Zeynep Aşkın'ın sesinden Halit Ziya Uşaklıgil'in sıcacık öyküsü ""KAR YAĞARKEN" Sesli Kitap Dünyası'nda...
İllüstrasyonlar: Sezen Özyıldız / sezendraws
#evdekal #seslikitap #seslikitapdinle
Not: Daha önceden yüklediğimiz bazı videolarımızı, Adsense hesabımızdaki güncellemeden ötürü yeniden yüklüyoruz. Bunun için sizlerden özür diliyoruz...
Halit Ziya Uşaklıgil:
İstanbul’un Eyüpsultan semtinde doğdu. Uşşâkizâdeler diye anılan ve bir kolu İzmir’e yerleşerek halı ticaretiyle uğraşan Uşaklı Helvacızâdeler ailesine mensuptur. Babası halı tüccarı Halil Efendi, Uşak’tan İzmir’e göçmüş varlıklı bir ailedendi. Halid Ziya, o sırada İstanbul’a yerleşmiş olan Halil Efendi ile Behiye Hanım’ın üçüncü çocuğu olarak Dünya’ya geldi.
Mahalle mektebindeki ilk eğitiminin ardından Fatih Askeri Rüştiyesi’ne devam etti. 93 Harbi’nin başlaması ile Halil Efendi’nin işleri bozulunca[2] aile, İzmir’e yerleşti ve Halit Ziya öğrenimini İzmir Rüştiyesi’nde sürdürdü. Ardından İzmir’de Ermeni Katolik rahiplerinin çocukları için kurulmuş yatılı bir okula devam ederek Fransızcasını geliştirdi; Fransız edebiyatını yakından tanıdı.
Fransızca çeviri denemeleri yaptıktan sonra henüz öğrenci iken ilk yazılarını yayımlamaya başladı. Önce İzmir çevresinde kendini tanıttı. Bâzı edebî yazılarını İstanbul’da Hazine-i Evrak adlı önemli bir dergide “Mehmet Halid” adıyla yayımladı. İlk yazısı Hazîne-i Evrak’ta çıkan “Deniz Danası”dır. İlk edebî yazısı (mensur şiir) “Aşkımın Mezarı” ise Tercüman-ı Hakikat’te yayımlandı (23 Nisan 1883). 1884’te Envâr-ı Zekâ’ya tercümeler yaptı. Tevfik Nevzat ve Bıçakçızâde Hakkı’yla birlikte “Nevruz” dergisini çıkarmaya başladı (13 Mart - 27 Ağustos 1884 arasında on sayı). Burada Alfred de Musset, Victor Hugo gibi Fransız romantiklerinden nesir halinde şiir tercümeleri, Louis Figuier’den popüler fenle ilgili yazılar ve derginin ilavesi olarak George Ohnet’nin “Demirhane Müdürü” adlı romanını yayımladı.
İstanbul’a giderek hariciyeci olmak için başvurdu; başvurusu kabul edilmeyince İzmir’e döndü. İstanbul’da bulunduğu süre içinde Fransız edebiyat tarihi ile ilgili olarak uzun süredir yazmak istediği kitabı yazdı. Garbdan Şarka Seyyale-i Edebiye: Fransa Edebiyatının Numune ve Tarihi adlı kitabı 1885’te 84 sayfa olarak basıldı. Bu eser, onun basılan ilk kitabıdır ve Türkçede basılmış ilk Fransız edebiyatı tarihi olma özelliği taşır[2]. İzmir’e döndükten sonra İzmir Rüştiyesi’nde Fransızca öğretmenliği yaptı, öğretmenliğe devam ederken Osmanlı Bankası’nda çalışmaya başladı. İzmir İdadisi’nin açılmasından sonra öğretmenliğe bu okulda devam etti; Fransızcanın yanı sıra Türk Edebiyatı dersleri verdi.
Kar Yağarken Halit Ziya UĢaklıgil'in 1914 yılında yayımlanan Bir Şi'r-i Hayal adlı hikâye kitabında on dokuzuncu ve son sırada yer almaktadır." Öyküde gündüzleri hamallık yapan, bütün mal varlığı değneği ile kırmızı mendilden bir bohça olan, yoksul, kimsesiz, evi Ġstanbul sokakları olan Sermed adında bir sokak çocuğunun hayatından bir kesit ele alınır.
"Kendisini bileliden beri sokaktan başka bir yere mâlikiyetini tahattur edemiyor şöyle tabir edilmek caiz ise nefsiyle sokakta peydâ-yı ülfet etmiştir. Bütün sokaklar onundur; bu şehr-i azim onun için bitmez tükenmez dehlizlerden, sofalardan, avlulardan mürekkep vâsi bir hanedir; onun için de istediği gibi - ellerini içi yırtılmış ceplerine sokarak daima kesilmeye muhtaç saçlarının tepesinde ıslana ıslana bozulmuş püskülsüz fesiyle, çorapsız ayaklarına daima büyük gelen yırtık potinleriyle- bu vâsi hanenin dehlizlerinde, avlularında, sofalarında dişlerinin arasından ıslık çalarak rüzgarların önüne düşer; bir itminân-ı tasarrufla etrafı seyrederek gezerdi!.. Evler?... Bunların ne olabileceğine henüz bir ilm-i sahih peyda edememiş idi. İçlerine girmek nasip olmayan bu yerler kendisince o büyük evin birtakım odaları hükmünde idi. Ev ve aile hakkında kendine mahsus, uzaktan parça parça zapt olunan emârat ile teraküm etmiş malûmat neticesiyle yalnız bir fikr-i müphemi vardı. İnsanlar; gözünün önünde kendisini daima bir kenarda bırakarak akıp giden seyl-i hurûşân-ı hayat, azim bir sahne-i temaşa hükmünde idi. Madem ki tesadüf onun pîşgâhına böyle her dakika mütebeddil bir temaşa koyuvermiş idi, o da her şeye bir nigâh-ı âşinaî ve laübali ile bakmaya alışan gözlerini açar; Edirnekapı'dan Bahçekapı'ya, Galata'dan Şişli'ye kadar imtidâd eden bu sahneyi bol bol, kana kana seyrederdi..."
Kevin MacLeod sanatçısının Almost in F - Tranquillity adlı şarkısı, Creative Commons Attribution lisansı (creativecommon...) altında lisanslıdır.
Kaynak: incompetech.com...
Sanatçı: incompetech.com/
3 апр 2020
