💪 *DESTEKÇİLERİMİZE KATILIN:* Evrim Ağacı'nın Türkiye'deki bilim anlatıcılığı çalışmaları, _yalnızca_ okurları ve izleyenleri tarafından maddi olarak desteklenmektedir. Bu destekler olmaksızın çalışmalarımızı sürdürmemiz mümkün değildir. Eğer yaptıklarımızı faydalı buluyorsanız ve daha fazlasını yapmamıza katkı sağlamak isterseniz, destekçilerimiz arasına katılabilirsiniz (önem/fayda sırasına göre dizilmiştir; ancak size en kolay/faydalı gelenle destek olabilirsiniz): 📌 Kreosus ($): kreosus.com/evrimagaci2 📌 Patreon ($): www.patreon.com/evrimagaci 📌 Kreosus (₺): kreosus.com/evrimagaci 📌 RU-vid Katıl (₺): ru-vid.comjoin 📌 Kriptopara, Diğer Yöntemler (IBAN) ve "Neden Destek İstiyoruz" Metnimiz: evrimagaci.org/destekol Yanımızda duran harika insanlar arasına katılmayı seçtiğiniz için çok teşekkürler! ❤
Ben bunu kendime kendime düşünmüştüm, tam olarak cevap aradığım soru neydi hatırlamıyorum ama düşündüğüm şey şuydu: herhangi birşey sabit olabilir mi? Sorduğum ilk soru neye göre oldu. Herhangi bir maddeyi diyelim ki uzayda boşluğa bıraktık yani hiçbir çekim kuveti olmayan bir ortama koyduk ama biz onu koyduğumuz zaman o ivmesine devam eder eğer onu sabitlemek için her yerine itici motorlar koyup hepsini aynı anda ateşlersek sabit olur mu diye düşündüm. Olmazdı çünkü her yerinde eşit bir kuvet olsa bile yine de ivmesine devam edecektir. Peki herhangi bir şeyi uzay da sabit kılmak mümkün mü? Bence yine hayır çünkü bunu yapmak için önce sabit bir nokta lazım çünkü sabit olmayan bir şeyi referans alırsak , nesne ne kadar sabit görünürse görünsün o referans noktasına göre sabittir ama referans noktasının kendisi sabit değilken o nesneyide sabit kabul edemeyiz. Vardığım sonuç evrende hiç birşeyin sabit olmadığı ve olamayacağı. 😌
Göreli bile olsa ışık hızını aşılabileceğine inanmıyorum. Yoksa yıldızları göremezdik. Bilgi iletimi konusunda ise devreye bir kütle girmeiğinden dolayı, kuantum ve birbirine bağlılık ilkesi (adı aklıma gelmedi) anında evrenin her yerine iletim mümkün.
Peki tüm bu muazzam denge ve muazzam büyüklükler gerçekten bilinçsiz bir şekilde olmuş olabilir mi? Amaçsız, rastgele, birdenbire... Ve bizde bu anlamsız ve amaçsız bir oluşumun hayat gayesi olmadan yaşayan bireyleri miyiz? Yani gerçekten burda boşu boşuna mı varız, amacımız bir süre varolup ölmek mi...
Ders çalışıyordum daha iyi anlarım diye buraya geldim keşke okulda sizin gibi işlenebilse dersler.. eğitim sisteminin cidden değişmesi gerekiyor. Bahsettiğiniz evrenin başlangıcından kalan radyoaktif dalgaları ve kızıla kaymayı bile o kadar yüzeysel ve içi boş ezbere dayalı işleniyor ki.. doktor olmak istesem de insanın fizikçi olası geliyor böyle kişilerden izleyince. Sizi çok tebrik ediyorum.🙏
Okullarda öğretilmeyen çoğu şeyi bize Barış Özcan ile birlikte anlattığınız için teşekkürler siz iki kanal olarak belki de geleceğin bilim adamlarını geliştiriyorsunuz size Sonsuz teşekkürlerimi sunmak istiyorum İyiki varsınız ❤
Aslında okullarda hareket konusu öğretiliyor fakat formülsel olarak, problem çözme amaçlı. Tabii hepsinden önce mantığını kavramak gerekiyor bu şekilde
Barış Özcanın asıl mesleği Türkçe öğretmenllği ve bilimsel konuları magazin tarzda anlatıyor, Çağrının mesleği direk fizik bilimi bu yüzden direk bilimin içinden gelen anlatım tarzı var. Zaten ikisinin yaptığı yayın da aynı tarzda değil. İkisinide izliyorum.
Hocaların hatası sadece ders odaklı anlatmasıdır. Bir tane örnek veriyorlar geçiyorlar. Biz bu videoyu anlıyorsak,ders videolarını anlamıyorsak bence sorun bizde değil öğretmenlerdeymiş.
İnanılmaz güzellikte bir video olmuş. "Yeterince uzaktaki bir galaksiyi referans alırsanız, ışık hızından bile daha hızlı uzaklaşırsınız. Orada gelişen bir medeniyetten asla haberimiz olmaz" dediğiniz kısımda inanılmaz bir yalnızlık hissi çöktü yüreğime😕
Bir insanın yaşayabileceği en güzel duygulardan biri kuşkusuz aydınlanma hissidir ve bu kanal bize hemen hemen her hafta bu duyguyu tattırıyor. Teşekkürler Evrim Ağacı :)
@Furkan Al Bizim etrafı görüşümüz ve etrafın bizi görüşüne bağlı olarak değişkenlik gösterir diye düşünüyorum. Hareket göreceli bir kavram üstelik zaman da işin içine giriyor. Hareket esnasında bizim için geçen zaman saniyelerle sınırlı kalırken etrafımızdaki zamanın akışı günleri geçebilirdi, ki tam ışık hızına ulaşıldığında zamanın bir önemi de kalmayacaktı artık. Fakat bütün bunlara rağmen ışık hızında göremeyiz bu yüzden tam olarak tutarlı bir çıkarım yapamayız bence. Üstelik ışık hızından daha hızlısını görmemiz daha doğrusu daha hızlı hareket etmemiz de imkansızdır
@Furkan Al Ha sen bizim ışık hızında hareket etmemizden bahsetmiyorsan eğer farklı tabii. Işık kütlesiz diye biliyorum mesela. Bizim elimizde olan sınırlı enerji ve kütlemizle bu mümkün değil gibi gözüküyor ya da illa foton olmamız gerekiyor gibi bunun için.. Fakat bilgilerim eksiksiz olmadığı için tam olarak konuya hakim değilim. Bu arada bahsettiğin konuşma dikkatimi çekti bulursam eğer ben de dinlerim, teşekkürler
@Furkan Al Demek istediğini anladım yine de düşünüyorum acaba nasıl olabilir diye. Cyborg falan olursak ilginç bir deneyim olur 😁 Bilmiyorum belki de aynı görmeye devam ederdik etrafı..
@@evrimagaci küçük naçizane fikirim var aydınlatırsanız sevinirim. Eğer biz kendi gezegenimiz . Güneş ve galaksimizin hızını kattigimizda diğer galaksilere göre ışık hızından çok daha hızlı hareket ediyorsak . Belli bir sınırdan ötesini goremeyecegimize göre hiç bir zaman bu evrenin sonsuz olma ihtimalini curutmuyor demi. Biz o zaman neden uzakteki galaksilere bakıp evrenin yaşını hesaplıyoruz .Bazı ışıklar bize hiç bir zaman ulasamiyacksa.not Evrenin sonsuz olduğuna inaniyorum..
4 yıldır hiçbir videonuzu kaçırmadım ama ilk defa yorum yapıyorum. Harikasınız. Belki biz sadece keyifli bir video izlemek için açıyoruz ama mutlaka ilham kaynağı olduğunuz daha genç arkadaşlar vardır. Bu yüzden umarım birgün maddi bir destekle siz ve sizin gibi oluşumlara destek olabilirim. Her şey için teşekkürler.
Vay arkadaş resmen sunumuna aşık oldum ufkun sınırlarını zorlayan olay teoride ve pratikte sonsuza dek varlığından haber olamayacağımız olaylar silsilesi. evrenin genişlemesi en hızlı olay bir nevi herseyi birbirinden uzaklaştırarak kendi sonunu getirmeye doğru gidiyoruz tüm enerjinin sonsuza kadar bittiği bir sona.
Anlatım, görsel öğeler, fon müzik ve edinilen bilgiler harika. Türkçe bir kaynaktan bu üst düzey bilgileri belgelere dayandırarak anlatmak ve öğrenmek gerçekten müthiş bir şey.
Gerçekten de evrenin emekleme dönemine tanıklık ediyoruz... Keşke bizim tarafımızdan bir daha gerçekleşemeyecek olan bu tanıklığımız tüm insanlığın eşit, adil, huzurlu ve mutlu bir hayat sürdüğü bir toplumsal sistemde gerçekleşiyor olsaydı!
Bu adamı izledikce hayata bakış açım git gide değişiyor… çok başarılı birisi uzun zamandır izlemekteyim sayılı kişilerdensiniz, başka bir söyleyişle parmakla gösterilcek bir adamsın kral helal olsun (you tube üzerinde sayılı kişilerden tabi yanlış anlaşılmasın 🙃)
Buraya gelip böyle videolar izliyorum. İnsanoğlu olarak ne kadar ilerlemiş diyorum . Bu kadar bilgi birikimimiz var. Çok zeki varlıklarız. Sonra videodan çıkıyorum başka videolara bakıyorum yada reel hayata dönüyorum ve hayvanlardan bile daha işlevsiz insanları ve hatta devlet başkanlarını görüyorum ve Bi yandan da ne kadar geri kalmışız diyorum. İnsanoğlunun bir kısmı çok ileride bir kismida çok geride ilerliyor hatta bazıları geriye ilerliyor. Çok tuhafız . Üstün bir medeniyet olacağımızı uzun yüzyıllar boyunca hiç sanmıyorum. Savaşı bırakıp ,dünya ve insanlık için bütün ülkelerin, milletlerin ayni fikir altında toplanıp, teknoloji ve bilime dayalı bir politika kararı almadan hızlı ilerlememiz mümkün değil. Düşünsenize bütün dünyanın silah savaş oyunlarinj bırakıp sadece bilime yöneldiğini... 10 yılda 300-500 yıl ileri gideriz . Neyse biz ilkel olarak ölelim. Yapacak birsey yok. Bizden çok sonrakiler kim bilir neler görecekler
ama onlardan hızlı olman için onlardan çooooooook önde olman gerekir ışık hızında uzaklaşıyor gibi görünebilesin fakat bu kurallara aykırı değil mi o yüzden bu her ne kadar komik bir yorum olsa da bunu yapamazsın yapsan da kazanamazsın(evrensel 100 metre koşu yarışının varlığı konusuna hiç değinmedim öyle bir şey varmış gibi cevapladım)
Abicim, sen her konuya hakimsin.Sayende bilgi sahibi oluyoruz.Anlatım tarzında güzel, insan hiç sıkılmadan videolarını sonuna kadar izliyor. Teşekkür ederim,çok yaşa.
Çok güzel bir video olmuş. Emekleriniz için teşekkür ediyorum. Bir ara ınsanların yarattığı zaman algısı ile evrenin kendi zaman algısını da anlatabilir mısınız? Yani bize gore 13.8 milyar yıl olan evrenin yaşı aslında çok kısa bir zaman aralığı. Eğer zamana bir isim koymasaydık bunu nasıl anlatabilirdik?
Videonun sonunda buna değiniyoruz biraz. :) Bunu kısa formatta da paylaşacağız yakında. O bile yeterli aslında. Evren'in bir şeyler üretmeye devam edebileceği süre ("ömrü"), şu anki yaşından 7'nin yanına 149 tane sıfır koyarsanız elde edeceğiniz sayı kat fazla. Buradan: www.wolframalpha.com/input/?i=10%5E160+%2F+13820000000
Harika anlatım, ağzınıza sağlık. Hemen ardından quantum fiziği ve onun lokalite açıklaması/yorumu/etkisi üzerine de bunun kadar basit ve biz sıradan insanların anlayabileceği bir video yaparsanız eminim pek çok izleyeninizi büyük kafa karışıklığından kurtarmış olursunuz. Sevgiler, selamlar.
Bilgi paylaşıldıkça, insana bir değer kattığı ölçüde değerlidir ve her bilgi özünde potansiyel olarak yanlışlanabilir de olmalı ki o zaman hakikate giden yolun taşları döşenebilsin.
Öyle bir sistem yapılmışki sen gelip buna kendi kendine harkia ve düzenekli bir hal aldı de görünen şeyler bile insanın tüylerini ürpertiyor devam et öyle .
Anlatım tarzın mükemmel...kolay anlamamızı sağlıyor..bu bilgilerle evde,işlerinde arkadaş ortamında çok güzel hava da atıyorum 😂😂 teşekkür ederim kardeşim..
Paylaşımın için çok teşekkür ederim. Bizim kuşakta Babalar, çocuklarına Ansiklopedi hediye ederdi. Bense sizin emek vererek hazırladığınız videolarınız çocuğuma armağan ediyorum. Tekrar teşekkürler.
@@acercorparation9724 bu konuda haklısın belki çok çok çok uzakta bu kadar yakında değil başka bir medeniyet aşırı derecede bilimde ilerlemiştir ve buraları keşfetmeye gelebilme ihtimali var sonuç olarak teknolojilerini bilmiyoruz ve bu da bir ihtimal
Brian Cox'un sunduğu, wonders of the universe idi galiba adı da, bir belgeselde bahsettiğiniz konu detaylıca anlatılıyor. Belki bir göz atmak istersiniz.
Kimya, fizik ışık hızı,Uzay zaman, yer çekimi vb. Bunların hepsine merak saliyorum böyle evrim ağacı videoları izliyorum ama bazı şeyleri anlamıyorum ama illa kafamda birşeyler kalıyor sonra o kafamda kalan bilgileri ben genişletip düşünüyorum daha sonra daha iyi anlıyorum kendi kendime hayaller kuruyorum
öyrendiyim bir çok şey için size minnetdarım. butçem yetse size gönülden destekte bulunurdum. başarılarınızın devamini diliyorum... Azərbaycandan salamlar ))
Şimdi biz hiç bir zaman tip 6 bir medeniyet olamiyacakmıyız.Evrenin bazı bölgelerine hiç ulaşamayacak mıyız? Yada eski çağlarda olduğu gibi bunları idrak mı edemiyoruz?
@@bekirkaratas1864 sonra yine aybı ley olup yine medeniyet olarak daha yeniyken yeniden mi kendimizi yok edicez belki bazı belirli durumlarda bixim gibi medeniyetler kendine her zaman yok ediyordur
@@wardonx887 fikir bana ait değil bunu belirteyim şimdi dinazorlar varken maymunu kim sallar dimi ama meteorlar başta olmak üzre birçok sebepten dolayi yok oldular ve sahne bize kaldı. Şu anki dünyanın gidişini (plastik küresel ısınma gelir eşitsizliği v.b)göz önüne alırsak en iyi ihtimalle 200 yıl içersinde dünya sahnesinden silinicez vahşi hayvanların önemli kısmı zaten yok oldu ve yok olmaya devam ediyor evciller ise biz giderken peşimizden hızlıca gelecek geriye kalan hayvanlar arasında hem dayanıklı hem yeterince büyüyebilcek sadece fare kalıyor. (Benim istegim ise milyon yıllarca oluşmuş canlı çeşitliligi yok olmadan önce biz yok olalım)
O kadar organize bir fikir/olgu zinciri kuruyorsunuz ki, hayran olmamak elde değil. Bu arada, cehaletime hayret edebilirsiniz ama, bunca yıl hiçbir yerde karşıma çıkmayan bir bilgiyi de edindim sayenizde: Güneşin yörüngesi zikredilir de bu yörüngenin ne olduğu, güneşin nerede tur attığı hiç belirtilmez. Sayenizde öğrendim.
He yaa.. bazen kendimi bin yıl öncesinde yaşamış biri olarak hayal ediyorum. Eğer şimdiyi göremeseydim üzülürdüm :'l şu anda ise bilim ve insanlık o kadar hızlı gelişiyor ki.. sadece 200 yıl sonrasında bile tahmin edemeyeceğimiz noktalara evrilecek. Ve buna şahit olamamak,olamayacak olmak benim de canımı sıkıyor :')
Evren daha yeni doğdu ve biz emekle dönemlerine denk geldik... Maksimum 100 yıl yaşayan insanoğlu için ne büyük bir kayıp, hiçbir şeyi deneyim edemeden ölüp gitmekten daha acı hiçbir şey yok.
Anlatım şeklinize hayranım. Herkesin anlayacağı bir tarzki kimse itiraz edemiyor . İyiki varsınız sizin sayenizde onlarca yılda edinilecek bilgilere ulaşıyor olmak harika. Elimde olsa okullarda videolarınızı ders olarak izletirdim. Mükemmel siniz.
Yıllardır lisede bağıl hız dersini öğrenirken merak ettiğim bişey vardı o da şuydu.Madem hız birbirine referans alınarak ölçülüyor o zaman birbirine ışık hızında yaklaşan iki cisim birbirlerini ışıktan daha hızlı görebilir mi diye merak ederdim ve yıllar sonra bu videoyu görünce aydınlanmış oldum.Yaptığınız bideo için teşekkür ederim
şıktan hızlı görmek diye birşey olmaz.... diyelim ki sen duruyorsun ve sana ışık hızıyla yaklaşan bir ışık kaynağı var....aradaki mesafeye bağlı olarak sana belli bir sürede (mesela 100 sn de) ulaşacak ve sen bunu cisim olarak görmeye başlayacaksın...şimdi ikinci duruma bakalım...aynı cisim sana yaklaşırken sende o cisme karşı ışık hızında yaklaşıyorsan o zaman 100 sn de değil 50 sn. de görmeye başlarsın....hepsi bu....
Çok güzel bir video olmuş ama bizi sınırlayan ışık hızından daha hızlı uzaklaşan uzay zamanın ölçüsü huble küresi değil parçacık ufku diye biliyorum ve oda genişlemekte, bu yüzden sonsuzluk biraz fazla kesin bir ifade gibi geldi. Bu konuya Veritasium kanalı 'Misconceptions About the Universe' videosunda değiniyordu.
Bizden ışık hızından hızlı uzaklaşan galaksilerden bize doğru yola çıkan ışık bize doğru yol kat edemez. Işık hızı sabit olsada uzay zamanın kendisi genişlediğinden dolayı yeterince uzaktaki bir gözlemciye göre ışık ondan uzaklaşıyordur, istenen noktaya varamaz. Fakat bahsedilen videoya baktım ve bizim etrafmızdaki huble küreside genişlediğinden dolayı ışık hızından daha az hızla uzaklaşan ışık (bilgi) genişlemekte olan huble küresine nihayetinde yakalanacağı için ışık bize doğru haraket etmeye başlar, doğrusu güzel bir tespit. Yani uzak galaksilerdeki yaşam türlerini görebilme umudumuz hala var. Cidden çok güzel video olmuş Evrim Ağacı. Ellerine sağlık.
Bir video konusu söylemek istiyorum; Bütün insanlar Dünya'nın bir yerinde toplansa Dünya'nın hızı değişir mi ya da sürtünme kuvveti oluştursak Dünya farklı bir yere doğru döner mi Lütfen böyle bir video gelsin.
Bu da hiç bir zaman o yeteri kadar uzak galaksiyi referans alamayacağımızı gösterir ki ışık hızından hızlı hareket ettiği için varlığından bile haberimiz olmayan bir galaksiyi referans almış oluruz...
Güzel video her zamanki gibi, emeğinize sağlık. Benim merak ettiğim bir konu var, sanırım bu konuda detaylı bir video görmedim. Biz ne kadar küçüksek, büyük çaptaki şeyler o kadar yavaş hareket ediyor gibi oluyor, değil mi? Mesela aslında yıldız ve gezegenlere, onların yanında atom kadar küçük kalacağı evren üstü devasa bir varlık baksa belki de atom etrafındaki elektronlar kadar hızlı hareket ettiğini görecek her şeyin. Benzer şekilde, atom veya quantum seviyesinde bazı canlılar, yıldızlara bakar gibi teleskopla yukarıya baksalar belki de o elektronların gezegenler kadar yavaş hareket ettiklerini görecekler. Bu da zamanın göreliliği ilgili bir şeydi sanırım, böyle bir şeyi bir ara görmüştüm ama siz bu konuya basit ve güzel anlatımınızla açıklık getirirseniz harika olur :)
O zaman devasa varlık da herşeyden büyük olduğuna göre o gezegenlerden de yavaş hareket edecektir. Büyüklük mantığına göre. Ama hem büyük hem hızlı olursa gezegenleri farklı görebilir.
yıllar önce izlediğim bir videoda zamanda yolculuk ihtimali , tam da bu evrende yaptığımız devasa yer değiştirmeler yüzünden yapılamaz diye bahsediyordu🤔 mantıklı geldi bana da zaten mümkün olsa da zamanda yolculuk fikrini test edebilmek için çok çok çok çok çok büyük enerji gerektirdi ve pahalıya çıkardı elektrik faturasını düşünemiyorum şimdi bile yüksek zaten neyse güzel video hocam eline emeğine sağlık :)
Zaman dediğimiz şey sadece bir yan ürün sadece, iki olayın kıyaslanması sonucu bu farklılığın ölçüm değeridir. Bağımsız bir değişken değildir, kısacası zaman yoktur, aslında birbirinden farklı olaylar oluşumlar vardır. Işık hızı limitine yakın hızlara ulaşmak, çok büyük kütlelerin kütle merkezine yaklaşmak, çok büyük basınç kuvveti altında bulunmak ve çok düşük sıcaklık değerlerine maruz kalmak fiziksel ve kimyasal olayları çok bariz şekilde etkilediği ve değiştirdiği hatta olay ve oluşumları durdurduğu için onlar için zaman durmuş diyoruz ya da yavaşlamış diyoruz, o sistemler için. Ama esasında bu oluşumlar yavaşlıyor ya da duruyor.
Çağrı bey, Evrenin potansiyel yaşı 10^106 ışık yılı olacağı nasıl hesaplandı? Bunu internetten rastlayamadım. İlerleyen videonuzda buna da bir değinir misiniz✊🏻
Benim bildiğime göre bu evrenin maximum entropiye ulaşacağı ve öleceği süreyi gösteriyor. Bu süre sonunde tüm yıldızlar tüm enerjilerini tüketmiş olacak, evrende enerji akışı duracak, evrenin sıcaklığı mutlak sıfır noktasına ulaşacak ve evren ölmüş olacak.
Harika işler çıkarıyorsunuz. RU-vid sadece sizi izlemek için giriyorum desem yalan olmaz. Sıklıkla beynim patlayacak gibi hissetsemde zevk alarak izliyor ve videonun sonu geldiği için üzülüyorum. Nerede yaşadığınızı bilmiyorum ama sizi yakından tanımayı, birşeyler içerken canlı olarak dinlemeyi, aklıma gelen soruları sormayı çok isterdim. Bu arada ben Ankara'dayım. Bu başarı ve bilgi aktarımı kesinlikle devam etmeli. Tekrar ama tekrar tebrik ve teşekkür ederim.
Dünya'daki bir gözlemcinin gördüğü gözlemlenebilir evrenin "sınırları" aslında evrenin hızlanarak genişlemesinden kaynaklı, Dünya'dan yeterince uzakta olduğu için bizden ışık hızından daha hızlı uzaklaşan noktalara kadar. Bu baloncuğun dışına sonsuza kadar erişemeyeceğiz (herhangi bir bilgi alışverişi yapamayacağız). Bence en ilginç taraflarından biri de bazı galaksilerin sadece çok eski hallerini görebilecek olup günümüzdeki hallerini asla göremeyecek olmamız. Karşılıklı uzaklaştıkça bir noktadan sonra evrenin genişlemesinden kaynaklı uzaklaşma ışık hızını geçiyor (bazı galaksiler için geçti bazıları için de geçecek) ve yalnızca bu galaksinin bize göre ışık hızını geçmeden önceki halini görebileceğiz. Zamanla ışığı kızıla kayıp kaybolacak. Böyle düşününce bu konsept karadeliğe düşen bir cismi gözlemlemeye benziyor. Olay ufkunu geçtikten sonra cisimden gelen hiçbir ışık karadeliğin devasa kütleçekimi nedeniyle dışarı çıkamadığı için ve cisim için zaman ciddi anlamda yavaşladığı için asla düşüşünü göremiyoruz ve ışığı zamanla kızıla kayıyor. Bir nevi çevremizi saran devasa bir olay ufku var ve bu sefer bunun dışını göremiyoruz. Çok güzel bir video olmuş, basit örneklerden yola çıkıp Newton fiziğinden göreliliğe geçişi ve birçok ölçekte dünyalılar olarak göreli hızlarımızı anlattınız. Eveim Ağacı ekibi olarak emeğinize sağlık.
Böylesine devasa kütleleri belli bir istikamete doğru iten bişey mi var . Zamanı oluşturan nedir ? Gözle görünen ne varsa yapıtaşına kadar inceleyebiliyoruz da zamanın yapıtaşını neden bilemiyoruz . Varılan herşey algımızla mı sınırlı. Herşey beynimizde mi bitiyor. Algımız dışında bir gerçeklik var mı ne olursa olsun ışığının bize şuanda ulaştığı nesnelerin ötesinde hiç ulaşamayacak olan bölgeyi sınır kabul edersek bunun yarıçapı kaç ışık yılı olur? Ve son olarak karadelik. Acaba karadelikler o bahsettiğim sınırların eşiği midir ?
@@kraliyetailesi4680 Çok güzel ve sorgulayıcı sorular sormuşsunuz. Ben herhangi bir alanda uzman değilim, sadece bu bir bilim meraklısıyım. Zamanı tanımlamak çok kolay değil ama zamanın büyük patlamayla birlikte başladığını söyleyebiliriz. Bunun "öncesini" sormak anlamsız çünkü öncesinde bildiğimiz zaman ve uzay yok. Var olan her şeyin algımızla sınırlı olduğunu düşünmüyorum. Tarih boyunca milyarlarca farklı insan yaşamış, eski çağlarda her şeyi algılayıp anlamlandırmasalar da tüm fizik kuralları aynı şekilde işlediğine göre insan bilinciyle gerçekliğin bir bağlantısı olduğunu düşünmüyorum. Gözle görülen veya görülmeyen her şeyin yapı taşlarını oluşturan kuantum boyutlara indiğimizde işler karışıyor. Her şeyi kesinlikle değil, olasılıkla tahmin edebiliyoruz. Evrim Ağacı'nın kuantum fiziğiyle ilgili videolarını izlemenizi öneririm, çok ilginç konulara değiniyor. Zamanın yapı taşlarından oluştuğu düşünülmüyor, genel olarak olayların geçmişten geleceğe doğru süren değişimi olarak açıklanıyor. Zamanın dördüncü boyut olarak anlatılmasının sebebi de üç boyutlu uzayda olayları anlamlandırmamızı sağlaması, geçmişle geleceği algılamamıza yardım etmesi. Gözlemlenebilir evrenin yarıçapının 46.5 milyar ışık yılı olduğu tahmin ediliyor. Bu tahmin edebileceğimizden çok daha büyük bir mesafe. Dev kütleli sistemler olan galaksilerin birbirlerinden uzaklaşmalarının sebebi de videoda bahsedildiği üzere evrenin genişlemesi. Evren bir balon gibi şişmiyor, uzaydaki her noktadan sürekli daha fazla uzay oluşuyor gibi düşünebiliriz. Birbirine kütleçekimiyle bağlı olabilecek kadar yakın sistemler, yıldızlar, güneş sistemi, insanlar, gezegenler, galaksiler, yakın galaksilerin oluşturduğu galaksi kümeleri bu genişlemeden etkilenmiyor, ama aralarında devasa mesafeler bulunan uzak sistemler için uzayın genişlemesi zamanla arayı ciddi ölçüde açıyor. Evrenin genişlemesiyle ilgili bir diğer ilginç bilgi de şu: Herhangi iki sistem birbirlerinden ne kadar uzaksa birbirlerinden o kadar hızlı uzaklaşıyorlar. Uzayın kendisinin genişlemesiyle ilgili bir hız limiti yok, yalnızca uzayda hareket eden cisimler için hız limiti var, bildiğimiz ışık hızı. Bu nedenle genişlemeden kaynaklı göreli hızlar ışık hızını geçebiliyor. Kara deliklerle gelecek olursak devasa kütleli cisimlerin küçük bir boyuta çökmesiyle oluşuyorlar, merkezlerinde teorik olarak sonsuz yoğunluklu ve sıfır hacimli bir tekillik (singularity) var. Kütleçekimi etkileri o kadar büyük ki ışık bile geri kaçamıyor, o yüzden bu cisimleri "kara" olarak tanımlıyoruz. Olay ufkunun ardındaki hiçbir bilgi dışarı çıkamıyor. Bütün bunlar hakkındaki araştırmalar ve çalışmalar sürekli olarak devam ediyor. Kendi bilgilerim dahilinde anlatabildiğim kadar anlatmaya çalıştım, yardımcı olabildiysem ne mutlu... Eğer değindiklerim arasında yanlış veya eksik bir şey gözünüze çarparsa lütfen yazın.
Aydınlatma için teşekkürler :). Bir soru takıldı kafama ışık hızından daha hızlı hareket etme ihtimalimiz varsa sonsuz kütle ve sonsuz enerjiye ulaşmış olma durumunu nasıl açıklarsınız teşekkürler.
13:50 İki cisim birbirinden ışık hızından dah yüksek bir hızla uzaklaşıyor. Bu iki cisim Büyük Patlama'dan kızsa süre sonra birbirlerina yakındılar. Ve ivmeleri henüz birbirlerine göre hızlarını ışık hızından daha yüksek bir hıza ulaştırmamıştı. Şu anda bu cisimlerden birinden çııkan ışık diğerine ulaşamaz diyorsunuz. Peki cisimler birbirinde daha yakınken ve hızları da düşükken birinden çıkan ışık diğer cismi geçip de uzayda ilerlemeye başlarsa, bu cisimlerden birinin o ışıkları yakalama ihtimali var demek oluyor. Teknik olarak o ışıkları yakalamak, ondan önce çıkan ışıklara da ulaşabilmek demek. Yani o cisim kendisi görür.
Evet o cismin fotonları ilk başta bizi geçmiş oluyor ama biz de o fotonu referans sistemi alırsak o fotona göre daha yavaş kalıyoruz yani yine o fotonu yakalayamayız diye düşünüyorum.
Işık hızı mantığına göre düşününce doğru gibi gelebilir. Ancak o ışık cismi geçmez sadece iki cisim arasında ulaşılabilir halde oluyor. Şöyle bir fark olur tıpkı bizim güneşin aslında 8 dakika öncesini gördüğümüz gibi. Malum güneş ışınları 8 dk da gelir bize. Cisimler birbirinden uzaklaştıkça birbirlerinin daha önceki halini o anda görürler. Işık hızından daha hızlı uzaklaşıp bağlantısı kopsa bile bunu daha sonra fatkeder.
Evrim ağacı kanılı ile tanıştığım için çok memnunum çok eğlenceli ve bilgilendirici videolarla her gün bilgilendiriliyoruz ve öğreniyoruz başarılarının devamını diliyorum Evrim ağacı !!
sevgili çağrı kardeşim seni gerçekten severek izliyorum inan okul dönemlerimizde bize dersler bu şekilde anlatılsaydı inanıyorum ki çok farklı yerlerde olabilirdik sana sonsuz teşekkirlerimi sunuyorum..şu anda eve geçmekteyim çok acıktım aklıma geldi sahi biz neden acıkıyoruz adlı bir videoda çekersen çok memnun olurum şimdiden teşekkür ederim
Bu hızda hareket edip neden hissetmediğimize, videonun başında gelicez diyorsunuz ama bu konuya değinmediniz video içerisinde. Birde video harika olmuş emeğinize sağlık.
görür müsün bilmiyorum ama yaptığın bütün videoların gerçekten çığır açıcı . her yeni videonu izlediğimde bambaşka bir bakış açısı ile yaklaşıyorum olaylara. çok iyisin böyle devam et ve bizi bu bilgilerinden mahrum bırakma :) seviliyorsun
İlk defa bukadar net, nasıl olupta uzak galaksilerin ışıklarının bize neden ulaşmadıgını anladım, teşekkürler, benim kafamı kurcalayan, cevabınıda bulamadığım bir soruydu.
Çağrı hocam videolarınız gerçekten insanın ufkunu açıyor bazı arkadaşlarımıza geri dönüş yapıyorsunuz bazılarını göremiyorsunuz herhalde hocam benim sorum şudur hocam herhangi bir memeli türü gerekli evrimsel süreçten geçtikten tüm gereken özellikler tamamlandıktan sonra insan kadar zeki olabilir mi veya neden o kadar memeli hayvan grubu varken sadece insan böyle bir evrimsel süreçten geçti merak ediyorum hocam bununla ilgili bir video yapar mısınız
