#TủSáchTinhHoa #tsthcuathaihoangphi #andanhvansi
@TSTH giới thiệu:
Tác phẩm: "MỒ CÔ PHƯỢNG". Tập 01
Tác giả: NV. Hồng Dực (Phát hành tại Hà Nội, 1928)
Người đọc và chú thích: Thái Hoàng Phi
Tiểu sử: chưa có
Thông tin tác phẩm:
Mồ cô Phượng là một tiểu thuyết nổi tiếng cùng thời với Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách. Cả hai tiểu thuyết này đều được viết theo nguyên mẫu ngoài đời
Chuyện “Mồ cô Phượng“ một lần nữa lại được nhắc đến trong cuốn “Chuyện tình Thăng Long Hà Nội“ của Lý Khắc Cung do NXB Hà Nội in năm 2008, dưới đầu đề Hồng Nhan Đa Truân của chuyện Tứ Mỹ (trang 41-45). Theo Lý Khắc Cung thì tác giả Mồ cô Phượng là Kim Xuyên. Đầu tiên chuyện được đang tải trên báo Công Nông Thương từ những năm 30 sau đó in thành sách và bán hết ngay trong một tháng. Mồ cô Phượng được NXB Văn học, Hà Nội in lại năm 1991. Xin tóm tắt câu chuyện dưới ngòi bút của Lý Khắc Cung như sau….
... Cô Phượng được liệt vào nhóm Hà Thành tứ mỹ (bốn người đẹp Hà Nội) với biệt danh cô Phượng Hàng Ngang. Cặp lông mày của cô được gọi là “yên my“ (lông mày như mây khói), cặp mắt là “bán thụy phượng hoàng“ (con phượng hoàng nửa thức nửa ngủ) nghĩa là mắt mơ màng say đắm. Cô lấy chồng người Hàng Đào* tên là A Cẩu. Chồng cô hay cờ bạc rượu chè lại hay ghen thường đánh cô và đòi ly dị. Cô sớm hiểu ra thân phận người phụ nữ lúc đó nên đã phản kháng bằng cách tìm một người yêu thực sự quý trọng và biết đáp lại tình yêu của mình. Người lọt vào mắt xanh của cô là một thanh niên Tây học đẹp trai, lịch lãm lại là chủ bút một tờ báo ở Hà Nội. Tên chàng là Hoàng Hồ bút danh là Hoàng Tich Chu con trai một ông Huyện ở Bắc Ninh. Hai người yêu nhau say đắm, thực là một đôi trai tài gái sắc !
Đầu năm 1927 cô Phượng cùng Chu đến sân bay Bạch Mai bay một vòng quanh Hà Nội. Cô là cô gái Việt Nam đầu tiên đi máy bay. Đôi uyên ương này còn đi thăm nhiều danh lam thắng cảnh ở Hải Phòng, Hồng Gai, Cát Bà. Cô rất thích du lịch. Vài tháng sau họ đưa nhau vào Sài Gòn.
Đến đây xảy ra một bước ngoặt làm thay đổi cuộc đời cô Phượng. Đó là vì Chu muốn sang Pháp để học thêm về nghề báo. Chàng bảo với Phượng về Bắc gặp cha chàng đem theo một bức thư cầu khẩn rất cảm động để ông nhận Phượng làm con dâu trong khi đợi chàng du học về. Vốn là người có quan niệm cổ về lễ giáo ông huyện cha của Chu cho là gia đình nàng không môn đăng hộ đối với gia đình ông. Ông sai người đưa Phượng về xin lỗi A Cẩu để trở lại, nhưng A Cẩu từ chối. Thế là nàng đành phải làm nghề buôn bán nuôi thân đợi Chu về.
Sau nhiều lần vào Nam ra Bắc đôi khi nàng phải nương tựa vào người khác để tồn tại. Có người bạn giới thiệu Phượng cho một người tên Lưu cũng là người phong nhã lịch thiệp. Nhưng Lưu đã có vợ nên phải thuê một căn nhà nhỏ bên Gia Lâm cho Phượng ở. Lưu đã vạch kế hoạch để hai người trốn sang Hồng Công nhưng kế hoạch không thành. Phượng phải về nương náu tại một ngôi chùa ở Hưng Yên ý muốn đi tu. Sư bà trụ trì bảo nàng “con không phải thí phát vội, nghiệp của con còn nặng lắm ; con cứ nương cửa Phật bao lâu cũng được“.
Một hôm có người đàn ông tên Bách làm Tham tán ở tòa Sứ đến vãn cảnh chùa gặp Phượng. Bách mê mẩn vẻ đẹp mặt hoa da phấn của Phượng bèn mượn người đến đánh tiếng với Phượng và xin với sư bà cho Phượng về làm vợ lẽ. Vợ cả của Bách đến đón Phượng về làm chị làm em rất quý hóa ngọt ngào. Ít lâu sau Tham Bách được chuyển đi Lai Châu ; vợ cả lại cho Bách và Phượng đi trước còn mình sẽ lên sau. Ai ngờ nàng Hoạn Thư mới này ngầm sai người đầu độc Phượng bằng một loại thuốc gì đó làm cho nàng hóa điên lúc tỉnh lúc mê, lúc cười lúc khóc, gầy rộc đi. Tham Bách đành sai người đưa cô về Chợ Bờ (Hòa Bình), nhưng sau đó Phượng về lại Gia Lâm tìm đến bà hàng xóm cũ trong người chỉ còn có 15 đồng bạc. Bà hàng xóm tốt bụng nhưng nhà quá nghèo trông nom nàng như con đẻ. Bệnh nàng ngày một nặng bà đành phải đưa nàng vào nhà thương làm phúc. Một tuần sau thì nàng qua đời.
Tình cờ hôm đó Tham Bách như được nàng báo mộng cũng đến bệnh viện. Thấy tên Phượng trên danh sách người chết Bách khóc nức nở và xin đem nàng về chôn ở cánh đồng Bạch Mai. Đám tang Phượng ngoài Bách ra không có ai đưa tiễn ngoài những giọt nước mắt bi ai của Bách. Hoàng Tích Chu khi đó đã học ở Pháp về được Bách đưa đến thăm mộ. Bên mộ Phượng, Hoàng và Lưu cùng khóc. Chu có đọc một bài điếu văn để tưởng nhớ người yêu cũ, điếu văn này rất hay và rất dài các báo đương thời đều có đăng. Đọc điếu văn xong Chu nằm bên cạnh mộ bứt đầu bứt tai khóc đến nỗi khản cả tiếng.
Truyện Mồ cô Phượng được tả theo nguyên mẫu ngoài đời. Ngoài tiểu thuyết nhiều vở tuồng chèo, cải lương cũng đã được viết ra và công diễn nói lên số kiếp gian truân của một người đẹp trong Hà Thành tứ mỹ (Bốn người đẹp của Hà Nội).
9 сен 2024
