartışmayı kabul ettiler. Kendilerine teşekkür ediyoruz.
Ümit Kurt: ODTÜ’de lisans ve Sabancı’da yüksek lisans eğitiminin ardından 2016’da Clark Üniversitesi Tarih Bölümü’nde doktorasını tamamladı. Geç dönem Osmanlı ve Erken dönem Cumhuriyet tarihi, Ermeni Soykırımı, mikro/yerel tarih, modern Türk milliyetçiliği ve kolektif şiddet gibi konularda yerli ve uluslararası birçok dergi ve kitapta makaleleri yayımlandı. İletişim Yayınları’ndan “Türk’ün Büyük Biçare Irkı”: Türk Yurdu’nda Milliyetçiliğin Esasları (1911-1916), Kanunların Ruhu: Emval-i Metruke Kanunlarında Soykırımın İzini Sürmek (Taner Akçam ile birlikte) ve Antep 1915: Soykırım ve Failler kitapları yayımlandı. Kıyam ve Kıtal: Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Kolektif Şiddet (Tarih Vakfı Yurt Yayınları’ndan Güney Çeğin ile birlikte) ve Türkiye’de Tarih ve Tarihçilik: Kavramlar ve Pratikler (Heretik Yayınları’ndan Doğan Gürpınar ile birlikte) isimli kitapları derledi ve Ermeniceden Türkçeye ve İngilizceye kitaplar tercüme etti. 2016-2017’de Harvard Üniversitesi’ne bağlı Ortadoğu Çalışmaları Merkezi’nde doktora sonrası araştırmacı olarak bulundu. Halen The Van Leer Jerusalem Institute'a bağlı Polonsky Academy’de araştırmacı olarak çalışmakta ve Hebrew University of Jerusalem’de dersler vermektedir.
Mert Kayhan: Galatasaray Lisesi mezunu. Uluslararası İlişkiler lisans derecesini İstanbul Kültür Üniversitesi’nden, idari bilimler alanındaki yüksek lisans derecesini ise, Chevening bursuyla kabul edildiği London School of Economics and Political Science’dan almıştır. Akabinde, Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı, Demokratikleşme Programı’nda milliyetçilik, anayasal vatandaşlık, azınlık hakları, zorla yerinden edilme gibi konular üzerine çalışmalar yapmış, Türkiye’de Azınlık Hakları Sorunu: Vatandaşlık ve Demokrasi Eksenli Bir Yaklaşım (2006) kitabını derlemiştir (Derya Demirler ile birlikte). Londra Üniversitesi’nde başladığı doktora çalışmasını, Amsterdam Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde, Türkiye’de sivil-asker ilişkilerini zihniyet perspektifiyle değerlendirdiği teziyle tamamlamıştır. Pek çok makalesine ilaveten, Promoting Good Governance in the Security Sector: Principles and Challenges (2013) başlığıyla derlediği (Merijn Hartog ile) kitabı Hollanda’da yayımlanmıştır. Bahçeşehir Üniversitesi Yeni Medya Bölümü’nde yeni medya sosyolojisi, popüler kültür, toplumsal hareketler ve yeni medya konuları üzerine; Işık Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde ise, siyaset sosyolojisi, uluslararası güncel konular ve gene toplumsal hareketler üzerine dersler vermektedir. Tasarım ve sanatta demokratikleşme ve birarada çalışma pratikleri üzerine yoğunlaşan kümülatif’in kurucu üyesidir. Sürdürmekte olduğu Politik Psikoloji programı (F.B. Ekim ile) Daktilo1984 tarafından video ve podcast serisi olarak yayınlanmaktadır.
#İstanbulEdebiyatEvi #İlkbahar2022Sezonu #TarihKonuşmaları
21 апр 2022
