TANSİYON VE HİPER TANSİYON
Dünya genelinde ilerleyen yaş ortalaması ve artan obezite nedeniyle, hipertansiyon sıklığı tüm ülkelerde artış göstermektedir. Hipertansiyon, 15-20 yıllık süreçte hastalarda şikayetin olmaması, kardiyovasküler sistemde harabiyete yol açması ve tedavi edilen hipertansif kişilerde bile kan basıncının hedef değerlere indirilememesi nedeniyle, en önemli halk sağlığı sorunlarından biri olmaya devam etmektedir. Hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar açısından en önemli risk faktörlerinden biri olarak kabul görmektedir. Hipertansiyon hedef organ hasarına neden olarak önemli hastalık riski oluşturmaktadır. Böbrek fonksiyon bozukluğu, inme veya kardiyovasküler olaylar gibi hipertansiyon ilişkili komplikasyonların önlenmesi kan basıncı kontrolüne bağlıdır.
Nabız Sayısı ile Tansiyon ilişkili midir?
Kalp-damar sistemi sağlığını değerlendirmede nabız ölçümü ve kan basıncı ölçümü uzun yıllardır kullanılan basit ve güvenilir yöntemler olup istirahat halinde iken ölçülen yüksek nabız sayısı yüksek tansiyonla ilişkilidir. Yüksek tansiyonun yaygın bir hastalık olmasının yanı sıra, kalp-damar hastalıkları, felç ve kronik böbrek hastalığı gibi hayati organları etkileyerek önemli oranda hastalığa ve ölüme sebebiyet vermektedir. Bu nedenle yüksek kan basıncını, uygun tansiyon ilaçları ve yaşam tarzı değişiklikleri ile hedef değerlere ulaştırmak hayati derecede önemlidir. Günümüzde kabul görmüş yüksek tansiyon klavuzlarında bazı özel hasta gruplarında (şeker, kronik böbrek hastalığı, idrarda protein fazlalılığı vs.) belirli grup tansiyon ilaçları tercih edilirken, istirahat halinde yüksek nabız sayısına göre ilaç kullanımında bir ayrım gözetilmemiştir.
Yapılan çok sayıda araştırmaya göre yaş ve cinsiyet farkı gözetmeksizin kalbin normalden hızlı atmasının yüksek tansiyonla ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bunun yanında istirahat halinde iken ölçülen yüksek nabız sayısının yüksek tansiyon gelişimi için risk faktörü olarak görülmektedir. Yapılan çok sayıda araştırmaya göre rutin muayenelerde taşikardi (kalbin normalden hızlı atması) saptanan bireylerde ilerleyen dönemlerde yüksek tansiyon gelişimi gözlemlenmiştir. Yüksek tansiyonlu hastalarda istirahat halinde nabız sayısının dakikada 90'dan fazla olmasını etkileyen faktörler kırsalda ikamet etme ve küçük tansiyonun yüksek olması iken, hem şeker hastalığı hem de yüksek tansiyonu olan grupta küçük tansiyonun yüksek olması risk faktörü olarak saptanmıştır.
Bireylerin ofis dışında kalp hızı tayininde ayakta yapılan kalp hızı ölçümü kullanılmakta olup bu alanda yapılan araştırmaların çok azı ayaktaki kalp hızı ile kalp ölümleri arasındaki ilişkiyi değerlendirmiştir.
Günümüzde yüksek tansiyon ilacı olarak etki göstermesinin yanı sıra BELOK gibi beta bloker ilaçlar, istirahat nabız sayısını azaltıp, kalp kasının oksijen gereksinimini azalttığı için koroner arter hastalığı ve kalp yetmezlikli hastalarda yüksek tansiyon ilacı olarak tercih edilmektedir.
Sonuç olarak; istirahat nabız sayısı ve yüksek tansiyon, metabolik sendrom ve şeker hastalığı gelişimi arasındaki ilişki çok sayıda çalışmada gösterilmiştir. Günümüzdeki yüksek tansiyon klavuzları henüz istirahat nabız sayısı ile yüksek tansiyon ilacı tercihi ilişkisine yer vermemiştir. Özellikle yeni kuşak beta blokörler içeren ilaçlar ve verapamil içeren ilaçların kan basıncını düşürücü etkisi kanıtlanmış yüksek tansiyon ilaçlarıyla kombinasyonunun kalp hastalıkları ve metabolik sendromlar üzerine olumlu etkileri vardır.
27 сен 2014
