DOUBLE OR MULTIPLE SALE NG LUPA, SINO ANG MAY KARAPATAN? 

Greetings KAKA! Thank you for watching.

Greeting Arturo! Thank you for watching.

Greetings Dennis! Thank you for watching.

Greetings Jhan! Thank you for watching.

Greetings Kristine! Thank you. Enjoy your watching later.

Maraming salamat for watching, God bless you too!

@@BatasPinoyOnline Atty. Pwede po ba kmi makahingi ng inyong address o kaya cp number, salamat po God Bless.

Greetings Ruben! Thank you for watching and the kind words of wisdom.

Greetings Caridad! Thank you for watching.

Greetings Alice from Europe NL! Thank you for watching.

Greetings Nelson! Thank you for watching.

Greetings Natsur! Ang inyong pag subaybay at supporta ng mga subscribers at viewers na tulad ninyo ay nagbibigay ng inspiration upang maipag patuloy ang legal Aid program ng Batas Pinoy lalo sa mga kababayan nating nangangailangang ng impormasyon tungkol sa batas. Maraming salamat.

Greetings Marieta! Thank you for watching.

Greetings Mikaela! Thank you for watching. God Bless too!

Greetings Pericopio! Thank you watching and the compliment.

Greetings to both Romeo & Nenita! Thank you for watching and positive feedback.

Greetings Eric Eric! Thank you for the kind words of encouragement. Thank you for watching.

@@BatasPinoyOnline e

Greetings Luis! Thank you for watching.

Greetings! Thank you for watching.

Greetings Edissa ! Thank you for watching.

Greetings! Thank you for the watching and the compliment.

Greeting Elesa. Thank you for watching. Maari kayong mag tanong. Sana maliwanag at hindi vague at confusing ung tanong para madaling intindihan at maging tama rin ang kasagutan sa tanong. Pag mali ang pagka unawa sa tanong, ay mali na rin ung sagot.

Greetings Ligaya! Thank you for watching.

@@BatasPinoyOnline welcome po,,naka all notification po ako sa videos nyo👍❤

Maraming salamat sa inyong interest makipag ugnayan pa inyong lingkod. Take note po na ang Batas Pinoy ay isang legal aid, public service program ng inyong lingkod. At ang ating channel ay hindi marketing tool para makahikayat ng clients for gain or profit, direcly or indirectly. Sang ayon na rin sa DATA PRIVACY ACT hindi nagbibigay ng other contact information ang batas pinoy channel. If you have compelling legal concerns, CONSULT YOUR LAWYER.

Ang Tax declaration ay may bisa or valid until ito ay ma-cancelled. Normally, ang nagkakaroon ng revision ng tax declaration every five years or so, to reflect the current assessed value ng property at walang kinalaman ito sa validity ng Tax Declaration Certificate . Ung may-ari ng lupa bilang tax payer ay maari naman kayong humingi na panibagong copy or certified true copy ng Tax Declaration certificate.

Kung ung inyong deed of sale ay tugma ng lot number, technical description, sketch plan, etc. na nabanggit mo, ay maaring mayroong kayong superior right dahil mayroong specific certaintiy sa lupa na inyong nabili compared doon sa inyong competition na hindi tugma ang description ng lupa, maari din kasi na ibang property ang naibenta ng seller at hindi the same property na inyong nabili. Magkaganoon pa man, ay tulad ng natalakay sa video, ay dapat iparehistro ninyo without further delay sa RD ang inyong bilihan dahil kahit na hindi tugma ug techical description ung ibang nakabili at nauna itong makapag rehistro, at magkaroon siya ng panibangong ebidensya na nagkamali or nagkaroon lang ung typo or clerical error sa pag encode ng mga ito sa deed of sale, at mapapatunayan niya the same property ito sa inyong nabili at naunang siyang pag pa rehistro at in good faith siya ay maaring mas superior ung right niya. Kaya huwag kayong magpakampte. Dapat mapa register agad ninyo ang bilihan sa RD.

applicable to both private and public properties.

Natalakay na ang usaping ito. For more information on this topic, maari ninyong i-view : zru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-qPj31FwLd1sz.html .

Natalakay na ang usaping ito sa mga videos ng channel. For further information, you may view : ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-BpCo-AkBYF4Z.htmla, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-0v1ihuuZMA4Z.htmlzZzZZ, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-ZBNa_OTjOEwz.html.

Maaring mag execute sila ng deed of exchange sa inyong lawyer upang maisagawa ang nasagning dokomento. At kaakibat nito ay mag pa survey na din ang bawat panig upang maihiwalay ung portions ng lupa na subject sa palitan or deed of exchange, upang ang bawat lote sa palitan ay magkaroon ng subdivision and lot plan with approved technical descriptions galing sa LMB-DENR.

Ano ba ang nakalagay sa inyong kasulatang Sanglaan? Pinapayagan pa nito ung pag assign ng pinagsanglaan ninyo sa iba ng wala kayong consent or notice man lang? Assuming na silent ung inyong kasulatan ng inyong sanglaan hinggil sa karapatan nito na isangla sa iba ng hindi man lang ng pag kaloob sa inyong ng written notice at dahil sa ginawang pag assigned nito as secpond morgage ay nabago ang inyong terms and conditions na inyong pinagkasunduan sa naunang pinagsanglaan ninyo, tulad ng interest rate or penalty charges at iba pang terms and conditions na taliwas sa inyong pinag sanglaan ay maari ninyo itong itanggi, lalo na kung hindi naman naka reshistro sa Register of Deeds(RD) ang naging sanglaan ninyo and therefore, ay binding lang ang inyong sanglaan sa original na pinagsanglaan ninyo. Magkaganoon pa man, dahil walang access ang batas pinoy sa inyong mga dokomento at iba pang material facts at masumir ang mga ito mas mabuti na makipag ugnanayan kayo sa inyong lawyer for further professional assistance sa inyong usapin.

Judgment call na ninyo yan. Mag pencil pushing kayo ng inyong accountant kung financially viable pa kung kukunin ninyo ung lupa sa naka possession nito ng 75 years na. Icompute ninyo ung value ng 3.8 hectares sa market price ngayon, plus ung babayaran ninyong mga taxes, /amilyar buwis at assuming na planter or sower in good faith sa mga tinanim nila sa inyong lupa, na babayaran ninyo kung hindi kayo mag kaso, ay kung financial viable pa ito sa inyong panig. Kwentahin din ninyo kung dalhin ninyo sa korte ang usapin ung legal costs at attorney's fees, abala, etc.., if taken together ay tenable ba ang option na ito.

Una sa lahat ung bilin at gusto ng parents ng asawa mo na huwag ibenta ung lupa, mayroong last will and testament man ito ay wala, ay pinagbabawal ng batas or it is against public policy. Sa ganitong situation, na-dedeprived ung mga compulsory heirs na ma-enjoy at makinabang ng kanilang legitime or mana, na na protektado ng batas, bilang mga compulsory heirs, tulad ng surviving spouse at ung 9 na mga anak. Tungkol naman sa hatian ng mana or naiwang LUPA sa Pilipinas, ang disposition nito ay ibabase sa batas ng Pilipinas. At assuming na walang last will and testament ung namatay na magulang, ang liquidation ng conjugal or absolute community property ng mag asawa, commences and becomes effective upon the death of an spouse. This means that 1/2 of all the property acquired during their marriage shall be considered as conjugal or communitiy share of surviving spouse. The remaining 1/2 is considered the estate of the deceased na pag hahatian EQUALLY ng 9 na magkakapatid at kasama na ung surviving spouse bilang mga compulsory heirs ng namatay. Samakatuwid ung 1/2 ng legitimes or mana ay Equally diviided into 10 shares or parte. Ito ang maging formula na maari ninyong sundin sa pag hatian or sa propoised buyout ng asawa mo. Kung gusto ring i-buy out ung conjugal share ng surving spouse ng mother, this is also possible kung nagkakasundo ung assignor at assignee ng rights. Kung hindi pa nagkaroon ng extrajudicial settlement of estate at Parrtiion ay dapat mag pagawa na kayo ng nasabing dokomento at dahil nasa US ang lahat ng mga heirs, ang pirmahan nito ay maaring gawin sa US at ang pag notariized din ng nasabing dokomento. Maaring i-notarized ung documents sa Philippine consulate with red ribbon, or sa authorized or certified na notary public ng US, na hindi na kailangan pang dumaan Phil Consulate, dahil ang USA at ang Pilipinas ay kasapi sa the Hague Apostille Treaty Convention kung saan kinililala na ung mga legal na documents ng member state. There are two ways of buying out. For convenience at less expense sa documetation at notarial fees, ay isama na ung buy out sa nabanggit na settlement of estate, na kung saan na kalagay na sa nasabing dokomento ung bintahan ng mga heirs ng kanilang respective shares in favor of your husband or other transferee. Straight sale na lang ang inyong gagawin. Pero kung sino man sa mga compulsory heirs ang mag waived ng kanilang share in favor of someone, this will be considered for tax purposes only as a donation. Kung hindi pa subdivided or hindi pa nagkaroong ng Physical Partition of the respective shares or parte ng mana sa lupa ay mag pa survey kayo sa geodetic engineer upang ang bawat isa sa mga heirs ay malaman nila ung kanilang shares or kung ibebenta ito ay alam exactly which portion of tthe whole property ang individual portion or parte nito. With respect to the manner ng pag transfer ng share ng mother sa asawa mo, it is better na Deed of ang gagawin. Pag donation kasi there are legal repercussions pag donation lang. God forbid pag nawala na ung mother, the donation made will be part of the inventory as part of the estate of the deceased, in order to determine kung ung ibang mga kapatid na surviving heirs na entitled mag inherit from the estate of their mother ay nagkaroong pretitirion sa kanilang legitime. Kung donation ay lumalabas na pina boran ung asawa mo, dahil nabawasan ung legitimes ng ibang kapatid, ay mababawasan din at pupunuan ito from the excess of the donated property. Kadalasan ito ang naging sanhi ng hidwaan sa family. Pag strainght sale ang ginawa ung mother as the owner of the shares has the absolute right to sell and convey the same for a price or consideration, at hindi lang na kunwaring sale na wala namang transfer or actual na bayad ang tinanggap ng seller. Complicated ang mga usaping natalakay sa itaas. Makakabuti na mag consult kayo sa inyong lawyer for further professional assistance. For more information hinggil sa usaping ito ay maari ninyong i-view : ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-WEL7Tr5_iCgZ.html, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-XqDj91U9aEoa.html, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-HIvEGlxtQH0Z.htmlZZaZ, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-0v1ihuuZMA4Z.htmlzZzZZZ, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-kClCgQ929voZ.htmlzzz, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-TXLsPb0kn6w.html.

@@BatasPinoyOnline salamat Atty.

Dapat baguhin ninyo ung deed of sale, at liwanagin kung sino ngayon ang lalabas ng buyer officially? Ung barangay lang or LGU? Kung tutuusin, ay bayad ka na at hindi masabi na na prejudice or nadamaged ka.

Ang pag quary sa ilog tulad ng pag kuha ng sand, gravel or bato, ay kailangan ng permit galing sa inyong local government at ng DENR dahil ang mga nabanggit na mga natural resources ay pag mamay-ari ng estado. Maaring i-report ninyo sa inyong barangay at sa kapulisan kung wlang mga permit ang ung nag quary. At kung napinsala ung mga tanim ay dapat mabayaran kayo sa halagang napinsala.

Dapat maparhistro sa lalong madaling panahon ang deed of sale or conveyances sa RD pagkatapos mabayaran ang mga BIR taxes na nabanggit sa videos at mabigyan ng certificate authorzing registration(car) ng BIR.

Usually ang Contract to sell ay hindi ni-reregister sa Register of deeds(RD). However, ang duly executed and notarized Contract to sell is a "real right" and enforceable rights between the contracting parties. If the parties agree and stipulate in the contract to sell na i-regist ung kanilang Contract to sell sa RD and have it annotated in the title of the land, it is their prerogative.

Natalakay na ang usaping ito sa mga videos ng Batas Pinoy. For more information hinggil sa usaping ito, maari ninyong i-view : ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-XqDj91U9aEo.html, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-HIvEGlxtQH0Z.htmlZZaZ, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-WEL7Tr5_iCgZ.html,ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-Skn6ud0tDRUz.htmlzazZ, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-0v1ihuuZMA4Z.htmlzZzZZ,

Greetings Louis! Kaninong kang anak? Kumusta lang sa inyong lahat. Stay safe.

@@BatasPinoyOnline anak ni ran ran hehe... okay lng kami dito 😎 stay safe rin 👊

Louis! Ikaw pala! Sorry di agad kita nakilala! Kumusta na lang sa inyong lahat. Stay safe. God Bless!

Kung magkaiba ung address or ung barangay na nakasaad sa inyong titulo sa bibilhin ninyong lupa ay mag research muna kayo. Makipag ugnayan kayo sa Register of deeds(RD) or sa Land Registration Authority(LRA) at sa LMB-DENR, sa Tax Map ng Assessor office ng munisipyo kung saan located ung property , upang malinawan ninyo kung ung ung pagkaiba ay crucial o innocuous ito. Take note na ang barangay ay maaring magbago ung boundaries nito dahil maaring nag karoon uli ng panibagong barangay withiin the same barangay dahil sa pag laki ng population nito ay naging basihan sa pag established uli ng panibago o additional political subdivision.

As regards sa typo or clerical errors sa Deed of sale, it depends on the judgment of the Register of deeds . If it is obvious na clerical or typo errors ang mali at innocuous or harmless ito the RD may not mind it, as what is controlling and essential sa deed of sale ay ung tamang Titile number, lot and plan number, area, general location of the property and the corresponding technical description of the land as written in the title itself. Notwithstanding sa apparent na mali sa "north ay naging south" as encoded in the deed of sale , what prevails ay kung ano ang nakalagay sa title. However, if the RD believes otherwise, ay no choice na kayo kundi itama ung mali, either i-crossed na lang ung mali at palitan ito ng tama at magkaroon ng initial ung seller at ung buyer in the same deed of sale kung papayag ung RD or have the entire document amended.

As a rule, mayroong doctrina sa ating saligang batas na "the state cannot be sued without its consent". Ang ibig sabihin nito ang gobyerno ay hindi maaring idemanda for damages, maliban na lang kung ung consent ay binigay nito sa pamamagitan ng pakikipag kontrata sa pribadong tao or entity or kung kawani or empleyado ng gobyerno acted as special agent or mayroong batas na pinapayagang maihabla ng pamahalaan dahil sa negligent ng goverment employee.(Merritt vs Govt Phil Islands, G.R. No.11154, Mar 16,1916) . Ang maari rin ninyong gawin ay i-reklamo ninyo yong public officers ng nasabing ahensya ng pamahalaan na maaring hindi ginagawa or maling pag gawa ng kanilang tungkolin. Maaring for dereliction of duty, malfeasance or non-feasance or gross negligence. Maari kayong mag file ng complaint sa ilalim sa Anti-Red Tape Authority(ARTA). Ang ARTA ay inaatasan ng batas, sa ilalim ng R.A. No.9485 as amended by R.A. No.11032 na tumanggap ng reklamo sa mga matumal at pabayang mga kawani ng pamahalaan sa pag bigay nila ng serbisyo sa mamayan, na tulad ng inyong nararanasan. Ang pangunahing mandato ng batas sa ilalim ng R.A. No.11032 otherwise known as Ease of Doing Business and Efficient Government Service Delivery Act of 2018, ay padaliin ang mabagal na sestima ng pag bibigay serbisyo sa mga mamamayan na nakikipag ugnayan sa mga ahensya ng pamahalaan tulad ng inyong ni-reklamo mo. Maari kayong mag file ng reklamo sa pamamagitan ng On-Line or through the internet platform, sa: arta.gov.ph/ .

Base sa kwento mo ang Party A at ang Party B ay maituturing na co-owner ng nasabing lupa. Kung walang nakalagay sa titulo kung ano ang percentage ng share or interest ni Party A and Party B, the law presumes na 50-50 sila. Kung hahatiin ng lupa ay obviously kalahati sila. Ung nagbabbayad ng amilyar sa lupa(Party A) mulat sapol pa ay mayroong karapatan na humingi ng reimbursement sa lahat ng kanilang naibayad sa amilyar mulat sapol at sa mga nagastos for the preservation of the co-ownership, kung mayroon man.

The donation is still valid kahit namatay na ung may-ari or donor , provided na kung nagkaroon ng written acceptance ung donee before the death of the donor at notarized ung deed of donation, at maari itong mapa rehistro sa RD after the payment of the corresponding donor's tax, documentary stamp tax including penalty at interest charges, if any.

@@BatasPinoyOnline Same din po ba ito ng revocation of donor kung pinarevoke ng illegitimate ang donation ni donor sa legitimate child? Salamat po

Tulad ng natalakay sa video, my view following the preference of superior rights as discussed in the video , the first assignee whose transfer of rights and assumption of mortgage is approved by the mortgagee which is HMDF and have complied with the rules and policies on the assignment of rights and assumption of mortgage and registered with the Register of deeds.

I-try nating sagutin once you post your question.

You have a valid point. In short parang hinahalintulad mo sa isang bank account. Ung account holder lang talaga ang maaring pumirma at i-honor ng bangko ang signature ng account holder. However, I have yet to see na this kind of lien on the title of such nature ay naisagawa na. Your idea may also be a double edge sword. Ang buhay ng tao ay hindi natin alam kung ano ang mangyayari in the future. Maraming possibility ang mangyari that could happen tulad ng sumusunod: 1. Ang signature ng tao ay nagbabago every now and then. Halimbawa sa bangko pag may account kayo, every two or three years ay ina-update ung signature and other personal information ng account holder. 2. Kung nagkaroon ng variation ng pirma ng tao, or talagang sinadya na baguhin ung signature niya para hindi kilalanin ng Register of deeds of signature sa bilihan kahit nagkaroon na ng bayaran ? Maari ding itanggi ng may-ari na hindi niya pirma ung deed of sale. This could mean perpetration of fraudulent practices and crime. 3. Paano kung physically impossible na personally present ung may-ari para mag pirma ng bilihan or tranfer ng lupa at hindi na siyang maaring mag appoint ng kanyang representative or attorney-in-fact sa pamagitan ng pag balangkas ng Special Power of attorney(SPA) to sign the document on his behalf ? Paano kung mayroong medical emergency naputulan ng kamay or na stroke ung mayr-ari ng lupa at hindi na siya maka pirma or kung maka pirma man, ay iba na pirma ng may-ari, at emergency na ibenta niya ung lupa, pero hindi ito maisagawa hindi i-honor ang kanyang signature at during that time ay a matter of death and life ung pera para sa medical emergency at magamit para sa needs ng may-ari or loved ones ? Take note na kaya nga pag dating sa bilihan/transfer ng lupa or real rights ay kailangan talaga ang personal presence ng may-ari ng lupa sa notary public upang sa pag notarized ng dokomento ay obligasyon ng NOTARY PUBLIC na ung nag pirma at mga signatories sa bilihan or transfer ng lupa ay mismong may-ari na personal na nag appear at nagpakita ng government issued IDs upang mapa tunayan ang due execution ng dokomento. Sa ganitong situation, ung negotiability ng titulo ng inyong lupa ay maging limited nag transferrability nito and defeats the purpose the commission of fraud by opening another window or opportunity in the commission of another fraud.

Thank you Attorney for giving us a very useful and informative idea. It's true. Daming situasyon to consider indeed. As what you have mentioned always, due diligence is very important and can help a lot to protect our interests. Your channel is really great. God bless.

Kung nabili mo na ung farm lot ay nagkaroon na kayo ng deed of absolute sale, kayo na dapat ung may-ari, at hindi na ung sinasabi mong may-ari ng nag pa cancel ng titulo. Hindi basihan ng mayroong sumakop sa property mong nabili na basta na lang i-cancel ung titulo mo dapat panindigan ninyo ito. Kung mayroon na kayong deed of absolute sale ay panindigan ninyo ito ay iparehistro ninyo sa Register of deeds(RD) as soon sa mayroon na kayong car from the BIR after paying the corresponding taxes. As explained sa video, ung naunang nag register ay mayroong superior rights sa nabiling property in the event of double or multiple sale. However, kung wala pa kayong deed of absolute sale, ang ownership ng lupa ay hindi pa napalipat sa inyo, kundi ung real rights lang ng lupa na pag fully paid na kayo ay obligado ung may-ari na totally ibenta sa inyo ung farm lot na covered ng inyong contract to sell.

Kung kayo ang nag bayad ng mga kaakibat na mga taxes sa BIR supposedly ay nasa inyo ung original na car. Ang original copy ng car ang kailangan ng RD at hindi lung owner's or personal copy. Ang car is valid for 5 years lang. At kung hindi pa ninyo nagamit o napa rehistro ung nasabing lupa na covered ng the same property at the same car, ay maari kayong humingi at mag pa issue ng panibangong car sa BIR. At hindi na kailangan pang mag bayad uli ng mga taxesa na nabayaran na earlier.

@@BatasPinoyOnline salamat po and more power. Merry x mass and Happy New Year po. God Bless po.

Kung maykaso ung lupa, at gusto into ibenta ng may-ari, ay maari naman itong ibenta kung mayroong buyer na kahit alam ng may kaso ay bibilhin pa rin ito. At williing mag take ng risk ung buyer sa posibilidad na pag natalo sa kaso ay maaring mawala o masayang lang ang kanyang perang naibayad sa lupa.

Dapat magkaroon muna kayo ng survey ba ipapagawa ninyo sa licensed geodetic engineer upang magkaroon kayo ng subdivision and lot plan with approved techncial descriptions galing sa LMB-DENR. Pag mayroon na kayo nito, ay hiramim ninyo ung titulo/EP ng awardee. Bayaran ung mga kaakibat na mga taxes sa BIR upang mabigyan kayo ng certificate authorizing registration(car) na kailanganin ninyo sa Register of deeds(RD) at sa Assessor's office. I-surrender ninyo ung mga nabanggit na mga dokomentong nabanggit sa RD upang ma-register ang inyong bilihan at mabigyan kayo ng titulo doon sa 200 sq.m. na inyong nabili base sa subdvision and lot plan with approved technical descriptions nito, na sakop ng inyong deed of sale na dapat ay notarized.

As a rule ang ampon na hindi legally adopted ay hindi maituturing na compulsory heir ng namatay. Kung gustong mapamanahan ung ampon na di dumaan sa legal adoption ay maaring pa rin itong gawin kung mayroong last will and testament kung saan ay designated ung nasabing ampon as voluntary heir or beneficiary without prejudice sa rights ng mga compulsory heirs. For more information hinggil sa usaping ito, maari ninyong iview : ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-hAXoC0GCWTc.html

Wala akong batas na alam na nag fixed kung magkano ang magagastos sa pag survey. Natalakay na ang usaping ito sa mga videos ng ating channel. For more information, hinggil sa usapaing ito, maarin ninyon i-view : ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-BpCo-AkBYF4Z.htmla, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-Skn6ud0tDRUz.htmlzazZ, ru-vid.com/video/%D0%B2%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BE-0v1ihuuZMA4Z.htmlzZzZZZ.

Dapat tubusin ung sangla at kung hindi pina-alam ng nag benta na nakasangla pala ito, ay dapat bayaran niya ang pagkakautang nito upang ma cancel ung sangla. Take note na ung pinsan mo na nakabili ng lupa na hindi niya alam na sangla pala ito, ay mayroon ding negligence na hindi pag exercise ng due diligence upang alamin ang status ng resort na bibilhin niya. At ang negligence nito ay maaring na ung pinsan mo ang mag dusa, kasi as buyer he/she is presumed na pumayag siya at ina-assumed niya ung mortgage or sangla, lalo na kung ayaw tubusin at bayaran ng nagsangla ung utang. Kung hindi kasi ito mababayaran, ung pinsan mo bilang bagong may-ari ay mag inherit sa obligation ng nakatali sa beach resort.

Kung mayroon kayong Contract to sell, at hindi naman kayo nag default sa bayad at hindi na cancelled ang inyong contract to sell ay isang breach of contract ang naisagawa ng seller. Depende sa nilalaman ng inyong contract to sell, maaring mayroong criminal liability for ESTAFA ung seller o maaring civil case lamang for sum of money with damages. Makipag ugnanayan kayo sa inyong lawyer upang mapag aralan ang nilalaman ng inyong contract to sell at makapag buo ng appropriate court actions laban sa seller.

Tulad ng natalakay na mga videos ng batas pinoy, maging pro-active kayo. The fact na hindi pa nahatihati ang inyong nabili ay dapat maasikaso ninyo ito agad na magkaroon ng subdivision and lot plan with approved technical descriptions galing sa LMB-DENR. Ung bilihan ninyo sa barangay pag hindi ito duly notarized ay maituturing lamang na private document at kakailanganin pa ang basbas ng korte para patunayan ang due execution or pag balangkas nito. Upang maisawan ang malaki at dagdag na gastos sa korte, ay magpagawa ay dapat kasama ung nagbenta sa inyo ay pumunta kayo sa notary public at i-panotaryo ung deed of sale ninyo. At dapat din mabayaran ung mga kaakibat na mga taxes sa BIR. Hanggang hindi bayad ang mga kaakibat na mga taxes ay hindi kayo mabibigyan ng certificate authorzing registration (car) ng BIR at hindi ninya mailipat sa inyong pangalan ung lupa na inyong nabili. Take note na habang hindi naka rehistro ung bilihan sa Register of deeds(RD) ang inyong pagmamay-ari or karapatan nito ay nasa pagitan lamang ninyo at ng seller. At kung ibenta uli ang nasabing property sa iba at nauna siyang nagparihistro sa RD, ay maaring mawala sa inyo ang inyong nabili.Hindi naman kailangan na mayroong titulo, maaring tax declaration certificate lamang. Ang mahalaga ay mapa reshistro ninyo ang inyong deed of sale sa RD at sa Assessor's office.

Kung nasa kontrata ninyo na kayo ang magpapatuloy ng pagbabayad ng ammortization after despite na i-turn over ung possession sa buyer ay kailangan ma sunod ito. Kung tutuusin base sa kwento mo, ang ibabayad sa inyo na P2.5M ay downpayment lang. Ang ibig sabihin nito kayo pa rin ang mayroong obligation na ipagpatuloy ng amortization bilang may-ari na kung saan ay nakasangla pa ung property na subject sa inyong bilihan. At ang i-turnover lang ninyo sa buyer in consideration of P2.5M na downpayment is POSSESSION at ang pag gamit ng nasabing lupa at bahay. Magkaganoon pa man, ay mukhang conditional pa rin ung full payment ng balance sa pag release ng housing loan ng buyer. What if for whatever reason, ay hindi na-approved or hind ma release ung housing loan, dahil hindi naman papayag ung financial institution na pinag applyan ng loan, kujng walang collateral ito, lalo na kung ung bahay na subject sa inyong bilihan ay naka mortgage din sa existing housing loan ninyo? Paano na at anong mangyari sa P2.5M na downpayment? Ibabalik ba ng buyer ung POSSESSION ng bahay sa inyo? Kung hindi kayo comporme rito ay huwag kayong makipag sundo sa terms and condtions hanggang walang pag lilinaw sa mga issues na natalakay sa itaas.

Liwanagin lang natin. Kung caretaker kayo ng isang lupa, at hindi naman kayo maituturing na agricultural tenant at hindi kayo entitrled sa homelot, pag nagpatayo kayo ng bahay na alam ninyo na hindi sa inyo ung lupa, hindi kayo maituturing na builder in good faith. Ayon sa kaso ni Heirs of Durano v. Spouses Uy, the Supreme court ruled the remedies available to the landowner base sa sinasaad ng Civil Code : "Art. 449. He who builds, plants or sows in bad faith on the land of another, loses what is built, planted or sown without right of indemnity. Art. 450. The owner of the land on which anything has been built, planted or sown in bad faith may demand the demolition of the work, or that the planting or sowing be removed, in order to replace things in their former condition at the expense of the person who built, planted or sowed; or he may compel the builder or planter to pay the price of the land, and the sower the proper rent. Art. 451. In the cases of the two preceding articles, the landowner is entitled to damages from the builder, planter or sower. xxx Kung susundin natin ung sinasaad ng batas, ung may-ari ng lupa ay mayroong three alternative rights: (1) to appropriate what has been built without any obligation to pay indemnity therefor, or (2) to demand that the builder remove what he had built, or (3) to compel the-builder to pay the value of the land. In any case, the landowner is entitled to damages under Article 451.xxx

Ang ibig sabihin ng clean title ay walang sangla, kaso, claimants at liens ung titulo. Pero huwag basta maniwala. Humingi kayo ng LATEST certified true copy ng titulo na galing sa Regiser of deeds(RD) upang malaman kung totoong clean title ung titulo ng lupa.

Mapupunta ito doon sa nakapangalan ng Tax declaration certificate kahit ung lola mo ang nagbabayad ng amilyar or property tax for the last 30 years. Ang tax declaration certificate ay isang prima facie proof of ownership.Unless ung lola ay mayroong ebidensya na mag papatunay na siya ung totoong may-ari ng lupa.