Ontbossing in de Amazone 

Examenstress? Nergens voor nodig! Check de havo examentraining: • Examentraining havo aa...
Check de designs in de shop! shop.spreadshirt.nl/aardrijks...
Volg ons op insta: aardrijkskunde.bijles
Uitleg van ontbossing in de Amazone door legale en illegale houtkap, het aanleggen van infrastructuur, mijnbouw en de landbouwsector (veeteelt en soja) en welke gevolgen de ontbossing heeft voor de biodiversiteit, inheemse bevolking, waterkringloop en koolstofkringloop.
Tekst:
In het vorige filmpje heb je al gezien waarom er in het Amazonegebied zoveel dieren kunnen leven. De biodiversiteit staat echter onder grote druk, door ontbossing.
In het Amazonegebied worden ontzettend veel bomen gekapt. Hoewel de snelheid van ontbossing 15 jaar geleden is gedaald, is de laatste jaren de ontbossing weer aan het stijgen. Bomen worden legaal en illegaal gekapt voor verkoop, om infrastructuur aan te leggen en vanwege mijnbouw. Daar komt het verlies door bosbranden nog bovenop.
In de bodem van het tropisch regenwoud in Brazilië liggen veel grondstoffen, zoals bijvoorbeeld ijzererts. Omdat de grondstoffen niet altijd even diep liggen, is er sprake van dagbouw; het oppervlak wordt hierbij afgegraven. Omdat er een groot gebied wordt afgegraven heeft dit grote gevolgen voor het tropisch regenwoud.
Ook worden er veel wegen aangelegd. Deze wegen zorgen voor goede verbindingen, maar versnelt ontbossing. Via nieuw aangelegde wegen worden andere gebieden bereikbaar waar ook bomen kunnen worden gekapt. Voor het aanleggen van wegen moeten bomen worden gekapt, maar de aanleg leidt dus ook indirect tot ontbossing.
Verder breidt de landbouwgrond zich snel uit ten koste van het tropisch regenwoud. Veel veelteeltbedrijven trekken naar deze gebieden. Waar de veeteeltbedrijven zaten ontstaat vaak sojateelt. De productie van soja is de laatste jaren enorm toegenomen, omdat het in veel voedsel verwerkt zit, gebruikt wordt als veevoer en ook steeds meer dient als biobrandstof.
Hoewel de sojaboeren claimen dat hun bedrijf niet ten koste gaat van het tropisch regenwoud, is dat vaak wel het geval. De veeboeren die verplaatsten voor de sojateelt kwamen in gebieden terecht waar eerder tropisch regenwoud was dat gekapt is. Dit wordt verdringing genoemd.
In het tropisch regenwoud in Brazilië leven in totaal zo’n 30 tot 35 miljoen mensen en een deel van hen wordt in hun leefwijze bedreigd door de verdergaande ontbossing. Bovendien wordt hun leefgebied nog verder verkleind door een toename van het aantal stuwdammen. Achter de dam ontstaan grote stuwmeren waar de inheemse bevolking woonde.
Het tropisch regenwoud speelt ook een grote rol in de koolstofkringloop. Door het bos te kappen kan er meer koolstofdioxide in de atmosfeer terecht komen, waardoor het broeikaseffect verder wordt versterkt.
Als laatste speelt het tropisch regenwoud ook een rol in de waterkringloop. Een deel van de neerslag wordt door verdamping en door transpiratie van de vegetatie weer de atmosfeer in gebracht. Vervolgens kan de waterdamp weer op andere plekken uitregenen. Er zijn wetenschappers die ontbossing van de Amazone aanwijzen als oorzaak voor de droogte in Sao Paulo.
Er zijn dus veel negatieve effecten van ontbossing. Toch gaat dit proces door, omdat er veel geld aan wordt verdiend. Een overgroot deel van de export bestaat namelijk uit grondstoffen en landbouwproducten. Zo bestaat ongeveer 12% van de export uit soja en dit aandeel stijgt erg snel. Ook ijzererts is zo’n belangrijk exportproduct. Dit zijn doorgaans wel producten die gevoelig zijn voor prijsschommelingen, wat de Braziliaanse economie erg kwetsbaar maakt.
Kortom; het tropisch regenwoud biedt enorme kansen voor economische groei, door houtkap, het delven van grondstoffen, het vergroten van het landbouwareaal en goedkope elektriciteit van stuwdammen, maar daarbij ontstaan er wel veel negatieve effecten.