"Odra 1204" (1968 r.) /CAŁY FILM/ 

Pomyśleć, że film został nakręcony 54 lata temu kiedy na komputer mówiono jeszcze "maszyna licząca" bądź "maszyna cyfrowa". Pomyślcie, jak w ciągu tych ledwo pięćdziesięciu kilku lat technika i elektronika poszła do przodu, tu nawet pamięć byla wykonywana ręcznie, a o układach scalonych nie bylo w ogóle mowy. Co za czasy, co za film! Bardzo dziękuję za wrzucenie tego filmu, należy pamiętać i szanować starą technologię, bo to właśnie dzięki niej dzisiaj mamy to, co mamy. Współczesne komputery ówczesnym ludziom nawet się nie śniły...

Muzyka w tle w takich filmach idealnie współgra z obrazem wideo. Sam film świetny, od razu ogarnęła mnie nostalgia.

Niech autorzy pokażą budowe idziałanie mikrokomputera jednego z pierwszych na swiecie K-202 inż Jacka Karpińskiego

Uczyliśmy się w 1976 roku o urządzeniach peryferyjnych tego przodka komputera. Super materiał i na dodatek polski. Gratulacje dla Konstruktorów z ELWRO (!). Serdecznie pozdrawiam Fanów Kanału 😀.

"(...) W Zakładzie Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego inżynier Karpiński stworzył najnowocześniejszy w tamtych latach komputer Kar-65 na polskich tranzystorach i diodach. Było to urządzenie wykonujące 100 tys. operacji na sekundę, trzy razy więcej niż ogromnych rozmiarów komputer produkowany w zakładach „Elwro” o nazwie „Odra”. Koszt produkcji „Odry” wynosił 200 mln ówczesnych złotych a produkcja komputera Kar-65 kosztowała jedynie 6 mln zł. Wkrótce Karpiński udoskonalił swój wynalazek. Był to rewelacyjny w skali światowej komputer o symbolu K-202. Wyprzedzał nawet osiągnięcia amerykańskie w dziedzinie informatyki. Zakupieniem licencji na produkcję komputera zainteresowane były największe firmy światowe. Prototyp tego na owe czasy minikomputera nabyła brytyjska firma M.B. Metals, która miała prowadzić sprzedaż polskiego wynalazku na terenie całego świata. Warto zatem w tym miejscu postawić pytanie: jeżeli przed rewelacyjną konstrukcją Karpińskiego otwierała się tak świetlana przyszłość, to dlaczego władze PRL wstrzymały jego produkcję, wycofały się z umów międzynarodowych, odsunęły Karpińskiego od pracy twórczej i skazały go na zapomnienie? Złożyło się na to kilka przyczyn. Jedną z nich była zawiść pracowników wrocławskiej „Elwry”, którzy mieli specjalne względy ówczesnej władzy. Ogromna liczba pracowników lojalnych i bezkrytycznych wobec rządzących nie mogła stracić pracy. Karpiński nazwał ich „darmozjadami”. Twórca komputera K-202 był człowiekiem niezależnym, bezpartyjnym, nie tolerował marnotrawstwa, nieróbstwa, nie starał się przypodobać władzom. Była jeszcze jedna, bodaj najważniejsza przyczyna utrącenia polskiego wynalazku. Otóż niedopuszczalne wówczas było stwarzanie konkurencji wobec „przodującej” nauki sowieckiej. A taką konkurencję stworzył właśnie Karpiński. W owym czasie sowiecki konstruktor Ławrow wykonał komputer RIAD, był to projekt imitujący przestarzały komputer IBM 360. W Moskwie zapadła decyzja o zastosowaniu go we wszystkich państwach Układu Warszawskiego, automatycznie zatem wszelka konkurencyjna działalność została zabroniona. Zwyciężył przestarzały drogi system. Karpiński zanotował: „Ławrow nie mógł się nadziwić, że to, co u niego zajmuje ścianę, u mnie mieści się w walizce” (...) Cytat za "KWARTALNIK Urzędu Patentowego RP". SPECIAL EDITION WYDANIE SPECJALNE.

Miło bylo się zobaczyć na filmie i kolegów z pracowni ,Joasię Logoń ,pana Ryszarda Fudaleja i innych ,to bylo prawie 55 lat temu

Ten film był nam wyświetlany w pierwszej klasie technikum w roku 1969 i cały czas go pamiętam, zrobił wrażenie na lata.

Mam 41 lat i wielki sentyment do fabryki ELWRO. U mojego ojca w pracy działała ODRA i jeszcze w podstawówce uczono mnie podstaw informatyki na komputerach ELWRO Junior 800 (Działał Basic, żółwik i jakieś proste gry). Można śmiało powiedzieć, że Wrocław był polską stolicą przemysłu elektronicznego w czasach komuny.

Kiedy ogladam takie filmy to widze tylko jak bardzo sie cofnelismy od tamtych lat. Bylo nasze i nie bylo sie czego wstydzić. Dzis mozna powiedziec nosimy teczki za innymi i nie mie mamy nic ,albo prawie nic o czym mozemy powiedzieć polskie, smutne to . Pozdrawiam

Jeden z ostatnich egzemplarzy Odry (model 1305) wyszedł z użycia 18 lipca 2003 po 29 latach bezawaryjnej pracy jako główna sterownia dystrybucji wrocławskiego przedsiębiorstwa Hutmen. To coś mówi.

Dzięki tej cyfrowej maszynie liczącej naukowcy z instytutu wysłali wiele udanych misji człowieka po piwo.

robi ogromne wrażenie. chciałbym mieć żonę z tego działu, to byłaby najcierpliwsza kobieta na świecie :D

Interesting to see them soldering backplanes instead of wire wrapping.

Fantastyczny film! Pamięć ferrytowa - sztos!

Że to działało to cud! Świetny film!

po 8 godzinach nawlekania koralików jesteś jak te rybki w akwarium.

Rewelacyjnie zrobiony film pokazujący ważny kawałek historii. Znałem to wszystko z opowieści i ogromną frajdę sprawiło mi obejrzenie procesu produkcyjnego na filmie.

Cudownie. Urodziłem się trzy lata później by w szkole podstawowej być prowadzanym do Elwro poznawać tajniki pracy Odry. Do Zeto pograć chodziłem już sam.

Aż miło popatrzeć jak kobiety lutują.

Piękny dowód historii !!

Bomba muzyka!

Byliśmy wtedy odpowiednikiem późniejszych Chin. Mnóstwo ręcznej pracy i benedyktyńska cierpliwość pań od montażu, co pozwalało na skuteczną produkcję pomimo braku automatów. W wielu chińskich fabrykach taki stan trwał jeszcze kilka lat temu. Na filmie widać, że nie były to czasy komfortu i nadmiernej dbałości o zdrowie pracowników. Niezbyt ergonomiczne stanowiska pracy, brak wyciągów przy stołach do lutowania cyną z ołowiem i pochylone nad lutownicą młode kobiety. Trochę to smutne, ale takie były czasy. 1968 rok to raptem nieco ponad dwadzieścia lat po koszmarnej wojnie. Nie chodzi jednak o narzekanie. Po prostu film pokazuje rzeczywistość z jednej strony trudną, z drugiej budującą faktem, że coś potrafiliśmy. ELWRO było powodem do dumy naszego kraju. Komputery Odra nie były na topie światowych osiągnięć w dziedzinie komputerów, ale też nie dawały powodów do wstydu. Powstały w oparciu o licencję od brytyjskiej firmy ICL, a to była poważna marka. Pod koniec swego istnienia ELWRO próbowało jeszcze produkować pecety, ale zastój lat osiemdziesiątych połączony z faktycznym bankructwem gospadarki zmiótł reszki naszych ambicji do technicznej nowoczesności. Teraz już widać, że dno dołka mamy już za sobą. Wiele akcentów już jest, tylko że to nie molochy z czasów PRL, więc osoby spoza branży przemysłowej często o nich nie wiedzą. Najbardziej widoczne są wytwory dla wojska. Grupa WB czy fabryka HSW pojawiają się w doniesieniach prasowych. Nasze Pioruny nie odstają od najlepszych ręcznych pocisków przeciwlotniczych. W świecie cywilnym też się dzieje, jednak mniej medialnie.

Świetnie się to ogląda. A ja miałem nawet przyjemność pracować na Odrze, ale 1305. Jako elektronik :) Ach to były czasy.

Tyle złączy LDB.....chetnie bym przytulil taka ilosc !!!!!😍😍😍

Publikacja tych filmów w całości to bardzo dobra decyzja! Czekam na kolejne! Czy możemy liczyć na publikację filmu "Komputer w gospodarstwie rolnym" z 1987 roku? Sam mam sporą kolekcję (~200 szt) kopii filmowych WFO na 16mm i mimo upływu lat sporo z nich pozostaje nadal aktualnych, lub tak jak ten stała się świadectwem pewnej epoki.

Był taki czas (lata osiemdziesiąte), że płytki z Odry rozprowadzał chyba Bomis. Dla wielu amatorów te płytki były wtedy źródłem elektronicznych części do własnych konstrukcji.

Na warsztatach na elektrotechnice powinni chłopakom dawać do zrobienia pamięć ferrytową😂. Jaja by były niesamowite!!!😆

Zawsze chciałem coś takiego obejrzeć, bo z komputerami mam do czynienia od 1985 r. Pamięć ferrytowa: 1 rdzeń = 1bit!!! A Odra stała na PWr., potem VAX.

film - majstersztyk - pozdrawiam patrząc przez okno na resztki elwro

Piękne 😀Dopiero teraz zdałem sobie sprawę, że produkcja pamięci ferrytowych to było wybitnie kobiece zajęcie 😉

Ale były kąciki do wypoczynku z rybkami i kwiatkami, GOOGLE wpadł na to 50 lat później.

Zawsze powtarzam pracodawcom że w pracy najważniejsze są częste i długie przerwy, ale raczej nie znajduję zrozumienia.

Niesamowita wyprawa w przeszłość!

Oglądając ten dokument cieżko nie być pod wrażeniem tego jak długą drogę przebyliśmy w dziedzinie elektroniki.

Aż przyszły tranzystory,a z nimi bramki logiczne :-) i komputer mieścił się w pudełku.C64,Atari XL,Amiga,ZX Spectrum.

Mało kto wie, że Odra (nie pamiętam który model, do dziś dnia jest absolutnym rekordzistą świata w niezawodności. Pracując w PKP została wyłączona z powodu zmiany systemu po około 35 latach, a najciekawsze jest to, że w tym czasie ani razu nie zawiesiła się.

Piękny dokument, te kolory analogowe i ten dźwięk ! No i tematyka bardzo ciekawa ! Dziękuje bardzo za udostępnienie i czekam na więcej ! Rzecz jasna subskrybuję kanał.

Pamięć ferrytową pierwszy raz zobaczyłem przy okazji kilkuodcinkowego programu o misji Apollo i już wtedy robiło to wrażenie, chociaż wyobrażałem sobie, że jest to proces chociaż połowicznie zautomatyzowany. Jednak dopiero w tym materiale widać jaka to tytaniczna praca to utkać.

I tak powstaje pamięć ram 16 bitów ;)

Ja pracowałam w Toralu na retuszu 1970r.

Odra 1204 robiła mi obliczenia do magisterki na PW

Kiedyś to się naprawdę trzeba było znać na składaniu komputerów, dziś za to robią to automaty. Świetny materiał.

Pretty cool… those were the days my friend.

To jest dowód na nierówność płci. Faceci by nigdy nie zrobili tej pamięci ferrytowej.

To pokazuje jaką drogę przeszły komputery.... Dzisiaj ten film oglądam na podręcznym telefonie z 4GB RAM i 8 core-owym procesorze. Wszystko mieści się w dłoni...

Mam do czynienia z różnymi cudami prl-u , naprawdę bardzo zakulisowymi , że tak to ujmę . I wprawia mnie w zachwyt jak patrzę na wnętrza tych maszyn, ale jak widzę produkcję , to aż mi dreszcze chodzą po plecach , to jest tak misterna robota , że aż ciężko uwierzyć , że ludzie byli w stanie ją wykonywać. Do czego zmierzam , znam swoich kolegów i koleżanki , ja mam 20lat i wiem że większość z nich (85%) nie była by zdolna do takiej pracy . Powód? Brak cierpliwości ,dokładności i brak chęci. Szkoda że ta epoka już minęła , mówię o tej technologi , że taka produkcja nie wróci , nie mam na myśli ustroju. Naprawdę misterna robota.

Ja bym chyba 2 minut z tym nawlekaniem koralików ferrytowych nie wytrzymał nerwowo😂. Poza tym nie zazdroszczę w tej całej plątaninie kabli serwisu. Poza tym fajny materiał wideo.

Prawda jest taka, ze bylo to przedsiewziecie juz u zarania przestarzale i gdy w 1989 upadl Mur Berlinski, cala ta ruska technologia byla cale dekady za Jankesami. Do tego stopnia, ze nawet dzisiaj w Rosji nie robi sie telefonow komorkowych, dronow, samochodow itd. Patrze na ten film z sympatia, ale bez nostalgii, raczej jako symbol straconych szans, niz powod do dumy.

👋🖐💥Oglądałem różne filmy z redakcji naukowych, ale nigdy dotąd widziałem i takiej maszyny i takiej produkcji. Mam czterdzieści lat i -prawde mówiąc - już nie moja epoka taka technologia. Dźwięki pracy tylko kojarzę. Takie odgłosy słyszałem na falach krótkich. Łapka z kciukiem w górę ode mnie👍👋

DZIĘKUJĘ, DZIĘKUJĘ Z A TO NAGRANIE POKAZUJĄCE aby okazać WDZIĘCZNOŚĆ tym i innym nieznanym ludziom za to co teraz mamy.

W latach 1973 do 1986 pracowałem w gliwickim Komagu w zespole wykorzystującym tę maszynę. Wielka szkoda, że okupant wstrzymał i zabronił rozwijać polską produkcję komputerów. Wcisnęli nam swoje Riady, nic nie warte i awaryjne. To jeden z przykładów, że lepiej być krajem suwerennym.

Tacy ludzie w znacznie większym stopniu zasługiwali na szacunek społeczeństwa niż np. piosenkarze, a jednak o nich prawie nikt nie słyszał, nie byli rozpoznawani na ulicy ani nie mieli dostatniego życia.

wow te nawlekanie korlików mnie rozwaliło

Bardzo dziękuję za film. Buty spadają jak potrafiliśmy kiedyś budować komputery na piechotę. Dzisiaj kosztowała by fortunę choć zwykły telefon obecnie jest szybszy i ma milion razy większe możliwości. Cudo

Łezka w oku mi zakręciło bo przy tych maszynach Odra pracowałem, Riad 32, instrukcje z pieczątkami "Ściśle tajne", a zarabiało się 8-9 tysięcy ówczesnych złotych i stać mi było na własnościowe M i samochód oraz wyjazdy do byłej pięknej Jugosławii (początki mojej pracy). Oj, kobiety... A teraz w kalejdoskopie czasu technologicznego prawie wszystko jest w smartfonie, ot kichot życia... Znakomity film, podkład muzyczny i oamięram ówczesne czasy...

Zauważyłem ciekawostkę, w pewnym momencie filmu (dokładnie od 8.21) widać jak człowiek sprawdzający coś w dokumentacji używa długopisu do złudzenia przypominającego klasyczną jednorazówkę BIC. Być może to oryginalny BIC, to o tyle dziwne, że model ten używany jest do dziś, a nagranie pochodzi z 1968 roku 😀 Akcent ze "zgniłego od imperializmu" zachodu w głębokim PRL, robi wrażenie 😉

Wytwórnia Filmów Oświatowych: BARDZO CIEKAWY film!

Niech Wam Bóg błogosławi za dodawanie filmów w całości!!!

Ciekawe czy ktoś się rozpozna 🙂 Najmłodsi na tym filmie mają dziś pewnie z 80 lat...

Coś pięknego ale pamięci ferrytowe to fakt kobitki tylko by podołały je zrobić, faceta by strzelił szlak i po pamięci by było. Mam kilka mierników z polskiej fabryki mierników i komputerów jak to ładnie brzmi komputerów ech łza w oku się zakręciła. Dziękuję za filmik.

5:14 cos pieknego pamiec ferrytowa :) 6:49 oj praca taka lutownica caly dzien to pewnie rak nie czujesz szok !

Dziękuję za każdy film z biblioteki wideo. To bardzo cenne materiały i dzięki udostępnianiu ich, mogę dużo dowiedzieć w wielu tematach. Dziękuję za te, które są i proszę o jeszcze

Taka refleksja mi się nasuwa: kiedyś w Polsce robiło się bardzo dużo elektroniki, a teraz wszystko wysprzedane i nic się nie opłaci....

3:30 Teraz wiem dosłownie skąd się wzieło określenie typu jak Policja kogoś sprawdzała w systemie i zwało się : Wrzucił mnie na beben i sprawdził moje dane 😅

Zainteresowanym tematem polecam artykuł na Wikipedii : Jednolity System Elektronicznych Maszyn Cyfrowych

WOW, wspaniały film :)

Mój ojciec je naprawiał kiedy pracowały w KGHM 😎

Woo, ten kanał to skarb! Czuję, że zagoszczę to na, dłużej!

Teraz wiem jak robiło się pamięć ferrytową, oh man... tkactwo komputerowe :D

Super materiał, dzięki wielkie.

Począwszy od rozpowszechnienia mikroprocesorów (około roku 1975), to był już przestarzały złom. I tak jest dotychczas. Po 7 latach każdy komputer jest przestarzały. 😎😎😎

Pieknie dziekujemy.

5:47 pamięć ferrytowa

Ciężko coś znaleźć o produkcji zakładów ELWRO dlatego Czekam na kolejne.

To mnie nakręcało, by zostać programistą. Jacek - lat (dziś) 50-ąt 🙂

@6:19 Oj, niedobre lutowanie! Przenoszenie lutu na grocie, a na końcu dmuchanie na stygnące połączenie!

Niesamowity postęp technologiczny w ciągu ostatnich 50 lat... wyobraźcie sobie w naszych czasach pendrive z koralików ferrytowych :)

i nowoczesność, i taka praca, że wątpliwe jest dokończenie jednego komputera. Amerykańskie komputery Cray-2 wykorzystywały departamenty obrony i energii, np. do prac nad bronią nuklearną. I NASA.Od 1985 roku prędkość zegara 244 MHz. Ciekawy element: Prawdopodobnie pamięć bębnowa(dysk twardy), 03:15 głowice odczytu i zapisu nie na poduszce powietrznej, nie na resorach, tylko umocowane na stałe, i przykręcone przy pomocy cienkiej blaszki na dystans. Musi być precyzja, bo przy drganiu zniszczyło by głowice.

Wszystkim, którzy szydzą z ręcznie wyplatanych pamięci ferrytowych przypomnę, że tak samo były robione pamięci do statków misji Apollo. I w tym samym czasie.

Fajnie oglada sie film o komputerach na komputerze wielkosci tysiac razy mniejszym niz ten na filmie

Niesamowite jakimi kolbami to było lutowane. Jak sądzę na zachodzie takie rzeczy to już automaty robiły, ehh szkoda tych lat po złej stronie granicy :/

Dzięki. Rewelacja. PS. Najlepsza konewka :)

Proszę uprzejmie o nie dodawanie czarnych ramek po bokach filmu! To utrudnia ich oglądanie na wielu wyświetlaczach! Chciałem obejrzeć na ekranie 4:3, czyli takim jak ten film kręcono, i mam miniaturkę z wielką czarną ramką :(

Polakom rozwijać się zakazano, niestety. Film superprofesjonalny

Typowa ilustracja wzrostu wykładniczego - kiedy powstały pierwsze komputery zdolne wspomagać produkcję i projektowanie kolejnych komputerów - postęp eksplodował. Przejście z tego na litografię, a z litografii z ręcznie rysowanymi maskami na projektowanie komputerowe..... niezpomnieni Kamiński i Kurek mieli odcinek SONDY gdzie jeden piekł ciasto a drugi objaśniał podstawy fotolitografii i projektowania układów scalonych filmami już z lat '80. W Polsce klonowano Z80 i 8051 w swoim czasie.

Trzeba się było znać na składaniu tej maszyny , chyba minimum było trzeba mieć technikum żeby tam pracować , ja bym się nie nadawał , bo jestem tylko po zawodówce

Więcej takich filmów.

Świetne filmy!

Heh. Za dzieciaka miałem widok z okna na napis Elwro na zakładach przy Różance. I ciąłem w river raind albo Pitfalla na Atarynce.

Kiedy film o rakiecie "Meteor"? :)

Fajny film.

Świetnie ;) Że też komuś chciało się lutować tego pająka :O

Polish Jazz! 🔥

He he ,a wszystko to mieści się w kalkulatorze w 2022 roku

Super.

Wtedy mieliśmy i rozwijaliśmy jakąś własną technologię, a teraz co?? Tylko montownie , montownie...

piękny filmy tyle ze ten znak wodny zajmuje połowę obrazu

Hehe, wczoraj oglądałem dokument o litografii UV w technologii 7 nanometrów 😜

Super

Made in Poland . Tyle że dziesięć lat później te produkty były przestarzałe .Komuna dobiła rozwój technologii