Genelkurmay Başkanlığı, Talat Aydemir'in idamıyla sonuçlanan 1963'teki darbe girişimine katılan 1459 Harp Okulu öğrencisini 37 yıl sonra masum saydı.
Peki 1963 yılında neler olmuştu? Önce Aydemir’in 1.Darbe girişini anlatmak gerekir.
22 Şubat 1962 günü Harp Okulu komutanı Albay Talat Aydemir bir darbeye kalkıştı. Ankara Meclis kavşağında Harp Okulu’na ait tanklarla, Genelkurmay’ın tanksavarları karşı karşıya gelmişti. Çankaya Köşkü’nü korumakla görevli Muhafız Alayı, Cumhurbaşkanı’na karşı mevzilenmiştiAlbay Aydemir, Devletin tanklarıyla Meclis’i sardı.
Genelkurmay tarafından Ankara çevresindeki askeri birlikler yardıma çağrıldı.Ama onların bir kısmı da Talat Aydemir’in emrine girdiler. Cumhurbaşkanı, Başbakan, Genelkurmay Başkanı, bakanlar, Köşk’te toplantıdayken, Cumhurbaşkanı’nı korumakla görevli Muhafız Alayı isyancılara katıldı. Ne var ki bu darbe girişimi yarım kaldı. Darbeciler affedildiler.
Sonraki dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Kemal Yamak, 21 Mayıs 1963 gecesi yaşadıklarını şöyle anlatır:(….) Bu sırada alay nöbetçi amiri olan binbaşı arkadaşımız, ihtilalci grubun yanına çağrılıp durum kendisine anlatılmış, okul dışında olan bitenler abartılarak aktarılmış ve "Kararını ver, karşı mısın, bizimle misin?" diye sorulmuş, olumlu cevap alınmayınca da pasifize edilmişti. Bölük silah depoları açılarak veya kırılarak girilip, silahlar alınmıştı. Sıra cephaneye gelmiş, okul içinde cephane bulunamamış, Destek Kıtaları nöbetçi amirinde bulunan küçük bir sandık içinde ve çok mahdut miktardaki cephaneye el konmuştu. Cephaneliklere gidilip kapıları kırmışlar, içeriyi bomboş bulunca telaşa düşmüşlerdi. Hemen aşağıda bugünkü JUSMAT binasındaki Zırhlı Birlikler Okulu komutanı bulunup ondan cephane istenmiş ve hatta bu konu için bir hayli de hırpalanmıştı. Sonuçta, çok sınırlı bir miktarda oradan da cephane alınmıştı. Öğrenciler okuldan Aydemir tarafından belirlenen bölgelere sevk edilmiş, karşılıklı ve mevzii bazı çatışmalar olmuştu. (Yamak,2006:207)
Bu sırada Hava Kuvvetleri Komutanı Muhsin Batur Harp Okulu'nu makineli tüfeklerle tarattırmıştı. (Gürcan,2010)
Olaydan sonra, birçok subay ve 1459 Harbiyeli tutuklandı. Darbe teşebbüsüne katılanlar, Mamak Askeri Mahkemesi’nde yargılandı. Talat Aydemir, Fethi Gürcan, Erol Dinçer, İlhan Baş, Cevat Kırca, Osman Deniz ve Ahmet Güçal hakkında 5 Eylül 1963 günü ölüm cezası verildi.29 subay müebbet hapse mahkum oldu , 75 öğrenci de çeşitli cezalara çarptırıldı. Sadece, Aydemir ve Gürcan hakkında verilen ölüm cezaları infaz edildi. (Akdoğan, 2011: 202:203)
Aradan 37 yıl geçtikten sonra işte bu suçun failleri, bir başka darbe döneminin subayları tarafından resmen affedilmişlerdi.
Ayrıcalıklardan yararlanmak için kanalımıza katılabilirsiniz:
/ mavera tv
Mavera TV her gün düzenlediği canlı yayınlarda; çocuk etkinlikleri, online atölyeler, kadın programları, sağlık, eğitim, dini sohbetler, aile, siyaset, tarih, ekonomi, edebiyat gibi alanlarda nitelikli ve güncel konuları uzman isimlerle sizlerin hizmetine sunuyor. Siz de Mavera TV’ye abone olarak ve bildirimleri açarak canlı yayınlarımızdan haberdar olabilir, birbirinden özgün içeriklerden ücretsiz yararlanabilirsiniz.
#maveratv #tarihtebugün #darbe
22 мар 2022
