MEVALARNING SHOHI - BEHINING YANGI NAVI IXTIRO QILINIDI
Jannatmakon yurtning qaysi go‘shasiga bormang, bog‘lar, ko‘chalar, ziyoratgohlar, hovli tomorqalarida behi daraxtlarini uchratasiz. Bir nechta Behizor nomli ko‘chalar ham bor. Zero, behi daraxti uzoq vaqt suvsiz yashay olishi bilan boshqa mevalardan ajralib turadi. Lekin behining 80 foizi Farg‘ona vodiysining suvga serob bo‘lgan tog‘ yon bag‘irlari, qir-adirlarda yetishtiriladi.
Akademik Mahmud Mirzayev nomidagi bog‘dorchilik, uzumchilik va vinochilik ilmiy-tadqiqot instituti Farg‘ona ilmiy-tajriba stansiyasida ham bir qator behi navlari mavjud. Ushbu kolleksiya bog‘i 2012-2013-yillarda tashkil topgan bo‘lib, hozirgi kunda 31 ta behi navi, shuningdek 10 ta duragay navlari parvarish qilinmoqda.
“Olmabehi” navida yoppasiga pishish sentyabr oyining uchinchi o‘n kunligida kuzatiladi. Behizorlarni kuchli zararlaydigan bakterial kuyish kasalligiga bardoshli. Yuqori hosilli nav, unumdorligi past yerlarda har gektariga 200 sentnerdan hosil beradi. Hosil quvvati 4,1-4,3 balga baholangan.
Farg‘ona ilmiy-tajribasi stansiyasida mavjud 31 ta nav ichidan kasalliklarga, ayniqsa, bakterial rakka nisbatan chidamli navlarni aniqlab olish muhim ahamiyatga egadir. Farg‘ona ilmiy-tajriba stansiyasi ilmiy xodimlari tomonidan yaratilgan “Olmabehi” navida ham kasallanish darajasi 1 ball bilan baholanib, kasallikka bardoshliligi tasdiqlangan.
Oltindek tovlanayotgan behizorlar aro kezgan odam bu mumtoz meva daraxtini undirib, o‘stirgan bog‘bon mehnatiga tasanno aytadi. Bu ilmiy maskan ekinzorlarida bir necha 10 yillardan buyon yaratish, yashnatish ishqi bilan mehnat qilayotgan usta mirishkorlar bor. Har yili erta bahordan behi daraxtlariga shakl berish, ularni o‘g‘itlash, suspenziyalar yordamida dorilash ishlari ilmiy xodimlarning maslahat va ko‘rsatmalari asosida amalga oshiriladi.
#behi #olmabehi #yangi_nav #Fargona
agro.uz
6 окт 2023
