Heseov alegorijski roman "Sidarta" objavljen je 1922.g, govori o mladom Sidarti koji napušta svoju porodicu i sveštenički poziv s namerom da izgradi svoje sopstvene poglede na život. Kroz priču, pratimo Sidartine misli u periodu asketskog života, a potom i u vreme hedonističkog i gradskog načina života. Sidarta je uveren da se do istine o postojanju može doći samo kroz životno iskustvo i to je ono što mu daje snagu da ide napred.
Pet decenija nakon objavljivanja ovog romana, snimljen je i istoimeni film.
Sadržaj:
Prvi deo:
Sin bramana 0:04
Kod samana 16:38
Gotama 37:06
Buđenje 56:12
Drugi deo
Kamala 01:04:45
Kod ljudi detinjeg uma 01:32:21
Sansara 01:49:53
Na reci 02:09:09
Splavar 02:32:55
Sin 02:57:54
Om 03:16:36
Govinda 03:31:18
Objašnjenja nekih pojmova:
Braman - na najstarijem sanskritskom jeziku označava moć koju su svešteniei pripisivali sebi: da pesmama i izrekama jačaju silu bogova, da ih privole da blagonaklono usliše njihove želje. Sveštenik koji poznaje »čarobnu izreku« - braman, nazvan je takođe braman, a u kasnije vreme bramana.
Om - po bramanskoj liturgiji naročito sveta reč, koja se (slična hrišćanskom »amin«) izgovara na početku i na kraju recitovanja svetih spisa. Bramani su joj u najranija vremena pridavali mistično značenje.
Atman - na izvornom sanskritskom znači »dah, sopstvo, suštastvenost«, a kasnije postaje sinonim indijske metafizike: sila koja deluje u biću jedinke i čini jedinstvo sa prauzrokom svakog postojanja, sa »velikim jednim« koji objedinjuje sva bića i svetove.
Rig-veda - jedna od četiri Vede, najstarijih spomenika lilerature na sanskritskom. Rig-veda je najstarija i sastoji se od deset knjiga stihova i hvalospeva.
Prajapati - po bramanskoj religiji tvorac sveta i vasione.
Upanišade - teološko-filozofski traktati na sanskritskom, koji sadrže najstarije filozofske teorije Indijaca.
Sama-veda - sadrži melodije koje se pevaju prilikom prinošenja žrtava.
Samana - grčki naziv za budističke isposnike (prema sanskritskom šramana).
Buda - naziv osnivača budističke nauke, Sidate Gotame iz plemena Sakija, prema sanskritskoj reči budi (buddhi) koja znači »um, mudrost«, a u psihološkom smislu i »znanje o samom sebi«. Potomak plemićkog roda iz grada Sakija.
Joga-veda - po kojoj se izbavljenje, odnosno odvajanje duše od materijalnog sveta postiže odvraćanjem duha od svih spoljnih pojava putem savršene koncentracije.
Atarva-veda - nazvana i Brama-veda, sadrži najstarije oblike raznih formula prizivanja, kletvi, vradžbina i mađija protiv uroka i demona, a i molitve za zdravlje i dug život.
Mara - po najstarijoj mitologiji oličenje spoljnjeg sveta, koji je u suštini samo varka.
Maja - sila svevišnjeg da stvori promenljivu prirodu. Za čoveka je maja izvor nevolje i bede, jer pothranjuje delimičnu svest koja gubi smisao za jedinstvo.
Sansara - na sanskritskom samsara, večni kružni tok svetskog zbivanja na kome počiva pravilnost pojavnih događaja; obuhvata i ideju o preporađanju bića, nepostojanosti pojava i zakon uslovljenosti u tom smislu predstavlja suprotnost nirvane.
Nirvana - pojam koji koriste đainisti i budisti da opišu blaženo stanje konačnog oslobođenja od patnje, zemaljskih strasti i večitog kruga preporađanja. Nirvana se ne da odrediti, ni izreći. Kao nepovratno gašenje žeđi za životom, predstavlja najuzvišeniji krajnji cilj budističke prakse.
Krišnu - prema indijskoj mitologiji osma reinkarnacija boga Višnua.
Agni - po najstarijoj vedaističkoj bramanskoj religiji bog vatre.
Izdanje: BIGZ, 1978.g.
20 авг 2024
