Herbert Marcuse bio je njemačko-američki filozof i sociolog, jedan od glavnih teoretičara Frankfurtske škole kritičke teorije. Rođen je 19. jula 1898. godine u Berlinu, u porodici židovskog porijekla. Studirao je na Univerzitetu u Berlinu i na Univerzitetu u Freiburgu, gdje je 1922. godine doktorirao pod mentorstvom Martina Heideggera.
Marcuseovo djelo je snažno utjecalo na pokrete 1960-ih godina, posebno na studentski pokret, antiratne pokrete i pokret za građanska prava. Njegova kritika jednodimenzionalnog društva, tehnološkog racionaliteta i represivne tolerancije izazvala je široku pažnju i debatu.
Nakon dolaska na vlast nacista u Njemačkoj, Marcuse je emigrirao u Sjedinjene Američke Države, gdje je nastavio svoj akademski rad. Tokom Drugog svjetskog rata, radio je za Američku obavještajnu službu, a nakon rata nastavio je svoje akademsko djelovanje, predavajući na nizu univerziteta, uključujući Brandeis Univerzitet i Univerzitet Kalifornije u San Diegu.
Jedno od njegovih najpoznatijih djela je "Čovjek jedne dimenzije" (1964), u kojem kritizira moderno industrijsko društvo i njegovu upotrebu tehnologije za kontrolu i dominaciju nad pojedincima. Marcuse tvrdi da se ljudi u takvom društvu transformiraju u "jednodimenzionalne" osobe, smanjujući njihovu sposobnost kritičkog razmišljanja i otpora.
Marcuse je također bio poznat po svojoj teoriji o represivnoj toleranciji, koja tvrdi da tradicionalne forme tolerancije u represivnim društvima zapravo služe za potiskivanje stvarnog disensa i održavanje statusa quo. Njegova ideja da bi prava promjena mogla doći samo kroz radikalnu toleranciju i neposluh, bila je inspirativna za mnoge aktiviste.
Umro je 29. jula 1979. godine, ali njegove ideje i dalje imaju značajan utjecaj na sociološku teoriju, kritičku teoriju i političku filozofiju. Marcuseov rad ostaje relevantan za razumijevanje dinamike moći, kontrole i otpora u savremenom društvu.
#citati #mudrost #herbertmarcuse
5 окт 2024
