İnsagram: @gelecegedairseyler
Bir maddeye atık diyebilmemiz için onun kullanılmış, istenmeyen ve çevre için zarar oluşturan özelliklere sahip olması gerekir. Bunlar da organik ve inorganik olmak üzere iki farklı atık türüne ayrılırlar.
İnorganik atıklar; plastikler, piller, camlar ve metal kutular gibi biyolojik kaynaklı olmayan, çevreye ciddi zararlar verebilecek atıklardır. Bu gibi birçok atığın geri dönüşümü her ne kadar mümkün olsa da bu dönüşüm sürecinde kullanılan doğal kaynaklardan dolayı doğaya olan faydası ne yazık ki düşüktür. Atıklarınızı çöpe atmak yerine geri dönüşüme göndermeye devam edin tabi ki de ancak bu konuda ki en değerli çabanın daha az atık çıkarmak olduğunu da unutmayın.
Organik atıklar ise bitki ve hayvan kaynaklı atıklara verilen isimlerdir. Bunlara meyve ve sebze artıkları, işlenmemiş kâğıtlar, yumurta kabukları gibi atıkları örnek verebiliriz. Bu atıklar inorganik atıklar gibi değil, tamamen doğaya geri kazandırılabilir ve herhangi bir kaynak kullanımına gerek duymadan kolayca bertaraf edilebilirler. Elbette atık sahalarına göndermediğiniz takdirde!
Diğer çöplerle birlikte gönderdiğimiz organik atıklar, atık sahalarının %35’ini oluşturur ve bu atıklar yapılarındaki oksijen eksikliğinden dolayı anaerobik ayrışma sürecinden geçerler. Bu da metan gazı salınımını arttırır. İnanması zor olsa da metan gazı, karbondioksitten tam 20 kat daha güçlü bir sera gazı etkisine sahiptir.
Neyse ki atık sahaları organik atıklar için yolun sonu olmak zorunda değil. İklim değişikliği ile mücadelede önemli bir alternatif olabilecek, bize atık üretimini azaltması yanı sıra birçok avantaj sunacak çevre dostu bir çözüm yolu için doğanın en basit çözümlerinden birini ödünç alabiliriz: Kompostlama. Bu yöntemle evlerimizin balkonlarında ya da arka bahçemizde organik atık kompostlayarak her yıl bir evden yaklaşık 250 kg organik atık azaltılabilir.
Kompostlama işlemini evlerimizde kolayca gerçekleştirebilmemiz için, Japonların tüm gıda atıklarını değerlendirdikleri bir kompost türü olan Bokashi kompostunu uygulayabiliriz. Türkçe karşılığı “fermente olmuş organik madde” olan bu işlemi; Hava almadan gerçekleşen, organik materyalleri zengin bir toprağa geri dönüştürmenin kontrollü, hızlandırılmış bir süreci olarak tanımlayabiliriz.
Evde kompost yapımından bahsetmeden önce size bunun faydalarından bahsetmek istiyorum.
Öncelikle şunu söylemem gerek ki günümüz dünyasında atıkların değerlendirilmesi önemli bir ilkedir. Alacağınız bireysel önlemlerle çevresel yıkımın önünü kesebilir ve çevresel sürdürülebilirliği sağlayabilir, bu sayede bugünü düzeltmekle kalmayıp gelecek nesillere temiz ve sağlıklı bir çevre bırakabilirsiniz. Bu noktada Bokashi Kompostu bu sürdürülebilirliğin yanında birçok avantajı ile birlikte önümüzde duruyor.
Organik atıkları değerlendirmenin yanında kompostunuzu toprağa gömerek toprağı mineralce zenginleştirir, onu havalandırır ve içerdiği toksinleri etkisiz hale getirebilirsiniz. Kompostun toprakla buluştuğu bölgeye ekeceğiniz herhangi bir fidan veya tohumdan alacağınız verim oldukça yüksektir. Elinizde organik bir gübre olur ve bunu ister bahçenizde ister saksılarınızda kullanarak çiçeklerinizi şımartabilir, iyileştirebilir ve en önemlisi 100 yıl önce büyük ninelerimizin bahçelerinde yetiştirdiği lezzetli ve besin değeri müthiş derecede yüksek meyve ve sebzeler üretebilirsiniz.
Bir diğer çok önemli faydası da kompostlama işlemi süresince elde edeceğiniz kompostun suyu ile yapabileceklerinizin neredeyse sınırı yok. Bu sebeple bu suya “altın sıvı” denilmektedir ve 20 lt’lik bir kompost kovasından yaklaşık 5 lt altın sıvı üretmeniz mümkün. Bu sıvı sirke gibi keskin olduğundan 100 kat seyrelterek bitkileriniz için bol miktarda sıvı bir gübre elde etmiş olursunuz. Kompost suyunuzla bitkilerinizi zararlı böceklerden koruyabilir, gelişimini hızlandırabilir aynı zamanda yabani otları öldürmek için de kullanabilirsiniz. Bunların yanında evde koku gelen gider borularına bu suyu dökerseniz ortama faydalı bakteriler sunacağınızdan tüm kokuyu gidermiş olursunuz. Bunu hayvanların bulunduğu kapalı alanlarda ki kötü kokular için de uygulayabilirsiniz. Lavabo ve tuvalet giderlerinde temizleyici madde olarak harika işler çıkardığını da bilmenizde fayda var.
4 сен 2024
