Ayrıcalıklardan yararlanmak için bu kanala katılın:
/ Önemli İnsanlar
hüseyin rahmi gürpınar 17 ağustos 1864 tarihinde istanbul'da doğdu. babası, plevne savaşı’nda (1877), gazi osman paşa’nın yanında alay ve tugay komutanı olarak çarpışırken ruslara esir düşen, daha sonra sultan abdülaziz’in yaveri olan, girit’te, yanya’da görevler yüklenen, erzurum müstahkem mevki komutanı iken ölen (1887) mehmet sait paşaydı.
hüseyin rahmi, küçük yaşta annesiz kaldı. verem hastalığına yakalanan annesi öldüğünde daha 3 yaşındaydı. annesinin hastalık süreci de oldukça sancılı geçmişti.
genç kadının yataklara düşmesi gecikmez. odalarda fısıltıların dolaştığı, herkesin gizli gizli ağladığı evin neşesi kaçmıştır. küçük hüseyin rahmi’yi sevmek için kucaklarına alan herkes ağızbirliği etmiştir: “vah, zavallı yavrucak!” ayşe sıdıka hanım, oğlunun her gün bir kez olsun yanına getirilmesini ister. ncak onu hastalığının oğluna bulaşması korkusuyla bağrına basamaz, kendisinden uzak tutar. hüseyin rahmi, sık sık gelen beyaz, uzun sakallı, yüksek şapkalı bir doktorun büyük annesine “bu çocuğu hastanın yanına pek sokmayınız, öptürmeyiniz.” dediğini duyar. annesini görmek isteyen çocuğun tepinip ağlamaları kâr etmez. sonunda kaçınılmaz son yaşandığında gürpınar
öksüzlüğün sıkıntıları içinde bir süre büyükannesinin ve teyzesinin yanında kaldı. 22 yaşında vereme yenilen annesinin yokluğunu sürekli içinde duyuyordu. 4 yaşına geldiğinde giritte görev yapan babasının yanına gönderildi ve okula başladı. ancak altı yaşında tekrar istanbul'a anneannesinin yanına gönderildi ve eğitimine burada devam etti.
osmanlı’nın memur gereksinimini karşılayan mahrec-i aklâm idâdîsi adıyla tanınan liseye, sınavla geçmişti. buradan mezun olduktan söze , döneminin en önemli yüksekokulu mekteb-i mülkiye’ye, tarih öğretmeni abdurrahman şeref bey’in yardımıyla girmişti.
eğitmine başarılı bir şekilde devam ediyordu ama kaderi bambaşka yazılmıştı. gürpınar, annesi gibi çok genç yaşta verem hastalığına yakalandı. ve mekteb-i mülkiye’nin 2’inci sınıfında, ağzından kan geldiği ve çok zayıf düştüğü için eğitimine ara verdi. (1880). bir yıl kadar tedavi görüp iyileşti ancak okula geri dönmedi. kendi kendine fransızca öğrenmeye devam etti. bir süre babasının yanına gitti.
gerek kendi hastalığı, gerek ailesindeki verem olan kişiler , h. rahmi’nin kişiliğini belirlemede oldukça etkili olmuştu. mikroptan korkan, temizlik konusunda takıntılı, eldivensiz gezmeyen, tokalaşmaktan kaçınan bir “hastalık hastası” olmuştu. kısa bir memurluk hayatı oldu ancak bu işin kendisine göre olmadığının bilincindeydi. memuriyeti bırakan gürpınar sonrasında hayatını kalemiyle kazanamya başladı.
hüseyin rahmi’nin ilk yazısı, 24 kasım 1884 günlü cerîde-i havâdis gazetesinde yayınlanır. “bir genç kızın avâze-i şikâyeti” adını taşıyan, ağdalı bir dille yazılmış bir öykü taslağıdır bu yazı. cerîde-i havâdis gazetesinde, 29 kasım 1884 günü yayımlanan “istanbul’da bir frenk” adlı anlatısı ise, yazarımızın yayın dünyasındaki ilk öyküsüydü. ilk telif yapıtı olarak şık romanını yazdı. döneminin ünlü yazarı, tercümânı hakikat gazetesi sahibi ve başyazarı ahmet midhat efendi’ye gönderdi. şık romanı 23 şubat 1888 günlü tercüman-ı hakikat gazetesinde tefrika edilmeye başlandı. bir tip romanı olan şık, soylu bir aileden geldiği izlenimini uyandırabilmek arzusuyla uydurduğu şâtırzâde namını kullanan batı hayranışöhret bey’in, avrupaî görünebilmek uğruna düştüğü komik, ancak ülkedeki batılılaşma çabasıyla ilgili olarak da düşündürücü durumları konu alır.
#HüseyinRahmiGürpınar #Yazarlar #edebiyat
17 окт 2024
