Heç kimlə ədavəti, düşmənçiliyi yox idi. Öncə həbs olundu, həbsdən çıxandan sonra isə... Belə də olur, bəzən tanınmış adamlar təsadüfən ölür. O da təsadüfən getdi. Heç kimin gözləmədiyi bir gün bir yoldan keçərkən onu avtomobil vurdu. Biri var idi - 5-3 meyxanası ilə dillər əzbəri olan yeyib içən oğlan Bayram Kürdəxanılı.
Bayramqulu Məşədi Məmmədqulu oğlu Quliyev 1961-ci ilin dekabrın 31-də Kürdəxanıda doğulub. Kürdəxanıdakı 113 saylı orta məktəbi bitirib. Meyxana sənətinə kiçik yaşlarından gəlib.
Böyük qardaşı rejissorluğu qurtarıb, babası axund olub. Bayramın ədəbiyyata, tarixə böyük marağı olub. Ali təhsil almaq istəsə də, bu arzusuna çata bilməyib.
Müsahibələrinin birində deyir: Qardaşım öləndən sonra həvəsdən düşdüm. Amma 1983-cü ildə Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinə sənədlərimi vermişdim. Kino-dram aktyorluğuna 12 nəfərlik yer var idi. Dörd müəllim haradan sual verirdisə, cavab verirdim. Elə suallar olurdu ki, özləri bilmirdi, başqasından cavabı zəng vurub öyrənirdilər. Sonra mənə dedilər ki, 12 nəfərlik yer dolub. Daha sənədlərimi vermədim, meyxana deməyə başladım. Güclü avazım var idi. Canıma o qədər əziyyət verdim ki, səsim qısılmağa başladı.
Yeniyetməlik illərində 8 il futbolla məşğul olub. İlk şeirlərini böyük qardaşı şair Nəcəfqulunun təsiri ilə yazıb. Əsgərlikdən qabaq da şeir deyən Bayram, bunu sonra da davam etdirir. 1982-ci ildən 1985-ci ilə qədər AzTV-də işləyib. Öz təbirincə desək, televiziyada mikrofon tutub.
Bayram sovet dövründə - yəni meyxanaya avara işi, qanunsuzluq kimi baxılan illərdən meyxana deyib. Hansı ki, o vaxtlar küçədə, toyda, çayxanada meyxana deyən görəndə polis tutub aparırdı. Meyxana ənənəsinin qırılmamasında Bayram Kürdəxanının ciddi əməyi var.
Bayram sitedadlı, səxavətli olması ilkə yanası məzəli adam olub.
Bir dəfə Bayram, Kürdəxanı bələdiyyəsinə deyib ki, mən kəndin şairiyəm, amma torpağım yoxdu. Bələdiyyə də bunun üçün torpaq ayırıb. Bayram həmin sahə ilə tanış olmağa gedəndə görüb ki, buna verilən torpaq qamışlığın içində, bataqlıqdadır. Sonradan o, bələdiyyəni görəndə deyir:
Müəllim, mən sizdən torpağı ev tikmək üçün istəmişdim, timsah saxlamaq üçün yox.
Meyxananı sənət müstəvisində analiz etsək, Bayram minimalist meyxanaçı idi. Onun dediklərinə ağır, uzun, dolanbac fikirlər yox idi. Adətən sərbəst meyxana deyirdi. Ancaq bütün fikirlərində illah ki bir bədii tapıntı, yaxud çətin günlərdə zorla da olsa, simamızdan bir zərrə təbəssüm qoparan sözlər olur.
Bayram Kürdəxanılı kasıb toylarından pul almırmış. Hətta şəhid ailəsinin toylarından pul almamaqla yanaşı həmin toylara özü pul salırmış.
Özünün sözlərinə görə bütün meyxanalarını bədahətən deyib.
Nizaminin, Füzulinin, Nəsiminin, Əlağa Vahidin, Xəlil Rza Ulutürkün, Şekspirin, Molyerin, Cek Londonun əsərlərini mütaliə edib. Sovet dövrünün şairlərindən Səməd Vurğun, Müşfiqi çox sevib.
Bayramın cavanlıq illərində meyxanaçılar indiki kimi toylara məbləğ deyib getməzlərmiş. Toyda onlara verilən şabaşla yetinərlərmiş. Bir dəfə Elçin Maştağalı ilə bir toydan gecəyə adama bir “Jiquli”nin pulunu yığıblar. Bayram həmin pula maşın alıb, Elçin isə qumarda uduzub.
Təkcə Azərbaycanda deyil, Rusiyada yaşayan azərbaycanlılar arasında da böyük hörməti olub. O, dəfələrlə özü ilə həmkarlarını da Rusiyanın müxtəlif şəhərlərinə apararaq qazandırıb.
Nooldu sana, bilməm nələr oldu, Ondan ona, Yeyib içən oğlan yaman olmaz, “Bağbandan heçnə getmir, nə gedir bağdan gedir”.
Heç bir meyxanaçı ilə ədavəti, problemi olmayıb. Ona cəbhəsindən, qütbündən asılı olmayaraq bütün meyxanaçıların hörməti, sevgisi var idi.
16 апр 2021
