Co robić, jeżeli wersja wydarzeń o których mówi Biblia nie zgadza się z nowoodkrytymi źródłami? Jak konfrontować ze sobą źródła? Kim byli Moabici? O tym i o wielu innych tematach w trzecim odcinku Podcastu Historyków!
Co znajdziesz w odcinku?
00:00 Powitanie
00:09 Biblia i stela króla Meszy - wprowadzenie
03:09 Odnalezienie steli
10:17 Co wiemy o historii Moabitów?
20:54 Prawda Księgi
28:02 Prawda steli
36:50 Która prawda jest bliższa rzeczywistości?
48:33 Podsumowanie
Kup nam kawę na buycoffee.to/podcasthistorykow
Autorzy Podcastu:
Sławomir Poloczek, historyk starożytności (doktorat na Wydziale Historii UW), specjalizujący się w badaniach nad dziejami religii hebrajskiej, wczesnym chrześcijaństwem i relacjami obu wobec "pogańskich" kultur ościennych. Publikacje naukowe dostępne na: uw.academia.edu/S%C5%82awomir...
Piotr Łapiński, historyk niepraktykujący, pasjonat historii i dobrych opowieści.
Spotify: open.spotify.com/episode/4t7Q...
Podstawowa bibliografia w języku polskim (wybór):
A. Zabroski, „Zarys epigrafiki starożytnej Palestyny w II i I tysiącleciu p.n.e.”, (w:) „Archeologia Palestyny”, red. L. Stefaniak, Poznań-Warszawa-Lublin 1971, s. 835-871, zwł. s. 848-851 (dobre tłumaczenie tekstu steli Meszy)
S. Gądecki, „Archeologia biblijna”, t. I, Gniezno 1994, s. 312-314
Ł. Niesiołowski-Spanò, K. Stebnicka, „Historia Żydów w starożytności. Od Thotemsa do Mahometa”, Warszawa 2020, s. 120
I. Finkelstein, N.A. Silberman, „Dawid i Salomon. Odkrycia archeologiczne, które podważyły Biblię”, tłum. A. Weseli, Warszawa 2007 (trącący „sensacją” tytuł pochodzi od polskiej redakcji, w oryginale książka ma dużo bardziej wyważony tytuł: „David and Solomon: In Search of the Bible's Sacred Kings”; polska wersja ma również sporo błędów translatorskich - SP)
Ł. Niesiołowski-Spanò, „Biblia jako źródło do dziejów starożytnej Palestyny”, Archeologia żywa 4/23 (2002), s. 8-11
Ł. Niesiołowski-Spanò, „Jednak „dzieje starożytnej Palestyny”, czyli kilka uwag terminologicznych”, Ruch Biblijny i Liturgiczny 60/1 (2007), s. 55-61
V. Fritz, „Archeologia biblijna. Mały słownik”, tłum. H. Stachowska, red. naukowa W. Chrostowski, Warszawa 2005, s. 60-61
N. Mendecki, „Zarys historii Moabu”, Ruch Biblijny i Liturgiczny 47/4 (1994), s. 242-247
A. Tschirschnitz, „Dzieje ludów biblijnych”, t. 1: Ludy ościenne, Warszawa 1987
Podstawowa bibliografia zagraniczna (wybór):
A.J. Daerman (red.), „Studies in the Mesha inscription and Moab”, Georgia (Atlanta) 1989
D.J. Green, „I Undertook Great Works: The Ideology of Domestic Achievements in West Semitic Royal Inscriptions”, Tübingen 2010, s. 97-135
P.J. Ray, „Dibon: Its Archaeological and Hstorical Setting in Old Testament Times”, Near East Archaeological Society Bulletin 51 (2006), s. 27-39
S.B. Parker, „Stories in Scripture and Inscriptions: Comparative Studies on Narratives in Northwest Semitic Inscriptions and the Hebrew Bible”, New York 1997, s. 44-46
A. Lemaire, „House of David' Restored in Moabite Inscription”, Biblical Archaeology Review V/VI 1994
A. Lemaire, J.-P. Delorme, Jean-Philippe, „Mesha's Stele and the House of David”, Biblical Archaeology Review XII 2022
A. Borschel-Dan, „Newly deciphered Moabite inscription may be first use of written word ‘Hebrews’”, The Times of Israel 28.08.2019 [dostęp online: www.timesofisrael.com/newly-d...]
Chr. Molke, „Der Text der Mescha-Stele und die biblische Geschichtsschreibung”, Frankfurt am Main et al. 2006
Zdjęcie na miniaturze: Stela Meszy w Luwrze. commons.wikimedia.org/wiki/Fi... , Autor: Paterm
Na licencji: Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International, 3.0 Unported, 2.5 Generic, 2.0 Generic and 1.0 Generic license.
#historia #podcast #starożytność #archeologia
1 июл 2024
