Nizami Gəncəvinin həyatı 

#NizamiGencevi #Xəmsə #SirlərXəzinəsi #XosrovŞirin #LeyliMəcnun #Yeddigözəl #İsgəndərnamə
Nizami Gəncəvinin həyatı haqqında məlumatlar çox azdır. Onun kimliyi və bioqrafiyası haqqında məlumatları yalnız onun əsərlərindən öyrənmək olar. Onun əsl adı İlyasdır. Nizami onun ləqəbi, Gəncəvi isə nisbəsidir. O 1141-ci ildə Azərbaycanın Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. Nizami Gəncəvinin təhsili yaşadığı dövrə görə çox güclü olmuşdur. O Ədəbiyyat ilə yanaşı fars və yunan fəlsəfəsinə yaxından bələd olmuşdur. O ona Dərbənd əmiri tərəfindən kəniz olaraq göndərilən Afaq xanımı azad edərək onunla evlənmiş və Məhəmməd adında bir oğlu olmuşdur. Atabəylər dövründə onu dəfələrlə saraya dəvət etsələr də getməmiş, amma yaradıcılığına qarşılıq ona 5 min dinar və Həmdünyan adlı kənd bağışlanmışdır. Onun yaradıcılığında ən çox diqqəti çəkən isə siyasi sosial bazis olan Xəmsəsidir.
O ilk olaraq Sirlər Xəzinəsi əsərini 1174-cü ildə qələmə almışdır. Əsərdə hökmdar vətəndaş münasibətləri, dövlətin idarə olunması kimi bir çox sosial siyasi vəziyyətlər əks olunmuşdur.
O ikinci əsəri olan Xosrov və Şirini 1180-ci ildə yazmışdır. Əsərdə məhəbbət ön plana çəkilsə də, əsas mesaj qadın hüquqlarının müdafiəsidir.
O üçüncü əsərini Leyli və Məcnunu 1188-ci ildə qələmə almışdır. Əsər iki gəncin bir birinə olan sevgisindən bəhs edir.
Nizaminin dördüncü əsəri olan Yeddi Gözəl 1197-ci ildə yazılmışdır. Əsər 7 fərqli ölkədən gəlmiş gözəllərin hekayələrinin dinlənilməsi üzərində qurulmuşdur.
Nizami Gəncəvi son və şah əsəri olan İsgəndərnaməni 1203-cü ildə qələmə almışdır. O bu əsərdə İsgəndəri ideal lider obrazında göstərərək başqa hökmdarların da onun kimi ədalətli olmasını istəyirdi. Mənbələrə görə Nizami Gəncəvi 1209-cu ildə Gəncə şəhərində vəfat etmişdir.