ยังพบว่ามีท่านผู้ชมที่ติดตามเรื่องราวของช้าง คอมเมนต์ถาม ช้างกินดินด้วยหรือ กินทำไม คำถามทำนองนี้ยังคงมีมาเรื่อยๆ ก็คงจะเป็นกลุ่มท่านผู้ชมใหม่ๆ ที่เพิ่งจะมาติดตามคลิปช้างหรือแค่ผ่านมาเห็นแล้วเกิดความสงสัย และคงได้ยินคำว่า โป่ง กันอยู่บ่อย ๆ แอดมินเคยทำคลิปเรื่องโป่งไว้ก่อนหน้านี้ ก็จะขอเอามาเล่าสู่กันฟังอีกรอบ เพราะคลิปเก่าๆ หากไม่มีใครค้นหา ก็คงจะไม่โผล่มาให้เห็นง่าย ๆ
ช้างเป็นสัตว์กินพืชเป็นหลักแต่ร่างกายโตๆมีทั้งกระดูกขนาดใหญ่และงาหรือขนาย ร่างกายจึงต้องการแคลเซียมหรือเกลือแร่เพื่อให้กระดูกและงาแข็งแรง ช้างทั้งช้างพลายและช้างโขลงจึงมักแวะเวียนมาลงโป่งกันเป็นประจำ เพื่อกินดินที่มีเกลือแร่ผสมอยู่นั่นเอง
แต่ไหนแต่ไรมา สัตว์ป่าก็ลงกินดินไม่เฉพาะช้าง รวมทั้งเก้งกวางกระทิง หรือสัตว์กินพืชชนิดอื่นๆ ด้วยว่า สัตว์มีกระดูกก็ย่อมต้องการเกลือแร่หรือแคลเซียมซึ่งไม่มีในใบไม้ใบหญิ้าหรือจะอาจมีอยู่บ้างก็ไม่เพียงพอต่อร่างกาย สัตว์ที่กินพืชจึงหาเกลือแร่ตามผิวดินกิน ซึ่งเกิดจากการที่น้ำฝนได้พัดพาเอาแร่ธาตุต่าง ๆ รวมทั้งเกลือแร่ จากที่สูง ไปรวมกันที่แอ่งเมื่อน้ำแห้งและมีเกลือแร่มากพอจนสัตว์ป่าได้กลิ่น ก็จะพากันลงมากิน
กินกันจะเป็นหลุม ที่ตรงนั้นจึงเรียกว่า โป่ง สัตว์ป่าที่ลงมากินดินตรงนั้น เราก็จะเรียกว่า สัตว์ลงโป่ง นายพรานที่ล่าสัตว์สมัยก่อนจึงมักนักห้างใกล้ๆโป่ง เพื่อรอยิงสัตว์ที่จะมาลงโป่ง แม้แต่เสือเองก็ซุ่มรอใกล้ๆโป่ง รอเหยื่อที่โดยมากมักเป็นสัตว์กินพืชที่ต้องการกินดินโป่งนั่นเอง
โป่งในธรรมชาติเมื่อสัตว์ลงกันบ่อยๆ ก็จะจืดจางไปเป็นธรรมดา โป่งนั้นก็กลายเป็นโป่งร้างรอสะสมเกลือแร่กันใหม่ ซึ่งก็ใช้เวลานานพอควรกว่าเกลือแร่ในธรรมชาติจะสะสมมากพออีกครั้ง ทำให้โป่งในธรรมชาติเหลือน้อย จึงมีการทำโป่งเทียมขึ้นตามอุทยานแห่งชาติหรือเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าต่างๆ เพื่อชดเชยโป่งธรรมชาติที่เริ่มจืดจางไป ซึ่งวัตถุดิบที่นำมาทำโป่งก็จะเป็นเกลือสมุทรเป็นวัตถุดิบหลับอาจมีแร่ธาตุอื่น ๆ เช่นเกลือแร่แท่ง ผสมอยู่ด้วย โดยจะทำไว้ตามจุดต่างๆ ริมชายป่า ใกล้แหล่งน้ำ ตามทุ่ง
ใครที่ขี้นไปเที่ยวเขาใหญ่ ก็จะพบโป่งเทียมอยู่หลายจุด เช่นโป่งอาจารย์แมว โป่งผาตะแบก โป่ง กม 35 โป่งข้างศูนย์วิจัยและทุ่งกวางซึ่งที่ทุ่งกวางก็มีหลายจุดทั้งสองฝั่ง ที่หนองผักซีก็มี และโป่งชมรมเพื่อใกล้ทางไปหอส่องสัตว์ ที่สนามกอล์ฟเก่าและตรงข้ามค่ายสุรัตน์ก็มีโป่ง สองฝั่งทางขี้นไปเขาเขียว ก่อนถึงศาลเจ้าพ่อก็มีโป่ง ล่าสุดพบว่ามีการทำโป่งเพิ่มที่หนองผักชี แต่โป่งเก่าๆ ก็ไม่ทราบว่า มีการเติมเกลือแร่ที่โป่งถี่แค่ไหน
แม้จะพบว่ามีโป่งอยู่หลายจุดบนเขาใหญ่ แต่ช้างก็ไม่ได้มาลงโป่งทุกวัน หรือเราอาจไม่เห็นช้างลงโป่งทั้งอาทิตย์เลยก็เป็นได้ แม้ว่าช้างจะมาลงโป่งตอนกลางคืน เราก็จะเห็นร่องรอยของช้างทำให้รู้ว่ามีช้างเพิ่งมาลงโป่ง
โป่งเทียมนอกจากจะเป็นการช่วยเหลือช้างป่าให้มีเกลือแร่เพียงพอ ก็ยังเป็นการสงเสริมการท่องเที่ยวให้ผู้คนที่ขี้นมาเขาใหญ่ได้ใกล้ชิดช้างป่า โดยเฉพาะที่ทุ่งกวางซึ่งเป็นจุดที่ชมช้างมาลงโป่งได้ดี ช้างเขาใหญ่จึงกลายเป็นเป้าหมายของคนรักช้างอยากเห็นช้างป่าด้วยตาตัวเอง ช้างป่าเป็นสัตว์อันตราย ไม่ได้เชื่องอย่างที่หลายคนเข้าใจ ไม่ใช่ช้างเลี้ยง ควรอยู่ห่างๆ อย่างน้อย 50 เมตร งดบีบแตร และขับรถจี้ช้าง อาจเป็นการยั่วยุ พึงปฏิบัติตามคำแนะนำของอุทยานอย่างเคร่งครับ เพื่อความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน สวัสดีครับ
22 май 2024
