Halk Müziği’nde ‘Deyişme’ diye bir kavram vardır. Davut Sulari ve Feyzullah Çınar’ın burada yaptıkları tam olarak atışma değil ‘Deyişme’dir. Atışma daha çok iki aşığın birbirini nükteli, iğneleyici sözlerle yermesi ve temel amacın dinleyenleri, izleyenleri eğlendirmek olmasıdır. ‘Deyişme’ ise iki aşığın eğlendirme amacından veya birbirini alt etme durumundan farklı olarak ‘muhabbet’i esas alır. İki aşık ‘Deyişme’de, aynı uyak üzerinden sözleri karşılıklı peş peşe sıralarlar. Burada bir eğlendirmeden, yermeden ziyade ‘sohbet’, ‘muhabbet’ esastır.
Feyzullah Çınarın Muharremde ağlar sazım Deyişine Davut Sulari'nin doğaçlama cevapları.
Feyzullah Çınar
Hakk'a hamd-ü sena için
Kuran okur dillerim var
Dost canlara sema için
Keman çalan ellerim var
Davut Sulari
Fazilet hazerdir bende. (hazer: Saklı, Gizli )
Kul bilmeyen dillerim var.
Öyle bir metah gizlidir. (Metah: Değerli Eşya)
Eller bilmez mallarım var.
Feyzullah Çınar
Ezelden yazılmış yazım.
Derdim çoktur dinmez sızım.
Muharrem'de ağlar sazım.
Dertli öten tellerim var.
Davut Sulari
Her günüm benim muharrem.
Ceht eder rahımdan dönmem. (Ceht:azim, Rah:Yol )
Bülbülem necise konmam. (Necis: Pislik)
El değmemiş göllerim var.
Feyzullah Çınar
Üç yüz altmış altı ırmak.
Diler menziline varmak.
Daim akar bilmez durmak.
Umman olan göllerim var.
Davut Sulari
Üç yüz atmış altı damar.
İçeride döner kanlar.
Merziye burur canlar. (Merziye: hoşca)
Hesap eden ellerim var.
Feyzullah Çınar
Ben o dosta gidemedim.
Kabrin tavaf edemedim.
Çok ağladım gülemedim.
Gözyaşımdan sellerim var.
Davut Sulari
Şah nasip eyledi bana
Oldum ol şaha pervana
Makberine yana yana (Makber: Mezar, kabir)
Dönen ercan erlerim var
Feyzullah Çınar
Her cefaya dayanırım.
Kah uyur kah uyanırım.
Türlü renge boyanırım.
Şükür ne hoş hallerim var.
Davut Sulari
Hak var etsin ey feyzullah.
Rahmeder hakka izn-i allah.
Sahib-i künt-ü kenz Allah.(küntü kenz: her şeyin sırrı, hayatın anlamı, varlığın bütün bilgisi)
Hazretiylen hallerim var.
Feyzullah Çınar
Şah'tır cümlemizin yari.
Bizi yuğdu etti arı.
Bir kovanda oldum arı.
Muhabbetten ballarım var.
Davut Sulari
Güzel zikreyledin gerçek
Muhabbetin taze gökçek(gökçek:güzel)
Kurdun biri sarar ipek
El değmemiş tüllerim var
Feyzullah Çınar
Bu fakir de kevser içti.
Sermest olup serden geçti.
Mürşit makas vurup biçti.
Hırka ile şallarım var.
Davut Sulari
O şaldan kendin giysene.
Malın ortaya koysana.
Şöyle Kemhail sır sana.
Nahar eden kullarım var. (Nahar: Kahvaltı,Hz Muhammedin mihraçda yediği süt, pirinç ve nar)
Feyzullah Çınar
Bize memnu sırrı açmak.
İlmi heba edip saçmak.
Ben istemem cennet uçmak.
Yaz kış açan güllerim var.
Davut Sulari
Gercek aşık ne eder cennet.
Koyandan etmez bir minnet
Kaynak: Ozan Mazlumi, Hüseyin Cem Çınar, feyzullahcinar.com
12 окт 2018