Tác phẩm Hồ Quý Ly cho người đọc thấy một khoảng thời gian đầy biến động của lịch sử dân tộc (cuối Trần sang Hồ), với những nhân vật lịch sử và tâm sự của họ. Với cuốn tiểu thuyết này, Nguyễn Xuân Khánh đã thể hiện cách đánh giá mới, khách quan hơn về triều đại nhà Hồ, về nhân vật lịch sử Hồ Quý Ly với bi kịch của người cải cách đi trước thời đại.
Nổi bật trong tác phẩm là mối mâu thuẫn giữa hai phe phái: phe Hồ Quý Ly và phe “phù Trần”. Nhân vật trung tâm trong tác phẩm - Hồ Quý Ly được soi chiếu dưới góc nhìn của các nhân vật khác để “lộ ra” những mảng sáng và mảng tối trong tâm hồn. Bên cạnh đó, một hệ thống các nhân vật với đủ các tầng lớp các giai tầng với các mối quan hệ cùng các toan tính, âm mưu, các mối mâu thuẫn giữa quyền lợi và nghĩa vụ, giữa tham vọng quyền lực và tình cảm cá nhân, v.v. đã tạo nên một tác phẩm đa sự kiện, đa tuyến nhân vật, chứa đựng nhiều nội dung và mang những giá trị tư tưởng mới mẻ. Thông qua các sự kiện, nhân vật lịch sử, tác giả cũng đồng thời gửi gắm những tâm sự của mình về những vấn đề trong cuộc sống hiện tại của con người hôm nay: bảo thủ và đổi mới.
Hồ Quý Ly còn cho thấy vốn kiến thức lịch sử, văn hoá, vốn ngôn ngữ và tâm hồn tinh tế của nhà văn Nguyễn Xuân Khánh trong việc bộc lộ thế giới nội tâm con người, tả cảnh và vận dụng các giai thoại, các truyền thuyết dân gian, v.v. Với những nét độc đáo và đặc sắc trong nội dung và nghệ thuật, Hồ Quý Ly không những đạt giải thưởng về văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam năm 2000 mà còn đạt giải thưởng của Hội Nhà văn Hà Nội, Giải Thăng Long của UBND TP Hà Nội.
Với tiểu thuyết Hồ Quý Ly, nhà văn Nguyễn Xuân Khánh đã dành mối quan tâm sâu sắc tới nhân vật và sự kiện lịch sử thông qua nhãn quan hết sức độc đáo.
11 сен 2024
