hûn dîroka îranî arîyayî yê cihû çê kirî yên jinisîsa Tewratê bi gelê me didin fêr kirin, di vê dîroka xopan ya derewîn dijna koletî ji kurdan ra tiştek din nedane qeyd kirin arîyayî bûn derewek mezine di mêjî yê me da daçikandine, dewleta îranî yekem dewleta cihû yê Rojhilatê ye ku vîya hatîye peyitandin, faris ji ferîs yanê par û beş tê, ferîs jî birek cihû bûn ku baweriya wan bi hatina muncî hewû (Mesîh, rizgar ker, filitîner) û koroşê derewîn mesîhê wane. tu netevek bi navê faris heta 400 sal berê pêşda tir tunewûye û faris ji hêla îngîlîzî u cihûyên ku ketibûn Hindûstanê va tên çê kirin ji tevli hev kirina hindî Pakîstanî, tatar u Ermenîyên qereçî û her wek gelê tirk yê tirkîye .... wer tê xuya hûn xwestî yan nexwestî gor îranî kirin(koyle kirin) kurdan dilivin, farisan heta niha tu eşîr u êl tunewûye jiber ku bê kok û bê binçîne ne. impiratûrîya Osmanî û Sefevî jî derewên mezin yên dîrokê ne Osmanî li sedsala 19 an tê damezirandin heta 1880 ala wan û gelek hîma û sembolên ku jibo împaratorîyan gerekin wan qet tunewûye, eva dîroka cihû çê kirî yê kurd koyle ker û kurd biçûk ker u kurd peliqînere. diwêjin siltan Selîmê ji Stembolê teve sedan top û hezaran leşker va hêriş bir tewrîz dagir kir, wê çaxê li tewrîzê çi hewûye ku bixwaze çend mehan li rê da bê û viqes zirar bide xezane û pere xerc bike ku tewrîzê dagir ke ku tewrîz wê çaxê gundek jî nebûye û tu bermahî yên pêt wek belge ji wê çaxê da tunin dûra tenê hefteyek li tebrîzê disekine bê ku şerek çê bê vedigerin Stembolê!!! Yan diwêjin sefevîyan viqes herem sera (şûna komkirina jinan) yên wan hewûn û isfehan mezin bû ji wê çaxê(400 sal berê) dijna mizgeftek û pirek çi heye? Çima hûn derewên sîstema sulte û empiryapîsta kurd xesîner bi gelê me yê belengaz kirî wek hincet u rastîyê didin fêr kirin. Yan diwêjin şah Ebbasê Sefevî rêya şahî yê 800 kîlometirî ji Astara yê heta gurgan kişandiwû ne tenê îro belku nivîserên ku li 150 sal berê jîyane tu tişt ji wê nedîye. xîlafeta Ebbasî, umevî u.... jî wek Osmanîya 800 sale ya derewîn û Sefevî derewin, çima qe rêyek li kurdistanê tunewûye ku xerac û malîyatê kurdên koyle bigîne navenda xîlafetê çima berevajî ewropê ku vi sedan kilîsa yên kevnar têda hene li welatên îslamî mizgeftên wê çaxê dijna yek bi tenê li Şamê ku ew jî bêlî nîne bi derew çê kirî newê tunînin.çima piranîya dîrok nivîs û nasîyonalîsma îranî cihû ne, çima devîd istronaxa cihû tê pasargadê çê dike û vîya vêdişêrin, yekem bank li Îranê ku navê Îran cara yekem ji wê destpê dike bi destê jûlîyus rûytirz yê cihû çê diwê û sedan mînakên din. neteva kurd xwedî yê Rojhilatê Navîne û sînorên herdê kurdan(kurdewar) berê digîşte behra Reş u sipî behra Hurmuz û behra kesk û hîn eşîrên kurdan li van navçe yên derva yê kurdistanê hene lê piranî hatine asîmîlekirin û zimanê wan guherîya ye. cihûyên bêşeref bi sedan belge yên derew û çîrok û pirtûk û arşîv jibo tûranîsim(turkîsm) u îranîsm û islamîyeta kurd xesîner çê kirine nepenî û veşartî li nav kurdan da dijîn jiber ku me ji urtê da birizînin û bipişirînin jiber ku herdê kurdan(kurdewar) baxê edene ku xwedê yê wan bi wan bişaret daye, niştimana me kurdan dagir dekin û dekin ya xwe
